21.358
edits
(Artikulua euskarazko wikipedia aberasteko Elhuyar Fundazioak aurrera eramango duen HPSren proiektuaren barruan aldatuko den abisua jartzea) |
(Euskarazko wikipedia aberasteko HPSren proiektuaren barruan Elhuyar Fundazioak egindako aldaketa.) |
||
{{Agintari infotaula
| izena = Joana I.a Napolikoa
| irudia = Jeanne Ière de Naples, dite la Reine Jeanne, comtesse de Provence.jpg
| tamaina = 200px
| irudioina = Joana I.a Napolikoa (1328-1382), Napoliko erregina eta Proventzako kondesa.
| armarria = Armoiries Anjou Jérusalem.svg
| hasiera = [[1344]]
| bukaera = [[1382]]
| kargua = Napoliko erregina
| aurrekoa = [[Roberto I.a Napolikoa]], ''Jakintsua''
| ondorengoa = [[Karlos III.a Napolikoa]]
| kargua2 = Proventzako kondesa
| hasiera2 = [[1344]]
| bukaera2 = [[1382]]
| aurrekoa2 = [[Roberto I.a Napolikoa]]
| ondorengoa2 = Luis I.a Anjoukoa
| jaiodata = [[1326]] inguru
| jaiolekua = [[Napoles|Napoli]]
| hildata = [[1382]]ko uztailaren 27a
| hillekua = [[Muro Lucano]]
| ezkontidea = [[Andres Hungariakoa]]<br />[[Luis Tarentokoa]]<br />[[Jakue IV.a Mallorcakoa]]<br />[[Oton Brunswick-ekoa]]
| senideak =
| semeak =
| egoitza =
| sinadura =
| erlijioa =
}}
'''Joana I.a Napolikoa''', Napoliko erregina eta Proventzako kondesa 1344-1382 urteetan ([[Napoles|Napoli]], 1326 - [[Muro Lucano]], 1382). Bere aitona Roberto I.a Napolikoaren —Roberto Anjoukoaren— ondorengoa izan zen Napoliko erresuman.
Aitonak [[Andres Hungariakoa]]rekin ezkonarazi zuen, ezkongaiek 8 urte besterik ez zutela. Adin-nagusitasunera iritsi zenean, senarra hil zuelako salaketa egin zioten, eta Proventza aldera jo behar izan zuen babes bila. Kargurik gabe utzi zuen [[Klemente VI.a]] aita santuak, eta erreginak [[Avignon]] hiria saldu zion ordainez.
1346an bigarren aldiz ezkondu zen. Senarra, [[Luis Tarentokoa]], Joanaren aitaren lehengusua zen. Luis Tarentokoa 1362an hil zen seme-alabarik utzi gabe, eta, urte berean, Joana [[Jakue IV.a Mallorcakoa]]rekin ezkondu zen. 1370. urtean [[Karlos Durazzokoa]] izendatu zuen oinordeko Napoliko erresumarako. 1375ean senarra hil zen, eta 1376an [[Oton Brunswickekoa]]rekin ezkondu zen laugarrenez. Lotura horren ondoren, [[Klemente VII.a (antipapa)|Klemente VII.a]] Avignongo aita santuaren alde jarri zen, eta oinordeko berri bat hautatu zuen Napolirako, Luis Anjoukoa, Joan II.a Frantziako erregearen semea. Karlos Durazzokoak ez zuen onez hartu neurri hori eta, [[Urbano VI.a]] Erromako aita santuak lagundurik, Napoliko erresumaz jabetu eta Joana erregina hilarazi zuen, lepoa bihurriturik.
Tragedia bat idatzi zuen Frédéric Mistral idazle okzitaniarrak Joana I.aren bizitzan oinarrituta (1890, ''La Rèino Jano'').
[[Kategoria:Proventza]]
[[Kategoria:Napoli]]
== Erreferentziak ==
{{ elhuyar | data=2012/10/4}}
|