Cypriniformes: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Artikulua euskarazko wikipedia aberasteko Elhuyar Fundazioak aurrera eramango duen HPSren proiektuaren barruan aldatuko den abisua jartzea |
Euskarazko wikipedia aberasteko HPSren proiektuaren barruan Elhuyar Fundazioak egindako aldaketa. |
||
1. lerroa:
{{taxotaula infotaula
| kolorea = #D3D3A4
| izena = Cypriniformes
| irudia = Beaufortia kweichowensis.jpg
| irudiaren testua = ''[[Beaufortia kweichowensis]]''
| erreinua = [[Animalia]]
| filuma = [[Chordata]]
| klasea = [[Actinopterygii]]
| ordena = [[Cypriniformes]]
| familiak =
| azpifamilia =
}}
'''Cipriniformes''', [[teleosteo]]en [[infraklase]]ko [[ordena]].
Ordena honetan, 5-6 [[familia]], 320tik gora [[genero]] eta 3.250 [[espezie]] baino gehiago sartzen dira, besteak beste, [[karpa]]k, [[ezkailu]]ak eta [[mazkar]]rak.
Ordena honetako espezieen bereizgarri batzuk hauek dira: [[bizkar-hegal]] sinple bat dute, eta ez dute hortzik ahoan; hortzen ordez, faringe-hortz deritzen egitura batzuk dituzte eztarrian.
[[Ur geza|Ur gezetan]] bizi dira nagusiki, baina bada itsasoan bizi den espezie bat bederen —''Tribolodon brandtii''—. [[Asia]]ren hego-ekialdean dago ordena honetako dibertsitate handiena, baina ez dago bat ere ez [[Australia]]n ez eta [[Hego Amerika]]n ere.
[[Cyprinidae]] familia —karpak eta ezkailuak— da nagusi ordena honetan; izan ere, ordena honetako [[dibertsitate]]aren bi heren osatzen dute. [[Balitoridae]] eta [[Gyrinocheilidae]] familiako espezieak Asiaren lurralde tropikal eta subtropikaletako ur gezetan bizi dira, eta [[alga]]k eta [[ornogabe]] txikiak jaten dituzte. [[Catostomidae]] bentosadun familiako espezieak [[Ipar Amerika]]n eta Asiaren ekialdean bizi dira, eta karpen antza dute bai itxurari bai ekologiari dagokienez. [[Cobitidae]] familiakoak, berriz, ohikoak dira [[Eurasia]]n eta [[Afrika]]ren iparraldeko zenbait lekutan.
Ordena garrantzitsua da gizakiarentzat, bi arrazoi nagusi hauengatik: batetik, elikagai inportantea da herrialde batzuetan, Europan eta Asian, batez ere; bestetik, akuario-arrain zabaldua da, eta espezie batzuk dituzten kolore biziengatik hazten dituzte.
Sailkapenari buruzko xehetasunak:
* [[Cobitoidea]] azpiordena:
** [[Balitoridae]]
*** [[Balitorinae]] azpifamilia
*** [[Nemacheilinae]] azpifamilia
** [[Catostomidae]] - arrain bentosadunak
*** [[Catostominae]] azpifamilia
*** [[Cycleptinae]] azpifamilia
*** [[Ictiobinae]] azpifamilia
** [[Cobitidae]] - mazkarrak
*** [[Botiinae]] azpifamilia
*** [[Cobitinae]] azpifamilia
** [[Gyrinocheilidae]] - arrain alga-jaleak
* [[Cyprinoidea]] azpiordena:
** [[Cyprinidae]] - karpak, [[zamo txiki]]ak eta [[barbo]]ak
** [[Psilorhynchidae]]
== Kanpo loturak ==
* {{es}} [http://www.fauna-iberica.mncn.csic.es/faunaib/chordata/pisces/oste/cypriniformes.php/ Iberiar penintsulako Cypriniformes ordenako espezieak]
* {{en}} [http://bio.slu.edu/mayden/cypriniformes/home.html/ Cypriniformes Tree of Life proiektua]
[[Category:Cypriniformes]]
[[af:Cypriniformes]]
[[ar:شبوطيات الشكل]]
[[az:Çəkikimilər]]
[[be:Карпападобныя]]
[[be-x-old:Карпападобныя]]
[[bg:Шараноподобни]]
[[ca:Cipriniforme]]
[[cs:Máloostní]]
[[da:Karpefisk]]
[[de:Karpfenartige]]
[[en:Cypriniformes]]
[[eo:Ciprinoformaj]]
[[et:Karpkalalised]]
[[fi:Karppikalat]]
[[fr:Cypriniformes]]
[[gl:Cipriniformes]]
[[hr:Šaranke]]
[[hu:Pontyalakúak]]
[[io:Locho]]
[[is:Karpfiskar]]
[[it:Cypriniformes]]
[[ja:コイ目]]
[[kk:Тұқытәрізділер]]
[[ko:잉어목]]
[[lt:Karpžuvės]]
[[lv:Karpveidīgās]]
[[nl:Karperachtigen]]
[[nn:Karpefisk]]
[[no:Karpefisker]]
[[oc:Cypriniformes]]
[[pl:Karpiokształtne]]
[[pt:Cypriniformes]]
[[ru:Карпообразные]]
[[sah:Каарпатыҥылар аймахтара (балыктар)]]
[[sk:Kaprotvaré]]
[[sl:Krapovci]]
[[sr:Шаранке]]
[[sv:Karpartade fiskar]]
[[th:อันดับปลาตะเพียน]]
[[tr:Sazansılar]]
[[uk:Коропоподібні]]
[[vi:Bộ Cá chép]]
[[zh:鲤形目]]
== Erreferentziak ==
{{ elhuyar | data=2012/10/4}}
| |||