Ubide: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t r2.7.2) (robota Erantsia: my:တူးမြောင်း
1. lerroa:
[[Fitxategi:Corinth Canal 1.jpg|thumb|190px|[[Korintoko ubidea]], [[Grezia]]n.]]
{{ lurlanean }}
 
[[Fitxategi:Corinth Canal 1.jpg|thumb|[[Korintoko ubidea]], [[Grezia]]n.]]
{{Beste erabilpenak|garraiobideari|Bizkaiko udalerria|Ubide (Bizkaia)}}
'''Ubidea''' edo '''kanala''' [[ur]]a eramateko [[erreten]] artifiziala da, gizakiak egina<ref>{{Erreferentzia|url=http://www1.euskadi.net/harluxet/hiztegia1.asp?sarrera=ubide|izenburua=Ubide|egilea=Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa}}</ref>. BiOrokorrean bi motakoak izan daitezke:
# [[akueduktu]]ak: eramandako [[ur]]a gizakien kontsumorako edo nekazaritzan lurzoruak ureztatzeko erabiltzen dituzte. Erretenak baino handiagoak dira.
# Ur-bideak: bidaiariak edo salgaiak garraiatzeko bide nabigagarriak. Hau da, itsasketa errazteko eginak (kontinente barnekoak eta kontinentea itsasoarekin edo bi itsaso lotzen dituztenak).
 
== Ubideen eraikuntza ==
[[Fitxategi:Panama Canal Gatun Locks.jpg|thumb|right|290px|[[Panamako kanala|Panamako kanaleko]] Gatun uhateak.]]
 
Ubideen eraikuntzaren arazo nagusietakoa ubidearen ibilguko garaiera aldea saihestu eta ubide osoan zehar ur maila egokia lortzea da; hala, ubideetan ate sistema bereziak izaten dira, ubidearen atal bakoitzean ateak itxi eta irekiz aldiko behar den ur maila lortzen dela. Ubideen eraikuntza [[Industria Iraultza]]ren garaian hasi zen garrantzia hartzen, eta burdinbidea eta motor ibilgailuak nagusituz joan ziren heinean beren indarra galdu zuten arren, garraiabide gisa zuten garrantzia gorde dute.
 
== Ubide famatuak ==
 
;Munduan
=== Mundu mailan ===
Munduko ubide aipagarrienak Korinto, Kiel, Panama eta Suezkoa dira:
* [[Alsaziako ubidea]]
* [[Elba-Lübeck Kanala]]
* [[KielekoKielgo ubidea]]
* [[Panamako kanala]]
* [[Korintoko kanala]]
* [[Suezko kanala]]
* [[Beagleko ubidea]]
 
;=== Euskal Herrian ===
* [[Aragoiko Ubide Inperiala]]
* [[Bardeetako ubidea]]
22 ⟶ 30 lerroa:
 
== Erreferentziak ==
{{ lur | data=2011/12/27}}
{{Erreferentzia zerrenda}}
 
28 ⟶ 37 lerroa:
 
{{commonskat|Canals}}
 
{{Garraio zirriborroa}}
 
[[Kategoria:Ubideak| ]]
73 ⟶ 80 lerroa:
[[ja:運河]]
[[ka:არხი (ჰიდროგრაფია)]]
[[kk:Канал]]
[[ko:운하]]
[[ku:Cok]]
81 ⟶ 87 lerroa:
[[lv:Kanāls]]
[[mk:Канал]]
[[ml:കനാൽ]]
[[mr:कालवा]]
[[ms:Terusan]]
[[my:တူးမြောင်း]]
[[nds-nl:Knoal (woaterweg)]]
[[nl:Kanaal (waterweg)]]