Arrosa leiho: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Xqbot (eztabaida | ekarpenak)
t r2.7.2) (robota Aldatua: th:หน้าต่างกลม
No edit summary
1. lerroa:
[[Fitxategi:SantoDomingo-RosetonNotre Damme internal windown rose.jpgJPG|200px|thumb|[[SantoParisko DomingoNotre-Dame Soriakoakatedrala]],. Arrosa arrosaleihoaren leihobarneko erromanikoaikuspegia]]
[[Fitxategi:Burgos - Catedral 001.jpg|thumb|left|200px|Burgosko katedral gotikoa, arrosa leihoa eta galeria]]
'''Arrosa leiho''' bat, [[leiho]] zirkular sartu bat da, [[beirate]]ez hornitua dagoena eta bere [[trazeria]], ohi, modu erradialean jarria duena.
 
Arrosa leihoa, [[arkitektura]] erromanikoan, eta, askoz gehiago, [[gotiko]]an erabili zen. Hasiera batean, diametro txikikoa izaten zen, eta [[nabe]]en alboetan [[okulu (arkitektura)|okulu]] eran jartzen zen. Baina, [[XIII. mende]]tik aurrera, arrosa leihoak, handiagoak eta apaindura konplexuagokoak egiten hasi ziren, harri filigranetako maila sinestezinetara iristeraino. Fatxadetan jartzera pasa zen, atarien gainetik eta [[transeptotranseptu]]aren aurrealdeetako bakoitzean. Beirateak, ohi, kolore biziz margoturiko eskenaeszena biblikoekin apaintzen ziren.
 
Arrosa leihoari, sinbolismo bikoitz bat eman izan zaio. Alde batetik, mariarra, arrosa baten egiturarekin duen antzekotasuna dela eta, eta, bestetik, [[Jesus]] iradokitzen duen beste bat, eguzki izpien imitazio bezala.
 
[[Fitxategi:Notre Damme internal windown rose.JPG|thumb|Parisko Notre Dame Katedrala. Arrosa leihoaren barneko ikuspegia]]
Bere betebeharra ere, bikoitza da: alde batetik, bietan sinpleena den tenpluen barrualdea argiztatzea, bestetik, arrosa leihoak erdiko nabeko frontean irekitzen direnean beirate koloreanitzek iragazitako argi izpiek aldarean jotzean giro misteriotsu bat lortzea.
 
[[Fitxategi:Burgos - Catedral 001.jpg|thumb|left|200px|Burgosko katedral gotikoa, arrosa leihoa eta galeria]]
Arrosa leiho batek izan dezakeen sublimetasungorentasun artistikoaren adibiderik aipagarrienetako bat bezala, [[Parisko Notre -Dame Katedralakatedrala]]ren transeptoatranseptua apaintzen duen bikotea aipatzen da. Espainian, adibide bikain eta bariatuak daude, adibidez, [[PalmaPalmako de Mallorcako Santa Maria Katedraleko Arrosa leiho nagusiakatedrala|gotikoarenPalmako begia]] bezala ezagutzen dena, adibidez, [[Palma de Mallorcako Santa Maria Katedrala|Palma de Mallorcako Santa Maria Katedraleankatedralean]], [[Mondoñedoko Katedralakatedrala|Mondoñedoko Katedralekoakatedralekoa]] eta baita [[Burgosko Katedralakatedrala|Burgosko Katedralekoakatedralekoa]] ere, beste adibide askoren artean. Euskal Herrian, esate baterako, [[Donostia]]ko [[ArtzaiArtzain Onaren katedrala|ArtzaiArtzain Onaren katedralekoa]] eta [[Gasteiz]]ko [[MariaGasteizko GuztizSanta GarbiarenMaria Katedrala (Gasteiz)katedrala|MariaSanta Guztiz GarbiarenMaria Katedralekoakatedralean]] dira aipagai.
 
{{commons|Category:Rose windows}}
 
[[Kategoria:Arkitektura elementuak]]