Genero gramatikal: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Orrialde berria: {{lurlanean}} |
Lur Hiztegiak Wikipediaratzeko Lantegiak egindako aldaketa. |
||
1. lerroa:
{{argitzeko|gramatika-generoari|Genero}}
[[Fitxategi:French country name genders.svg|thumb|340px|Herrialdeen generoa [[frantses]]ez. Berdez, genero maskulinoa dutenak; morez, femeninoa.]]
'''Generoa''' izenak zenbait motatan sailkatzen dituen [[gramatika]]-kategoria da. [[Sexu]]-bereizketan edo bestelako tasunen batean oinarritzen den gramatika-kategoria, hain zuzen ere.
== Generoaren arbitrariotasuna ==
Zenbaitetan sexuarekin zerikusia bada ere, gramatika-generoa arbitrarioa da. Hizkuntza batzuek ez dute gramatika-generorik ([[euskara]]k, adibidez), maskulinoa eta femeninoa bereizten dituzte beste batzuek ([[gaztelania]]k eta [[frantses]]ak, adibidez), eta hiru sail, maskulinoa, femeninoa eta neutroa beste batzuek ([[aleman]]ak, [[errusiera]]k...); badira hizkuntza batzuk, [[Afrika]]ko zenbait hizkuntza, sei generotik gora dituztenak, eta sexuarekin zerikusirik ez dutenak.
== Generoa eta euskara ==
Euskaraz, oro har, izenak generoa adierazten ez badu ere, aditzarenean bigarren pertsonak bereizten ditu maskulinoa eta femeninoa ''(duk/dun)''.
[[Lexiko]]an ere generoa (eta sexua) bereizteko erarik bada ''(gizon/emakume, zaldi/behorra...)''.
Bestalde, [[behe-nafarrera]]z eta [[zuberera]]z (eta [[erronkariera]]z) bada ''-sa'' atzizkia, izen femeninoak eratzeko; beste [[euskalki]]etan, ordea, ez da atzizki emankorra. Hala ere, maileguetan ''(Eliza Santa Katolika, emakume alta bat)'', eta baita ahozko erabileran ere ''(gezurtero/gezurtera)'' badira adibideak euskalki guztietan.
== Kanpo-loturak ==
* {{eu}} [http://www.erabili.com/zer_berri/muinetik/1078235452/ "Euskara hizkuntza sexista al da?"] (Amaia Alvarez Uria)
[[Kategoria:Gramatika-kategoria]]
[[Kategoria:Hizkuntza morfologia]]
[[af:Taalkundige geslag]]
[[als:Genus]]
[[an:Chenero gramatical]]
[[ang:Grammatisc cyn]]
[[ar:جنس اسم]]
[[bg:Род (граматика)]]
[[ca:Gènere (gramàtica)]]
[[cs:Jmenný rod]]
[[cy:Cenedl enwau]]
[[da:Grammatisk køn]]
[[de:Genus]]
[[el:Γραμματικό γένος]]
[[en:Grammatical gender]]
[[eo:Genro (gramatiko)]]
[[es:Género gramatical]]
[[fi:Suku (kielioppi)]]
[[fr:Genre grammatical]]
[[gl:Xénero gramatical]]
[[he:מין (בלשנות)]]
[[hr:Gramatički rod]]
[[hu:Nem (nyelvtan)]]
[[hy:Սեռ (անվանական)]]
[[io:Gendro]]
[[is:Kyn (málfræði)]]
[[it:Genere (linguistica)]]
[[ja:性 (文法)]]
[[kk:Род]]
[[ko:성 (문법)]]
[[ku:Cotzeyandî]]
[[la:Genus (grammatica Latina)]]
[[li:Geslach (grammair)]]
[[lt:Giminė (gramatika)]]
[[nl:Geslacht (taalkunde)]]
[[nn:Genus]]
[[no:Kjønn (grammatikk)]]
[[pl:Rodzaj gramatyczny]]
[[pt:Gênero gramatical]]
[[ro:Genul gramatical]]
[[ru:Род (лингвистика)]]
[[sh:Rod (gramatika)]]
[[sl:Slovnični spol]]
[[sq:Emri mashkullor]]
[[sr:Rod (gramatika)]]
[[sv:Genus (språkvetenskap)]]
[[th:ลิงค์ (ภาษาศาสตร์)]]
[[uk:Рід (мовознавство)]]
[[vec:Xènare gramaticałe]]
[[wa:Djinre (croejhete)]]
[[zh:性 (语法)]]
== Erreferentziak ==
{{ lur | data=2011/12/26}}
| |||