Guarani (etnia): berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Orereta (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
4. lerroa:
[[Tupi]] jatorrizko [[amerindiar]]ren nazio bat dira guaraniak. Tupi-guarani hizkuntzaz mintzatzen dira.
 
[[Ameriketako konkista]] aurretik Atlantikoko kostaldearen eta Parana, Uruguai eta Paraguai ibaien arteko lurraldeetan bizi ziren; gaur egun, kristautu gabeko talde bakartuak geratzen dira Paraguain eta Brasilen. Guaraniak Paraguaiko biztanleen % 65 dira. [[Guaraniera]] ofiziala da Paraguai osoan eta [[Argentina]]ko probintzia batean, [[Corrientesko probintzia|Corrientesen]] hain zuzen ere.
 
Antzinako guaraniak basoetako argiuneak lantzen zituzten, eta fruitu biltzaileak, [[ehiza|ehiztariak]] eta [[arrantza]]leak ziren. Komunitate bakoitzak buruzagi bat eta horren aholkulari zen zahar taldea izaten zuen; [[animismo|animistak]] ziren eta [[xaman]]a zen jainkoekiko bitartekari lana egiten zuena. Gerretan preso hartutakoak jan egiten zituzten.
10. lerroa:
Konkistaren ondoren, ''encomienda'' delako sistemaren bidez esklabo hartu zituzten bertakoak; hala ere, Parana goiko aldeko eta Uruguai ibaiaren arroko leinuak [[jesuita|jesuiten]] erredukzio babestokietan geratu ziren; herrigune horietan elkarlanean aritzen ziren, eta bizi baldintzak onak ziren. Eraso asko jasan arren erredukzio guneek aurrera egin zuten harik eta jesuitak Ameriketatik kanporatu zituzten arte.
 
== Erreferentziak ==
{{ lur | data=2011/12/26}}
== Kanpo loturak ==
{{Commonskat|Guaraní}}
* {{eu}} [http://www.argia.com/argia-astekaria/2139/paraguai-elebidunaren-mitoa/osoa Paraguaiko guaranierari buruzko artikulua ''Argia'' aldizkarian (2008-06-01)]
 
{{Commonskat|Guaraní}}
{{zirriborro}}
== Erreferentziak ==
{{ lur | data=2011/12/26}}
 
[[Kategoria:Amerindiarrak]]