Richard Nixon: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
1. lerroa:
{{ lurlanean }}
{{Agintari infotaula
| izena = Richard Nixon
16 ⟶ 15 lerroa:
| aurrekoa2 = [[Alben W. Barkley]]
| ondorengoa2 = [[Lyndon B. Johnson]]
| jaiodata = [[1913]]ko [[urtarrilaren 9]]a
| jaiolekua = [[Yorba Linda]], [[AEB]]
| hildata = [[1994]]ko [[apirilaren 22]]a
23 ⟶ 22 lerroa:
| sinadura = Richard Nixon Signature.svg
}}
 
'''Richard Milhous Nixon''', politiko [[Ameriketako Estatu Batuak|estatubatuarra]]. Lehendakariordea 1953 eta 1961 artean, 37. presidente bezala aukeratua izan zen [[1968]]an, eta [[1972]]an berriro. [[1974]]ean dimititu zuen [[Watergate]] eskandaluagatik.
'''Richard Milhous Nixon''' ([[Yorba Linda]], [[Kalifornia]], AEB, [[1913]]ko [[urtarrilaren 9]]a - [[New York]], AEB, [[1994]]ko [[apirilaren 22]]a), estatubatuar politikaria, Estatu Batuetako 37. presidentea. Lehendakariordea izan zen [[1953]] eta [[1961]] artean, eta presidente aukeratu zuten [[1968]]an eta berriro [[1972]]an. [[1974]]an dimititu zuen [[Watergate]] eskandaluagatik.
 
== Karrera politikoa ==
 
[[1945]]ean [[Ameriketako Estatu Batuetako Alderdi Errepublikarra|alderdi errepublikarreko]] kide egin zen, eta [[1951]]n senatari hautatu zuten. Gogor jardun zuen komunistatzat salatzen zituen funtzionarioen aurka.
 
[[1952]]tik [[1960]] arte lehendakariorde izan zen, eta lehendakari gisa jardun zuen [[Eisenhower]] lehendakaria gaixorik egon zen bitartean ere. 1960an Alderdi Errepublikarraren hautagaia izan zen lehendakaritzarako hauteskundeetan, baina [[John F. Kennedy]] demokrata gailendu zitzaion.
 
[[1968]]an lehendakari hautatu zuten. Barne-politikan, gogor zapaldu zituen [[Vietnamgo gerra]]k eragin zituen protesta eta iskanbila larriak, eta arrazakeriaren aurka borrokatzen ziren beltzen erakundeak. Kanpo-politikan, Vietnam-go gerra izan zuen arazo nagusia; konponbide gisa Estatu Batuetako gudarostea pixkanaka handik ateratzen saiatu zen, baina aitzitik vietnamizazio-politika horrek [[Indotxina]] osora hedatu zuen gerra; 1972an bonbardaketa latzak agindu zituen [[Hanoi]]n eta [[Haiphong]]en, baina, Estatu Batuek gerra galdua zutela ikusirik, azkenean bake-hitzarmen bat negoziatu behar izan zuten vietnamdarrekin.
 
Nixon izan zen [[Txina]]ko errepublikarekin hitzarmenak egin zituen Estatu Batuetako lehen lehendakaria. Bestalde, arma estrategikoen kopurua mugatzeko hitzarmenak egin zituen [[Sobietar Batasuna]]rekin. Txileko estatu kolpean esku hartzea agindu zuen, eta israeldarrei lagundu zien arabiarren kontrako gerran.
 
[[Henry Kissinger]] estatu-idazkariak eragin handia izan zuen Nixonen kanpo-politikan.
 
[[1972]]an lehendakari izendatu zuten berriro, baina handik bi urtera kargua utzi behar izan zuen [[Watergate]] auziagatik.
 
== Kanpo-loturak ==
{{commonskat}}
* {{en}} [http://nixonfoundation.org/ Nixon fundazioaren webgunea]
* {{en}} [http://www.whitehouse.gov/about/presidents/richardnixon/ Richard Nixonen biografia Etxe Zuriaren webgunean]
 
{{AEBtako presidente aurkibidea}}
{{AEBetako presidenteorde aurkibidea}}
{{biografia zirriborroa}}
 
[[Kategoria{{DEFAULTSORT:Ameriketako Estatu Batuetako presidenteak|Nixon, Richard]]}}
[[Kategoria:Ameriketako Estatu Batuetako presidenteordeak|Nixon, Richardpresidenteak]]
[[Kategoria:Kaliforniarrak|NAmeriketako Estatu Batuetako presidenteordeak]]
[[Kategoria:1913ko jaiotzak|Nixon, RichardKaliforniarrak]]
[[Kategoria:1994ko1913ko heriotzak|Nixon, Richardjaiotzak]]
[[Kategoria:1994ko heriotzak]]
 
{{NA lotura|lv}}
85 ⟶ 104 lerroa:
[[jv:Richard Nixon]]
[[ka:რიჩარდ ნიქსონი]]
[[kk:Ричард Милхауз Никсон]]
[[kn:ರಿಚರ್ಡ್ ನಿಕ್ಸನ್]]
[[ko:리처드 닉슨]]
94 ⟶ 112 lerroa:
[[lv:Ričards Niksons]]
[[mk:Ричард Никсон]]
[[ml:റിച്ചാർഡ് നിക്സൺ]]
[[mr:रिचर्ड निक्सन]]
[[ms:Richard Nixon]]
134 ⟶ 151 lerroa:
[[zh-min-nan:Richard Nixon]]
[[zh-yue:尼克遜]]
== Erreferentziak ==
{{ lur | data=2011/12/26}}