Zürich: berrikuspenen arteko aldeak

6 bytes removed ,  Duela 11 urte
ez dago edizio laburpenik
No edit summary
No edit summary
}}
 
'''Zürich''' ([[Suitzako aleman]]ez, ''Züri'', [[italiera]]z, ''[[Zurigo]]'', [[erromantxera]]z, ''Turitg'') [[Suitza]]ko hiririk handiena da. Herrialdearen iparraldean dago, eta [[Zurich Kantoia|Izenizen bereko kantonamenduko]] hiriburua ere bada.
 
HirikoHiriaren izena ''Turus'' izen [[zeltiar]]retik ei dator. [[Aleman]]a da hiritar gehienen hizkuntza.
 
== Geografia ==
 
Itsas mailatik 408 metrora dago, [[Zurich lakua|Izenizen bereko lakuaren]] ondoan.
 
[[Siehl]] eta [[Limmat]] ibaiek zeharkatzen dute (hirian bertan elkartzen dira).
[[Fitxategi:Zuerich vier Kirchen.jpg|thumb|left|280px|Hirigunearen ikuspegia, hondoan lau eliza nagusiak eta Albis dituela]]
 
Helvetiarrek gotorleku bat egin zuten gaurko finkalekuan, eta Dur (''Durura'') izena jarri zioten (''ura''). K. a. 58. urtean, erromatarren eskuetara pasatu zen, ''Turicum'' izenaz. Aduana bat jarri zuten, eta [[IV. mende]]an gotorleku bihurtu. Gero, germaniarrak eta frankoak sartu ziren, eta erregeren bizileku bihurtu zuten. Luis Germaniarra erregeak monasterio beneditar bat, Fraumünster, eraiki zuen han (853an), eta monasterio horrek gobernatu zuen hiria hainbat urtetan.
 
[[XIII. mende]]an, monasterioaren aginpidetik askatu zen Zürich, eta merkataritzak indar handia hartu zuen orduan. 1292an [[Habsburgo]]tarren kontrako gudua galdu, eta Suitzako Konfederazioan sartu behar izan zuen 1351n. 1336an, [[Rudolf Brun]]en matxinadak aginpiderako bidea ireki zien eskulangileei, zaldunen eta aitoren semeen kaltetan. 1400ean, hiriak burujabetza erosi zion enperadoreari. [[1439]]. urtean, ''Alter Zürich Krieg'' (Zurich Zaharreko Gerra) piztu zen, eta 1450era arte iraun zuen. Urte hartan bertan, Zürich Suitzako Konfederaziora itzuli zen berriz, austriarren laguntzarekin.
106

edits