Heron Alexandriakoa: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
aparailu > aparatu («aparailua» arrantzarako tresna da, ez du «aparatua» esan nahi)
+Kategoria:Alexandriarrak; ± 2 categories using HotCat
1. lerroa:
[[Fitxategi:Aeolipile illustration.JPG|thumb|Eolipila]]
[[Fitxategi:Heron.jpeg|thumb|right|Heron Zaharra Alexandriakoa]]
'''Heron Alexandriakoa''' ([[antzinako greziera]]z: Ἥρων ὁ Ἀλεξανδρεύς; [[c.]] [[10]]-[[70]]), ingeniari [[grezia]]r bat izan zen, [[Alexandria]]n ([[Egipto (erromatar probintzia)|Egipton]] nabarmendu zena.
 
Alexandroren Inperioa, eta, horrekin, greziar zientzia desagertu ondoren, oraindik badaude jeinutasun distira batzuk. Jeinu hauetako bat, Heron izan zen, mekanikarentzako ia joera moderno bat adierazi zuena, modu arkaikoan, akzio eta erreakzioaren legea deskubrituz, ur lurrunarekin eginiko esperimentuen bidez. Makina samur ugari deskribatu zituen, eta Arkimedesen palankaren printzipioa orokortu zuen. Lan handiak egin zituela ahaztu gabe, automaten arloan berrikuntza ugari egin zituen, hitz egin beharko lukeen bat barne.
 
Bere lorpenik handiena, lehen [[lurrun -makina]]ren asmakuntza da, [[eolipila]] eta Heronen iturria bezala ezaguna. Mekanikari buruzko tratatu ugariren egilea da, ''Pneumatika'' kasu, non [[hidraulika]] aztertzen duen eta ''Automatak''. ''Dioptra''n, aparatu horren funtzionamendua deskribatzen du, egungo [[teodolito]]aren antzerakoa, mendeetan zehar lurreko behaketetan eta astronomikoetan erabili izan dena. Liburu honetan, [[odometro]]a ere deskribatzen du, ibilgailu batek eginiko distantziak neurtzeko erabiltzen dena. Modu arkaikoan, [[Isaac Newton]]en akzio eta erreakzioaren legea deskubritu zuen, ur lurrunarekin esperimentuak eginez. [[Arkimedes]]en palankaren printzipioa orokortu zuen. Gainera, [[Ktesibios]]en hidraulisaren deskribapen xehetxo bat egin zuen (urarekin funtzionatzen zuen organo bat).
 
[[Optika]]ri dagokionez ''Katoptriko'' izeneko bere liburuan, [[argi]]ak, geometrikoki laburrena den bidetik bidaiatzen duela proposatu zuen. Gaur egun, hori faltsua dela ezagutzen da, [[Fermaten printzipioa]]ren arabera. Modu ezberdinean argia ispiluetan nola islatzen den aztertu zuen. Jotze angelua, islaren angeluaren bera dela ere frogatu zuen, Islatzearen funtsezko legea bezala ezagutzen dena.
13 ⟶ 12 lerroa:
Heronena da, baita ere, [[garun]]a, adimenaren organo bezala identifikatu izanaren pribilegioa, ordura arte, bihotza zela uste baitzen.
 
{{commons|Hero of Alexandria}}
[[Kategoria:Antzinako Greziako zientzialariak]]
 
[[Kategoria:Matematikariak]]
[[Kategoria:Antzinako Greziako zientzialariakmatematikariak]]
[[Kategoria:MatematikariakAsmatzaileak]]
[[Kategoria:I. mendeko matematikariak]]
[[Kategoria:10eko jaiotzak]]
[[Kategoria:70eko heriotzak]]
[[Kategoria:Alexandriarrak]]
 
[[ar:هيرو السكندري]]