Olibako monasterioa: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Artikulua Lur Hiztegiak Wikipediaratzeko proiektuaren barruan aldatuko den abisua jartzea |
Lur Hiztegiak Wikipediaratzeko Lantegiak egindako aldaketa. |
||
1. lerroa:
{{Euskal Herriko gaztelu infotaula
| izena = Olibako Santa Maria monasterioa
| irudia = Monasterio de la Oliva.jpg
| irudi-oina = Olibako
| herria = [[Zarrakaztelu]]
| herrialdea = {{EH-NA|1}}, [[Euskal Herria]]
13 ⟶ 12 lerroa:
| se = 58
| kokapena = lekua
| garaia = [[1134]]
| lekua = Nafarroa}}
==
1134an hasi ziren monasterioa eraikitzen, eta 1198an amaitu zuten. Gartzea IV.a Ramirez ''Berrezarlea'' Nafarroako erregearen aginduz sortu zuten, Marimond eta Escaladieu monasterioen «alaba» gisa. Aktibo segitzen du gaur egun.
XVI. mendearen hasiera arte, etengabeko garapena eta oparotasuna izan zuen abade-etxeak. Herri ugari zeuden monasterioaren mende: Figarol, Zarrakaztelu, Aragoiko Bortziriak, Melida, Muruzabal, Murelu-Hautsi, Murelu-Konde, Lodosa, Ibiriku, Kaparroso, Zizur eta abar.
[[Fitxategi:Monasterio de la Oliva - Fachada iglesia abacial.jpg|thumb|350px|Olibako monasterioa]]▼
XVII. mendearen bukaeran, Aragoiko Kongregazio Zistertarraren barne geratu zen Oliba. Inprimategi batez hornitu zuten, eta Nicolas Bravoren bi obra eman zituzten argitara 1647an eta 1948an: ''Tractatus monasticus'' eta ''Notae literales Regulae Smi. P. N. Benedicti abbatis''.
XVIII. mendearen hasieran, Olibako ekonomiaren gainbehera hasi zen, eta Murelu-Konde saldu behar izan zuten lehenik. Konbentzioko Gerraren garaian, erietxe bihurtu zen (1.200 gaixo biltzen ziren hara).
XIX. mendearen hasieran, bi aldiz egon ziren itxita monasterioko ateak. 1825etik 1835era, nolabaiteko berpizkundea izan zuen, Arizmendi eta Lizarraga abadeen zuzendaritzapean eta absolutismoaren onespenaz. Alabaina, militarrek hartu zuten 1835ean, eta hango ondasun guztiak saldu zituzten. 1927. urtera arte, ez zen zaharberritu monasterioa, eta 1948an bihurtu zen, berriro ere, abade-etxe.
== Artea ==
▲[[Fitxategi:Monasterio de la Oliva - Fachada iglesia abacial.jpg|thumb|
Elizaren planta gurutze latinokoa da. Hiru habearte ditu, transeptua eta kapera erdizirkularreko burualdea. Klaustro erromaniko (XII. m.) baten gainean eraikia da planta lauangeluarreko klaustro gotiko zoragarria (XIV-XV. mendeetan egina). XII. mendekoa da, halaber, Kabildoko Areto zistertarra, sakristia zaharra eta Jesu Kristoren kapera bezala.
== Kanpo loturak ==
* {{es}} [http://www.monasteriodelaoliva.eu/ Webgune ofiziala]
[[Kategoria:Euskal Herriko monasterioak]]
38 ⟶ 44 lerroa:
[[en:Santa María de la Oliva]]
[[es:Monasterio de la Oliva (Navarra)]]
== Erreferentziak ==
{{ lur | data=2012/1/9}}
|