Giza biologia: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
12. lerroa:
 
[[Fitxategi:Inuit women 1907.jpg|thumb|right|Emakume [[Inuit]] bat 1907 urtearen inguruan]]
Gizakiaren azalaren eta ilearen kolorea [[melanina]] izeneko [[pigmentu]]aren araberakoa da. Kolorea marroi oso ilunetik larrosa oso argira joan daiteke eta ilea [[horail]a]a, [[gorri]]a, [[arre]]a eta, batez ere, [[beltza]] izan daiteke.<ref>Rogers, Alan R., Iltis, David & Wooding, Stephen. 2004. ''Genetic variation at the MC1R locus and the time since loss of human body hair''. Current Anthropology, vol 45, 1. 105-108 or. </ref> Zientzialari gehiene ustez aldaketa hauek [[eguzki erradiazio]]k igortzen dituen izpi [[ultramore]]etatik babesteko garatu zen, melanina eguzkiaren aurrean blokeatzaile ona baita.<ref>Jablonski, N.G. & Chaplin, G. (2000). ''[http://www.bgsu.edu/departments/chem/faculty/leontis/chem447/PDF_files/Jablonski_skin_color_2000.pdf The evolution of human skin coloration]'' (pdf), 'Journal of Human Evolution 39: 57-106.</ref> Larruaren pigmentazioa gaur egun geografikoki estratifikatua dago eta orokorrean izpi ultramoreen mailarekin du harremana. Gizakiaren larruak eguzkiaren indarrarekin batera iluntzeko gaitasuna ere badu, beltzarantzea.<ref>Harding, Rosalind M., Eugene Healy, Amanda J. Ray, Nichola S. Ellis, Niamh Flanagan, Carol Todd, Craig Dixon, Antti Sajantila, Ian J. Jackson, Mark A. Birch-Machin, eta Jonathan L. Rees (2000). ''Evidence for variable selective pressures at MC1R''. American Journal of Human Genetics 66: 1351 – 1361.</ref><ref>Robin, Ashley (1991). ''Biological Perspectives on Human Pigmentation''. Cambridge: Cambridge University Press.</ref>
 
Egunero behar den [[lo]] kopurua 7-8 ordu artekoa da pertsona nagusi batean eta 9-10 artean ume batean. Zaharrak direnek 6-7 ordu inguruan egiten dituzte egunean. Jendarte modernoetan oso ohikoa da hau baino gutxiago lo egitea eta honek egoera txarrak sortu ahal ditu, nekea, agresibitatea eta bestelako gaixotasunak kasu.