Pitagoras: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t 85.84.46.116 wikilariaren aldaketak ezabatuz, JackieBot wikilariaren azken bertsiora itzularazi da.
5. lerroa:
== Bizitza ==
 
Egiazko eta alegiazko historiak daude nahasturik Pitagorasen bizitzarenbizitzari berri izatekoburuzko orduankroniketan. [[Heraklides Pontokoa]], [[Klearko]] eta [[Aristoxenos]] jakintsuek alegiazko egitateak eta gertaerak jasotzen dituzte berehari bizitzanburuz. Pitagoras [[Apolo]] edo [[Hermes]]en seme zela jasoidatzi izan da. Azpimundura jaitsia eta ondoren berriz ere bertatik ekarria ere omen zen. Halaber, [[urre]]zko [[izter]]ra zeukala eta nonahitasunezkoa zela aipatu da. Kristau aroko lehenengo mendeetan berariPitagorasi buruzkoburuz [[Apolonio Tianakoa]]k eta beste neopitagorikoenneopitagorikoek idatzitako alegiazko historiak onartu ziren, eta gerora [[Jambliko]] eta [[Porfirio]] neoplatonikoengan eragina izango zutenakzuten.<ref>Franco Volpi: ''Enciclopedia de obras de filosofía'', 1676. orrialdea.</ref> Gainera, Pitagorasek ez zuen ezer idatzi, eta seguru asko horregatik ere bere jarraitzaileek Pitagorasenak ez ziren lanak eta asmakuntzak, —[[Pitagorasen teorema kasu]], kasu— egotzi zizkioten. Jarraitzaileek osaturiko pitagorismoak ez du, hortaz, lagundu bere bizitzaren eta lanaren berri zuzena izaten. Horrela, ikertzaile zenbaitek Pitagorasen ekarpenak eta pentsamendua gehiegizneurriz baloratugain balioztatu direla baieztatuadierazi dute.<ref>Jonathan Barnes: ''Los presocráticos'', 125-128. orrialdeak.</ref>.

[[K. a. 580]]. urtearen inguruan [[Samos]] uhartean jaio zelako datuak fidagarriak dira, ordea .<ref>Franco Volpi: ''Ibid.''.</ref>. [[Apolodoro]]ren arabera, 40 bat urte izango zituen [[532]]. urtean, [[Polikrates]]en tirania dela eta [[Samos]] utzi [[Krotona]]ra joan behar izan zuenean. BertanHan komunitate izpiritual bat sortu zuen, gizon eta emakumez osaturikoa, bizitzako alderdi guztiak arautzen zituena. Komunitateaz gaindi, bere jarraitzaileek bizitza politikoan ere parte hartu zuten, joera aristokratiko batez, eta ildo horretatik [[Krotona]] eta [[Sibaris]] hiriek [[K. a. 510]]. urtean elkarrekin izan zuten borroka aipatzen da, Sibaris hiriaren suntsipenaz bukatu zena .<ref>Wilhem Capelle: ''Historia de la filosofía griega'', 42. orrialdea.</ref>. Borroka horretanhartan [[Milo]] pitagorikoa izan zen buru, eta komunitateko kideek ere parte hartze nabarmena izan zuten.

Azkenik, matxinada demokratiko bat ere izan zen pitagorikoek bultzaturiko erregimen aristokratikoaren aurka. Horren ondorioz, jazarpen luzea jasan behar izan zuten pitagorikoek eratuak zituzten komunitate guztietan. Pitagorasek [[Metaponto]] hirian aurkitu zuen babesa, eta bertanhan hil omen zen .<ref>Franco Volpi: ''Ibid.''.</ref>. Pitagorikoen aurkako jazarpenean asko hil etaziren. bakanBakan batzukbatzuek ihes egin zuten, eta sekta moduansektatzat iraun zuten [[K. a. IV. mende]]ra arte.
 
== Erreferentziak ==