Onfalos: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
ZéroBot (eztabaida | ekarpenak)
t r2.7.1) (robota Erantsia: la:Omphalos
t Robota: Testu aldaketa automatikoa (-batetan +batean)
5. lerroa:
Zilborra oso antzinako garaietatik erdiaren ikurra izan da. Erdi horretatik abiatuta sortuko zen mundua. Ikur honen existentzia ezagutzen da herri ezberdinetan. Hautatutako toki batean jartzeak sakratu eta munduaren erdia bihurtzen zuen. [[Pausanias (geografoa)|Pausanias]] geografo greziarrak onfalosari buruz idatzi zuen eta honi buruz erdigune kosmikoaren ikurra dela, non gizakien munduaren, hildakoen munduaren eta jainkoen munduaren arteko komunikazioa sortzen den.
 
{{esaera2|''Delfostarrek Onfalo deitzen dutena [[haitzurdin]] zuriz egina dago eta delfostarrek hura Lurraren erdigunea dela diote, eta [[Pindaro]]k bere kantuetako batetanbatean gauza bera dio.}}
 
[[Delfos]]eko toki sakratuan [[XIX. mendea]]n barruti sakratuko aztarnategi handia aurkitu zen, [[Apolo]] jainkoari eskainia. Aurkitutako txataletako asko aurkikuntza hauentzako sortu zen museora eraman ziren, horien artean toki hartan gordetzen zen onfalosaren erromatar kopia bat. Jatorrizkoa [[Apoloren tenplua (Delfos)|Apoloren tenpluan]] zegoen eta haitzurdinezko kopietako bat izan zen Pausaniasek ikusi zuena eraikinaren parean. Onfalosa inguratzen zuen artile zerrenda sarea erliebean irudikatua dago harria estaliz. Jatorrizkoan korapiloak [[Gorgona]] buru eran apaindutako harribitxiz apainduta zeuden, goikaldean bi arrano zituela.
 
Elezaharrak dioenez [[Zeus]]ek bi arranori unibertsoko bi kontrako puntutatik hegan egiteko agindu zien. Arranoek Delfosen topo egin zuten, non onfalos izeneko kono formako harri batek tokia erakusten duen lekuan. Harria, arraultza erdi formakoa, Apoloren tenplutik gertu eginiko indusketetan aurkitu zen. Munduaren zilborra irudikatzen zuten harri hauek erdigunearen ikur ziren, munduaren sorrera hasiko zen tokiarena. Toki zehatz batetanbatean jartzean, toki hau sakratu eta erdigune erlijiosoa bihurtzen zuen. Delfoseko onfalosaren kasuan hala izan zen eta santutegi hau [[Grezia]] osoko zilbor edo erdigune erlijiosoa bihurtu zen.
 
Barrutian aurkitutako txanpon batzuetan onfalosaren irudia ikus daiteke, eskematizatua eta zirkulu baten erdian dagoen puntu batez irudikatua.