La Galatea: berrikuspenen arteko aldeak

'''''La Galatea''''' [[Miguel de Cervantes]]ek idatzitako [[eleberri]] bat da, [[1585]]ean [[Alcalá de Henares]]en ''Primera parte de La Galatea, dividida en seis libros'' izenarekin argitaratua izan zena.

''La Galatea'' [[artzai eleberri]] bat bezala sailkatzen da. Baina sailkapen hau oso mugatua da. Hain zuzen ere, bertako pertsonaiak artzaiakartzainak dira, baina maitasunaren azterketa psikologiko bat egiteko baliabidea da, eta hau da Cervantesek liburu haihau idazterakoan izan zuen asmoa.

Eleberria, ziuraskiziur asko, Cervantes [[Aljer]]ren [[1580]]ko [[abendua]]n eman zuen gatibutzatik itzuli ondoren idazten hasi zen. Ez zuen arrakasta askorik izan liburudendetanliburu-dendetan, batez ere, Montemayorren ''Diana''ren arrakasta handiarekin eta [[Gaspar Gil Polo]]ren ''Diana enamorada''ren arrakasta itzelarekin alderatuz gero. Cervantesek bere bizitza osoan eleberri hau oso estimu handitan izan zuen, baita bigarren zatia argitaratzeko asmoa ere, baina halakorik egin gabe hil zen.

Eleberria, [[Tajo]] ibaiaren ertzeko tokiren batean (ideala eta errealaren artean) girotzen da. Istorio nagusi bat dago, eta zenbait sekundario. Istorio nagusian, Elicio eta Erastro Galateaz maitemindutako bi artzai dra, cevantestar emakumezko heroien gainontzeko bertute guztiak (diskrezioa, hau da, adimena eta zentzua, zintzotasuna eta ontasuna) dituen emakume artzai eder bat. Baina Galateak bere independentzia espirituala maite du, eta ez du maitasunaren uztarripean egon nahi, eta, beraz, bi artzaiakartzainak mespretxatu egingo ditu.

Gai nagusian tartekatutako olerki ederrez eta ''novelle'' entretenigarriez gain (Cervantesek ondoren [[Kixotea]]n eta [[Los trabajos de Persiles y Sigismunda]]n ere egingo zuen bezala), maiatasunarenmaitasunaren izaerari buruzko duelu dialektikoak ere ikusiko dira (IV. liburua, Lenio eta Tirsi artzaiekartzainek bakoitzak maitasunaren eta maitasun faltaren euren apologiak egiten dituzte) edo maitasun psikologiari buruz (III. liburua, Orompok, Marsilok, Crisiok eta Orfinok, bertsotan maitasunetik eratorritako zein pasiok egiten duen min gehien eztabaidatzen dute, maite denaren jelosiak, mespretxuak, faltak ala heriotzak).

Liburuaren amaieran, eleberriko gertakariak bapateanbat-batean eteten dira:

{{esaera2|Ipuin eta istorio maitekor honen amaiera (...) honaino aipatutako artzaiei gertatutako beste gauza batzuekin, istorio honen bigarren zatian zin egiten dira, lehen hau borondate onez onartzen bada, laster ausartki irtengo dena guztiek ikusi eta uler dezaten.}}

[[Kategoria:EspainiakoGaztelaniazko literaturaeleberriak]]