Guantxe: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t r2.5.2) (robota Erantsia: el:Γκουάχες |
No edit summary |
||
1. lerroa:
'''Guantxe''' izenarekin [[Kanariar Uharteak|Kanariar Uharte]]tako antzinako [[etnia]] edo biztanleei ezagutzen zitzaien. Denborarekin izen hori irletan bizi ziren herrientzat orokortu da nahiz eta hasieran batean [[Tenerife]] irlako herritarrei bakarrik aplikatu. Horregatik egokiagoa da indigena kanariarrak esatea guantxeak baino. Herri hauen jatorria [[berbere]]a zen, Afrikako iparraldeko zenbait herriena bera, ustez [[K. a. 1000]] urtean [[Afrika]]ko iparraldetik hara joana. Hori dela eta, ikerlari batzuek herri horien hizkuntza eta euskara lotzen saiatu dira, bereziki [[Federiko Krutwig]] euskaltzalea. Guantxeak [[1402]]tik aurrera eman zen Gaztelaren inbasioaren ondorioz desagertu ziren baina haien aztarnak oraindik orain bizirik diraute Kanariar Uhartetan.
[[Fitxategi:Belmaco.jpg|thumb| Palman dagoen Belmaco kobazuloa, antzinako biztaleek (benahoritek) bizileku bezala erabilita.]]
Jatorrizko izena ''Guanchinet'' da, "Tenerifeko gizakia" esan nahi duena (''Guan'' "gizakia" da eta ''Chinet'', "Tenerife").
13. lerroa:
{{sakontzeko|Guantxera}}
[[Guantxera]] [[hizkuntza]] zuten, [[XVIII. mende]] inguruan galdu zena. [[Tamazight]] edo [[berbere]]en mintzairari parekatu izan zaio. Gaur hiztunik ez duen arren, hainbat aztarna utzi ditu uharteetako [[gaztelania]]n, bai eta hango toponimian ere.
== Bibliografia ==
[[Federiko Krutwig]]: ''Garaldea''. Donostia: 1978. Txertoa. Liburu honetan Krutwigek guantxerazko testuak eta hitzak jaso zituen euskararekin konparatzeko.
[[Kategoria:Afrikako etniak]]
| |||