14:29, 14 urtarrila 2012ko berrikusketa aldatu FoxBot (eztabaida \| ekarpenak) 15.511 edits t r2.6.5) (robota Erantsia: sa:फ्रान्सिस् एच् सि क्रिक् ← Aurreko ezberdintasuna		20:51, 28 urtarrila 2012ko berrikusketa aldatu desegin Marklar2007 (eztabaida \| ekarpenak) 212.776 edits tNo edit summary Hurrengo ezberdintasuna →
20. lerroa: }} '''Francis Harry Compton Crick''' ([[Northampton]], [[Ingalaterra]] 1916-[[San Diego]], [[AEB]] 2004) 1962an Medikuntza eta Fisiologiaren [[Nobel Saria]] eskuratu zuen biologo eta irakasle britainiarra izan zen, [[James D. Watson]]-ekin batera ADNaren egitura molekularra 1953an aurkitu eta ezagutarazi zuena. == Biografia == Txikitatik erakutsi zuen ~~Crick-ek~~Crickek zientziarekiko grina. Bere jaioterrian oinarrizko ikasketak egin zituen, eta 14 urteekin [[Londres]]era abiatu zen ikasketei jarraipena emateko. [[Fisika]] ikasi zuen gero Londresko University Collegen, eta [[Bigarren Mundu Gerra]]n fisikari gisa lan egin ostean [[biologia]] ikasteari ekin zion.▼ 1947. urtetik aurrera ~~Crick-ek~~Crickek biologiaren zerbitzura jarri zituen bere fisika ezaguerak. 1951n hasi zen James Watson-ekin lanean egitasmo handi batean: [[ADN]]aren egitura molekularraren ikerketan, izaki bizidunen [[molekula]] garrantzitsuenaren gakoa ulertu nahian. ~~Watson-ek~~Watsonek eta ~~Crick-ek~~Crickek [[Cambridge]]ko Unibertsitatearen Cavendish Laborategi ospetsuan burutu zuten haien lana, eta [[Nature]] aldizkarian argitaratu zituzten haien emaitzak 1953an. Bertan, ADNaren kristalizazioa ikertu ondoren [[X izpi]]en bitartez molekula horren egitura tridimentsionala azaltzen zuen helize bikoitzaren eredua proposatu zuten. Aurkikuntza honek 1962ko Medikuntza eta Fisiologiaren Nobel Saria eman zien bi zientzialariei.▼ ▲Txikitatik erakutsi zuen Crick-ek zientziarekiko grina. Bere jaioterrian oinarrizko ikasketak egin zituen, eta 14 urteekin [[Londres]]era abiatu zen ikasketei jarraipena emateko. [[Fisika]] ikasi zuen gero Londresko University Collegen, eta [[Bigarren Mundu Gerra]]n fisikari gisa lan egin ostean [[biologia]] ikasteari ekin zion. ▲1947. urtetik aurrera Crick-ek biologiaren zerbitzura jarri zituen bere fisika ezaguerak. 1951n hasi zen James Watson-ekin lanean egitasmo handi batean: [[ADN]]aren egitura molekularraren ikerketan, izaki bizidunen [[molekula]] garrantzitsuenaren gakoa ulertu nahian. Watson-ek eta Crick-ek [[Cambridge]]ko Unibertsitatearen Cavendish Laborategi ospetsuan burutu zuten haien lana, eta [[Nature]] aldizkarian argitaratu zituzten haien emaitzak 1953an. Bertan, ADNaren kristalizazioa ikertu ondoren [[X izpi]]en bitartez molekula horren egitura tridimentsionala azaltzen zuen helize bikoitzaren eredua proposatu zuten. Aurkikuntza honek 1962ko Medikuntza eta Fisiologiaren Nobel Saria eman zien bi zientzialariei. [[Biologia molekular]]rean aritu ostean, 1973an San Diegoko Unibertsitatean (AEB) hasi zen lanean neurozientziaren eremuan, [[garun]]aren zirrikitu ezkutuak argitu nahian. 1976an unibertsitate horretako irakaslea bihurtu zen. [[Koloneko minbizi]] batek jota hil zen 2004an. == Panspermia gidatua == {{sakontzeko\|panspermia}} 1973an Crick-ek panspermia gidatuaren hipotesia plazaratu zuen, [[Leslie Orgel]] kimikariarekin batera. Bere iritziz, zibilizazio estralurtar batek biziaren hazia nahita ipini zuen gure planetan. Lur gaineko bizia zibilizazio aurreratu horren esperimentua besterik ez zen izango, ~~Crick-en~~Cricken ustez.▼ Crick eta ~~Orgel-en~~Orgelen iritziz molekula bizidun baten agerpenak (ADNarena) oso gertakari arraroa eta urria izan behar du [[unibertso]]an, ia miraritzat jo daitekeena. Errazagoa iruditu zitzaien Lurreko bizia kanpotik etorri izana bertan agertu izana baino. Panpermia gidatuaren teoriak, ustez, gure planetan biziaren finkapena eta hedapena ongi azalduko luke.▼ ▲1973an Crick-ek panspermia gidatuaren hipotesia plazaratu zuen, [[Leslie Orgel]] kimikariarekin batera. Bere iritziz, zibilizazio estralurtar batek biziaren hazia nahita ipini zuen gure planetan. Lur gaineko bizia zibilizazio aurreratu horren esperimentua besterik ez zen izango, Crick-en ustez. ▲Crick eta Orgel-en iritziz molekula bizidun baten agerpenak (ADNarena) oso gertakari arraroa eta urria izan behar du [[unibertso]]an, ia miraritzat jo daitekeena. Errazagoa iruditu zitzaien Lurreko bizia kanpotik etorri izana bertan agertu izana baino. Panpermia gidatuaren teoriak, ustez, gure planetan biziaren finkapena eta hedapena ongi azalduko luke. == Crick eta LSDa == Bere bizitzaren azken urteetan ~~Crick-ek~~Crickek lankide batzuei aitortu zien [[LSD]]-a -dosi txikietan- hartu zituela behin baino gehiagotan, bere ideiak argitzen eta buruketak azkartzen laguntzen ziolako. LSDari esker -onartu zuen- ADNaren egitura molekularra bururatu zitzaion gai horretaz lanean ari zela.▼ Era berean jakina da Crick [[Dick Kemp]]-ekin harremanetan egon zela, ~~1970ko~~1970eko hamarkadan LSDa purifikatu zuen biokimikari ospetsuarekin, hain zuzen ere.▼ ▲Bere bizitzaren azken urteetan Crick-ek lankide batzuei aitortu zien [[LSD]]-a -dosi txikietan- hartu zituela behin baino gehiagotan, bere ideiak argitzen eta buruketak azkartzen laguntzen ziolako. LSDari esker -onartu zuen- ADNaren egitura molekularra bururatu zitzaion gai horretaz lanean ari zela. ▲Era berean jakina da Crick [[Dick Kemp]]-ekin harremanetan egon zela, 1970ko hamarkadan LSDa purifikatu zuen biokimikari ospetsuarekin, hain zuzen ere. == Kanpo loturak == * {{fr}} [http://www.medecine.unige.ch/enseignement/dnaftb/19/concept/index.html ADNaren helize bikoitza]. Hemen aipatzen dira ADNaren egitura molekularra aurkitzeko Watson-ek eta Crick-ek egindako esperimentuak. Haien biografiak ere agertzen dira. * {{en}} [http://profiles.nlm.nih.gov/SC/B/C/C/P/_/scbccp.pdf Direct panpermia. Panpermia gidatuaren buruzko iritziak] * {{es}} [http://www.taringa.net/posts/info/1280963/Francis-Crick--biologo-.html Crick eta LSDa] {{DEFAULTSORT:Crick, Francis}} [[Kategoria:Biologoak]]▼ [[Kategoria:Erresuma Batuko biologoak]] [[Kategoria:Medikuntzako Nobel Saridunak]] ▲[[Kategoria:~~Biologoak~~Royal Domina]] [[Kategoria:1916ko jaiotzak]] [[Kategoria:2004ko heriotzak]]

Francis Crick: berrikuspenen arteko aldeak