Jakutia: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Artikulua Lur Hiztegiak Wikipediaratzeko proiektuaren barruan aldatuko den abisua kentzea |
Lur Hiztegiak Wikipediaratzeko Lantegiak egindako aldaketa. |
||
1. lerroa:
{{Errusiako errepublika infotaula
|izena=Sakhako Errepublika<br />Республика Саха<br />Саха Республиката
|bandera=Flag of Sakha.svg
|armarria=Coat of Arms of Sakha (Jakutia).png
|nongo=Sakhako Errepublikako
|ereserkia=Sakhako Errepublikako ereserki nazionala
|mapa=Map of Russia - Sakha (Yakutia) Republic (2008-03).svg
|hiriburua=[[Jakutsk]]
|sorrera=[[1922]]ko [[apirilaren 27]]
|barrutia=[[Ekialde Urruneko Barruti Federala|Ekialde Urruna]]
|eskualdea=Ekialde Urruna
|kodea=14
|iso=RU-SA
|azalera=3.103.200
|biztanleria=958.300
|dentsitatea=0,3
|hizkuntzak=[[Errusiera]], [[Sakha hizkuntza|Sakhera]]
|presidentea=[[Viatxeslav Shtirov]]
|legebiltzarra=[[Sakhako Errepublikako Estatu Biltzarra|Estatu Biltzarra]]
|web=http://www.sakha.gov.ru/
}}
'''Sakhako Errepublika''' edo '''Jakutia''' [[Errusiar Federazio]]ko [[Errusiako errepublikak|errepublika]] bat da; federazio horretako errepublika autonomo zabalena da, Errusiaren beraren ondotik: 3.103.200 [[kilometro koadro]]. [[Siberia]]ko ipar-ekialdean dago, [[Ozeano Artiko]]ra doazen Lena, Jana, Indigirka eta Kolima ibaien artean. Sakhako hiriburua [[Jakutsk]] da. 2010ean, 958.300 biztanle zituen (jakutak, % 37; errusiarrak, % 50).
== Orografia eta klima ==
[[Fitxategi:Amga.jpg|thumb|left|Amga ibaia, Jakutian.]]
Mendiek hartzen dituzte Sakhako ekialdea ([[Verkhoiansk]] eta [[Txerski]]ko mendiak) eta hegoaldea ([[Aldansk]]eko mendiak). Lautadak hedatzen dira erdialdean, eta ibaiek ([[Lena]], [[Indigirka]], [[Kolima]]) sakonune luzeak eratzen dituzte.
Sakhako [[klima kontinental]]a oso gogorra da, eta urtaroen arteko aldeak erabatekoak (balio gorenak: -43,5° C urtarrilean eta 50° C uztailean).
== Historia ==
XVII. mende arte, abeltzain, ehiztari eta arrantzaleak ziren jakutak. Hara jo zuten errusiar nekazariek hasi zituzten laborantza-lanak. XIX. mendearen bukaeran, Siberian zeharreko burdinbidearekin eta Lena ibaiko merkataritzarekin iritsi ziren Sakhara lehen industria-moldeak. 1918. urtean nagusitu zen Sakhan iraultza sobietarra, eta 1922an sortu zen Jakutiako Errepublika Autonomoa.
== Ekonomia ==
Aberatsak dira Sakhako basoak (lurraldearen % 70). Harrikatza, eztainua, mika, urrea eta diamanteak. Abere-hazkuntza (behi-azienda eta elur-oreinak). Arrantza. Laborantza hegoaldean (garia, garagarra eta lekadunak).
{{Commonskat|Sakha}}
{{Errusiaren banaketa administratiboa}}
{{geografia zirriborroa|RUS}}
[[Kategoria:Siberia]]
[[Kategoria:Sakhako Errepublika]]
[[ace:Republik Sakha]]
[[af:Jakoetië]]
[[ar:ياقوتيا]]
[[az:Yakutiya]]
[[ba:Саха Республикаһы]]
[[be:Якуція]]
[[be-x-old:Якутыя]]
[[bg:Якутия]]
[[bs:Republika Saha]]
[[bxr:Заха Республика]]
[[ca:Sakhà]]
[[cs:Sacha]]
[[cv:Якути]]
[[da:Sakha]]
[[de:Sacha]]
[[el:Δημοκρατία των Σαχά]]
[[en:Sakha Republic]]
[[eo:Jakutio]]
[[es:República de Sajá]]
[[et:Sahha]]
[[fa:یاقوتستان]]
[[fi:Sahan tasavalta]]
[[fr:Sakha]]
[[ga:Poblacht Shácha]]
[[he:רפובליקת סאחה-יקוטיה]]
[[hr:Jakutska]]
[[hu:Jakutföld]]
[[id:Sakha]]
[[is:Jakútía]]
[[it:Sacha-Jacuzia]]
[[ja:サハ共和国]]
[[ka:რესპუბლიკა სახა (იაკუტია)]]
[[kk:Саха Республикасы]]
[[ko:사하 공화국]]
[[koi:Якутму]]
[[kv:Саха республика]]
[[ky:Якутия]]
[[la:Iacutia]]
[[lt:Jakutija]]
[[lv:Saha]]
[[mk:Јакутија]]
[[mn:Саха]]
[[mr:साखा प्रजासत्ताक]]
[[mrj:Саха Республик]]
[[ms:Republik Sakha]]
[[myv:Якутия Республикась]]
[[nl:Jakoetië]]
[[nn:Sakha]]
[[no:Sakha]]
[[os:Якути]]
[[pl:Jakucja]]
[[pnb:یاکوتیا]]
[[pt:Iacútia]]
[[ro:Iacuția]]
[[ru:Якутия]]
[[sah:Саха Сирэ]]
[[sh:Jakutska]]
[[sk:Jakutsko]]
[[sl:Jakutija]]
[[sq:Sahaja]]
[[sr:Јакутија]]
[[sv:Sacha]]
[[th:สาธารณรัฐซาฮา]]
[[tl:Republika ng Sakha]]
[[tr:Saha Cumhuriyeti]]
[[tt:Якутия]]
[[udm:Якутия]]
[[ug:ياكۇتىيە]]
[[uk:Республіка Саха]]
[[vi:Cộng hòa Sakha]]
[[war:Republika han Sakha]]
[[xal:Якудин таңһч]]
[[zh:萨哈共和国]]
== Erreferentziak ==
{{ lur | data=2011/12/26}}
| |||