Toponimia: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
tNo edit summary |
Lur Hiztegiak Wikipediaratzeko Lantegiak egindako aldaketa. |
||
1. lerroa:
'''Toponimia''' ([[greziera]]tik ''topos'', "''leku''" + ''nomos'' ''"izen"'') leku-izenak (toponimoak) aztertzen dituen [[onomastika]]ren atala da. Toponimoen jatorriak, esanahiak, erabilerak eta motak aztertzen ditu. Geografia lekuak —hala nola herri, ibai edo mendiak— adierazteko, izendatzeko edo ezagutzeko erabiltzen den hitza edo hitzak dira toponimoak.
Bi dira toponimiaren sail nagusiak: biztanleak dituzten lekuen izenaz (herri, hiri, auzo eta abarren izenak) arduratzen dena bata, eta izadi izenak (ibai, mendi, haitzulo, ibar eta abarren izenak) biltzen eta aztertzen dituena bestea.
Toponimo bat leku bati izena emateko erabiltzen den hitza da, izen berezia beraz. Toponimo bakoitza bertako [[hizkuntza]]n ematen dena da. Beste hizkuntza batean egiten den moldaketa edo itzulpena [[exonimo]]a da. Adibidez toponimoa ''[[Roma]]'' ([[latin]] eta [[italiera]]z) litzateke eta exonimoa ''[[Erroma]]'' ([[euskara]]z).▼
Toponimiak hitzen jatorria eta garapena aztertzen duen jakintzarekin ([[etimologia]]) harremanak ditu, eta leku izenaren historiaz eta geografiaz ere arduratzen da. Izan ere, azken alor hori alde batera utzi da askotan, eta garrantzi handiagoa eman zaie etimologia azterketei. Bestalde, leku izenak hizkuntza batean baino gehiagotan izan duen erabilera aztertu ohi du toponimiak, eta horretarako hizkuntza batetik bestera egin diren [[fonetika]] aldaketak eta idatzizko aztarnak ikertu ditu. Hizkuntza bateko hiztunak leku izena entzun bezala bereganatu eta egokitu ohi du bere hizkuntzaren fonetikara, eta bide horretatik ere aldaketak sortu dira hitzetan. Itzulpena ere erabili izan da leku izenak hizkuntza batetik bestera aldatzeko (adibidez, [[Ategorrieta]], Donostiako auzoaren gaur egungo euskal izena, antzinako ''Puertos Colorados'' erdal izenaren itzulpena da).
Toponimiak informazio garrantzitsua eskaintzen du lekuen historiaz, biztanleen antzinako hizkuntzaz, biztanleen banaketaz, lekuaren erlijioaz, folkloreaz, jendearen bizimoduaz, eta abar.
== Zenbait toponimo mota ==
▲
== Ikus, gainera ==
21 ⟶ 27 lerroa:
[[Kategoria:Onomastika]]
[[Kategoria:Geografia]]
[[ar:اسم مكاني]]
66 ⟶ 71 lerroa:
[[wa:Toponimeye]]
[[zh:地名学]]
== Erreferentziak ==
{{ lur | data=2011/12/26}}
|