Oilo: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
MerlIwBot (eztabaida | ekarpenak)
t robota Erantsia: af:Hoender
No edit summary
15. lerroa:
}}
{{Beste erabilpenak|hegaztiari|arraina|Oilar (arraina)}}
'''Oiloa''' (emea) edo '''oilarra'' (arra) (''Gallus gallus'', batzuetan ''Gallus gallus domesticus'') [[hegazti]] etxekotuetxekotua emeada, hegan egiten ez duena, moko sendoa, gandor gorria eta luma ederrak dituena. Mundu osoan hedatua dago.
 
Sexuaren eta adinaren arabera, hainbat izen hartzen du euskaraz: arra '''oilarra''' da, emea '''oiloa''', ar gaztea, janaritarako akabatzen dena, '''oilaskoa''' eta kume jaioberria '''txita'''.
 
Orain dela 5.000 urte inguru [[etxekotze|etxekotu]] zen. [[India]]n eta [[Birmania]]n bizi den ''[[bankiba]]'' basoilotik datorrela uste da, Indiakoak baitira oilo etxekotua aipatzen duten idatzirik zaharrenak, eta zabaldu ere handik zabaldu zen [[Persia]]ra, [[Mesopotamia]]ra eta handik erromatarren bidez Europara. Mundu guztian zabaldua dago gaur. Artoa, garia eta beste hainbat labore-hazi janez elikatzen da. 21 egun behar izaten ditu txitoak arrautzatik ateratzeko; eta handik hiru hilabetera gai izaten da [[arrautza]]k erruten hasteko. Garrantzi handia du [[gizakiaren elikadura]]n, jateko onak baitira haren [[haragi]]a eta egiten dituen arrautzak. [[Oilategi]] handietan hazten da gaur leku askotan. Oilo aldaera berriak ere sortu dira eskaeren arabera. Libornoko zuria, Leghorn-eko zuri gorria eta Wyandotte-koa dira erruleetan ezagunenak; Islandiakoa, Plymouth-ekoa eta Hampshire-koa aldiz haragitarakorik ezagunenak.
38. lerroa:
* [[Itsas-oilar]]ra, [[arrain]] teleosteoa
 
== Ikus, gainera ==
* [[Euskal oiloa]]
 
{{biologia zirriborroa}}
== Erreferentziak ==
{{ lur | data=2011/12/27}}
 
== Ikus, gainera ==
* [[Euskal oiloa]]
 
[[Kategoria:Galliformes]]