Konbinatoria: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t r2.7.1) (robota Erantsia: ms:Kombinatorik
Joxemai (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
5. lerroa:
== Konbinatoria zenbatzailea ==
 
=== Formula sinpleak ===
Konbinatoria zenbatzailean multzo bateko elementuen kopurua kalkulatzen dira. Horretarako, formula ezberdinak asmatu dira, ebatzi beharreko problema zein den. Oinarrizko zenbaketa-erregela bat [[biderketa]]n oinarritzen da:
 
Konbinatoria zenbatzailean multzo bateko elementuen kopurua kalkulatzen dira. Horretarako, formula ezberdinak asmatu dira, ebatzi beharreko problema zein den. OinarrizkoZenbaketa zenbaketa-erregelaproblema batsinpleenak [[biderketa]]nosatu oinarritzenbeharreko damultzoak elementuak errepika daitezkeen eta horien ordena kontuan hartu behar den sailkatzen dira, taula honetan erakusten den bezala:
{{esan-kaxa
 
<center>
{| class="taulapolita"
|-----
|align=center|'''''a'', ''b'', ''c'', ''d'' elementuetatik </br>sor daitezkeen ''2''-koteak'''|| align=center|ordena bai || align=center|ordena ez
|-----
| align=center|errepikatu ez || align=center|'''aldakuntza arruntak''':</br>''ab, ac, ad, ba, ca, da,</br>bc, bd, cd, cb, db, dc''. || align=center|'''konbinazio arruntak''':</br>''ab, ac, ad</br>bc, bd, cd''.
|-----
| align=center|errepikatu bai || align=center|'''errepikatuzko aldakuntzak''':</br>''ab, ac, ad, ba, ca, da,</br>bc, bd, cd, cb, db, dc</br>aa, bb, cc, dd''.|| align=center|'''multikonbinazioak''':</br>''ab, ac, ad</br>bc, bd, cd</br>aa, bb, dd, ee''.
|}</center>
 
Zenbaketa problema horiek ebazteko formulak [[biderketa]]n oinarritzen den zenbaketa-erregela bat erabiltzen da:
 
:::{{esan-kaxa
| width = 25em
| title_bg = yellow
15 ⟶ 29 lerroa:
| align = left
| halign = right
| quote = '''''Gauza bi ''M'' eta ''N'' erataneratara egin badaitezke hurrenezhurrenik hurren, bi gauzak batera ''M × N'' eratara egin daitezke'''''
| title =
}}
 
 
Horrela, biderketa-erregelatik konbinatoriako formula arrunt hauek eratortzen dira:
 
 
 
Aurreko biderketa-erregela horretatik konbinatoria-problema asko ebaz daitezke. Bestalde, biderketa-erregelatik konbinatoriako formula arrunt hauek asmatu dira, besteak beste:
 
* [[aldakuntza arrunt]]ak: ''n'' elementuko multzo batetik zenbat ''k''-kote ezberdin osa daitezkeen kalkulatzeko erabiltzen dira, ''k''-kote bakoitzean ''ordena kontuan hartuz'' eta elementurik errepikatu gabe. Adibidez, 2 letrako zenbat ''2''-kote osa daitezke ''a'', ''b'', ''d'' eta ''e'' letrekin letrarik errepikatu gabe ''ordena kontuan hartuz'' (''ab'' eta ''ba'' ezberdinak dira, alegia)?
71 ⟶ 82 lerroa:
::<math>EK_4^2={4+2-1 \choose 2}={5 \choose 2}=\frac{5!}{3!2!}=10\,</math>
 
=== Formula konplexuak ===
<center>
{| class="taulapolita"
|-----
|align=center|'''''a'', ''b'', ''c'', ''d'' elementuetatik </br>sor daitezkeen ''2''-koteak'''|| align=center|ordena bai || align=center|ordena ez
|-----
| align=center|errepikatu ez || align=center|'''aldakuntza arruntak''':</br>''ab, ac, ad, ba, ca, da,</br>bc, bd, cd, cb, db, dc''. || align=center|'''konbinazio arruntak''':</br>''ab, ac, ad</br>bc, bd, cd''.
|-----
| align=center|errepikatu bai || align=center|'''errepikatuzko aldakuntzak''':</br>''ab, ac, ad, ba, ca, da,</br>bc, bd, cd, cb, db, dc</br>aa, bb, cc, dd''.|| align=center|'''multikonbinazioak''':</br>''ab, ac, ad</br>bc, bd, cd</br>aa, bb, dd, ee''.
|}</center>
 
Problema konplexuagoetarako formaulak ere asmatu dira:
 
* [[bigarren motako Stirling zenbaki]]ak, ''n'' elementuko multzo bat ''k'' azpimultzoetan zatitzeko era kopurua kalkulatzeko erabiltzen dira. Adibidez, ''a'', ''b'', ''d'' eta ''e'' elementuko multzoa 2 azpimultzoetan zenbat eratara zatitu daiteke?