Espainiako Alderdi Komunista: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Lur Hiztegiak Wikipediaratzeko Lantegiak egindako aldaketa. |
No edit summary |
||
1. lerroa:
{{beste erabilpenak|PCEri|PCE(r)-|Espainiako Alderdi Komunista (berreraikia)}}
{{Alderdi politiko infotaula
| izena = Espainiako Alderdi Komunista<br />Partido Comunista de España (PCE)
| ikurra =
| kolore = red
| presidentea =
| idazkari nagusia = [[José Luis Centella]]
| bozeramailea =
| desegitea =
| sorrera = [[1921]]
| egoitza = [[Madril]]
| ideologia = [[marxismo|marxista]], [[errepublika]]zalea eta [[komunismo|komunista]]
| nazioartea = [[Europako Ezker Alderdia]]
| webgunea = www.pce.es
}}
'''Espainiako Alderdi Komunista''' (''Partido Comunista de España, PCE'') [[espainia]]r alderdi [[komunista]] bat da, [[Espainiako Langileen Alderdi Sozialista|PSOEtik]] sortua [[1921]]eko [[azaroaren 14]]an. Bere sorrera PSOEk [[Lenin]]en [[III. Internazionala]]ri batu ez izatean datza. Buruzagi komunista nagusiak [[José Díaz]], [[Dolores Ibarruri]] eta [[Vicente Uribe]] ziren.
[[Ezker Batua (Espainia)|Ezker Batua]] alderdiaren parte hartzaile da gaur egun.
[[Hego Euskal Herria]]n, [[Euskadiko Partidu Komunista]] (EPK-PCE) da PCEren ordezkaria.
== Historia ==
Alderdiak [[Asturiasko matxinada]]n (1934), eta 1933 eta 1936ko hauteskundeetan parte hartu zuen, azken horretan [[Fronte Popularra]] koalizioaren baitan. [[Espainiako Gerra Zibila|Espainiako Gerra Zibilean]] [[Espainiako Bigarren Errepublika|errepublikaren]] alde jokatu zuen; gerrak nazioartean izan zuen oihartzuna zela eta, PCEren garrantzi politiko-militarra areagotu zen. [[Kruschev]]en garaiko [[Stalin]]en kontrako salaketak zirela eta, PCEren jarrera aldatu eta bigundu zen (borroka armatua baztertzea, [[Langile Komisioak|Langile Komisioen]] bidez [[Franco]]ren erregimeneko sindikatuetan sartzea). [[Santiago Carrillo]]k, idazkari orokor aukeratu berriak (1960), bultzatu zuen aldaketa hori.
Franco hil zenean (1975), buruzagi komunista gehienak erbestetik Espainiara itzuli ziren; Carrillorren ideien alde agertu ziren gehienak. Alderdia 1977an legeztatu zuten; [[leninismo]]a baztertu ondoren, urte hartako, 1979ko eta 1982ko hauteskundeetan parte hartu zuen. 1979an emaitza onak izan zituen, batez ere hiri handietan, baina 1982an behera egin zuen. 1983an [[Gerardo Iglesias]] aukeratu zuten, Carrilloren ordez, idazkari orokorra. Hurrengo urtean, I. Gallego buruzagi historikoak beste alderdi bat sortu zuen, ortodoxoa eta Sobietar Batasunaren aldekoa; hartan sartu ziren ezker aldetik PCEren kontrako zirenak. 1985ean Carrillok alderdia utzi zuen, eta 1987ean beste bat sortu zuen (''[[Partido de los trabajadores de España-Unidad Comunista]], Espainiako Langileen Alderdia-Batasun Komunista'') 1986ko hauteskunde orokorretan, PCEk ''[[Izquierda Unida]]'' izeneko koalizioa bultzatu zuen. Alderdiaren XII. biltzarrean (1988) [[Julio Anguita]] izendatu zuten PCEko idazkari orokorra. PCE alderdia eta haren idazkaria izan ziren ''Izquierda Unida''-ren gidari nagusiak, baina alderdi bakarra osatzera heldu gabe; Anguita izan zen koalizioaren koordinatzailea 1991 arte.
== Hauteskundeetan izandako emaitzak ==
{| class="wikitaula"
|- style="background-color:#C9C9C9"
! colspan="9"|'''<br /> <small>'''DIKTADURA OSTEAN PCE ALDERDIAREN HAUTESKUNDE EMAITZAK'''</small>'''
|-
! style="width: 20px"|Urtea
! style="width:190px"|Burua
! style="width: 40px"|Botuak
! style="width: 20px"|%
! style="width: 20px"|Ordezkariak
|-
! Hauteskunde Orokorrak[[1977]]
| <center> [[Santiago Carrillo]]
| <center> 1.709.890
| <center> %9.33
| <center> 20 diputatu
|-
! Hauteskunde Orokorrak [[1979]]
| <center> [[Santiago Carrillo]]
| <center> 1.939.733
| <center> %10.82
| <center> 23 diputatu
|-
! Udal Hauteskundeak [[1979]]
| <center> [[Santiago Carrillo]]
| <center>
| <center>
| <center>
|-
! Hauteskunde Orokorrak [[1982]]
| <center> [[Santiago Carrillo]]
| <center> 846.515
| <center> %4.02
| <center> 4 diputatu
|-
! Udal Hauteskundeak [[1983]]
| <center> [[Gerardo Iglesias]]
| <center> 1.460.942
| <center> %7.79
| <center>
|}
<small>('''Iturria''': [http://www.elecciones.mir.es Barne Ministerioa]) </small>
* [[1986]]tik aurrera PCE alderdia [[Ezker Batua (Espainia)|Ezker Batuaren]] hauteskunde zerrendetan hartu du parte.
== Ikus, Gainera ==
* [[Komunismoa]]
* [[Ezker Batua (Espainia)|Ezker Batua]]
* [[Julio Anguita]]
* [[Felipe Alcaraz]]
== Erreferentziak ==
{{ lur | data=2011/12/26}}
[[Kategoria:Espainiako alderdi politikoak]]
[[Kategoria:Alderdi politiko komunistak]]
[[ast:Partíu Comunista d'España]]
[[ca:Partit Comunista d'Espanya]]
[[cs:Komunistická strana Španělska]]
[[de:Partido Comunista de España]]
[[en:Communist Party of Spain]]
[[eo:Komunista Partio de Hispanio]]
[[es:Partido Comunista de España]]
[[fi:Espanjan kommunistinen puolue]]
[[fr:Parti communiste d'Espagne]]
[[gl:Partido Comunista de España]]
[[it:Partito Comunista di Spagna]]
[[ja:スペイン共産党]]
[[nl:Communistische Partij van Spanje]]
[[nn:Spanias kommunistiske parti]]
[[no:Partido Comunista de España]]
[[pl:Komunistyczna Partia Hiszpanii]]
[[pt:Partido Comunista de Espanha]]
[[ru:Коммунистическая партия Испании]]
[[sv:Spaniens kommunistiska parti]]
[[tr:İspanyol Komünist Partisi]]
[[ur:اسپین کی کمیونسٹ پارٹی]]
[[vi:Đảng Cộng sản Tây Ban Nha]]
[[zh:西班牙共产党]]
|