Punjab (Pakistan): berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
1. lerroa:
{{ lurlanean }}
{{Probintzia orokor infotaula
| izena = Punjab <br />پنجاب
13 ⟶ 12 lerroa:
| besterik2balioa = [[Punjabiera]]<br />[[Urdu]]<br />[[Siraiki]]<br />[[Hindko]]<br />[[Balutxiera]]
| besterik2 = Hizkuntzak
| kokapena = Punjab in Pakistan (claims hatched)PakistanPunjab.svg png
| azalera = 205.344
| biztanleria = 79.429.701
21 ⟶ 20 lerroa:
|}}
 
'''Punjab''' ([[Punjabiera]]/[[Urdu]]: پنجاب) [[Pakistan]]go probintzietako bat da, biztanleria handiena duena eta [[Punjabi]]en eta hainbat talde etnikoren bizilekua. Hegoaldean [[Sindh]] du mugakide, [[Balutxistan]] eta [[Ipar-Mendebaldeko Muga Probintzia]] mendebaldean, [[Azad Kashmir]] eta [[Jammu eta Kashmir]] eskualdeak iparraldean (lehena Pakistanek eta bigarrenak India kudeatuak, baina Kaxmirreko lurraldea) eta [[Islamabad]] ere du iparraldean. Indiako [[Punjab (India)|Punjab]] eta [[Rajahstan]] ere ditu ekialdean. Hizkuntza nagusia [[Punjabierapunjabiera]] da, eta [[Seraiki]] eta [[Urdu]]an ere hitz egiten dira. Hiriburua [[Lahore]] da. Hiri nagusiak [[Multan]], [[Rawalpindi]] eta [[Sialkot]].
 
Punjaben izena [[persierapertsiera]]tik dator, Panj hitzatik eta hau era berean [[sanskrito]]ko Pañca hitzatik, bost esan nahi duena, eta Ab hitzatik, sanskritoko Apetik datorrena eta ura esan nahi duena. Izen honek bertan dauden bost hizkuntzekin du harremana, [[Beas]], [[Ravi]], [[Sutlej]], [[Chenab]] eta [[Jhelum]].
 
== Geografia ==
 
Lurralde laua da, oro har, [[Indo]] eta beraren ibaiadarrek (Jhelum, Chenab, Ravi eta Sutlej) zeharkatua. Probintziaren iparraldean daude Murree, Rawalpindi eta Pabbi-ko mendikateak, [[Himalaia]]ko mendialdearen jarraipena direnak. [[Klima kontinental]]a da, tenperaturak beroak dira batez beste eta euri gutxi egiten du, iparraldeko mendialdeetan izan ezik.
 
== Biztanleak ==
 
[[Jat]], [[rajput]], [[arain]], [[gujar]] eta [[awan]] etniak dira nagusi.
 
== Historia ==
 
K.a. 2500. urte aldera hiri zibilizazio bat, [[Indoko zibilizazio]]a, kokatu zen Punjab aldean, eta, handik aurrera, ariarren, greziar-mazedoniarren, partiarren, arabiarren, mongoliarren, afganen, [[sikh]]en eta britainiarren inbasioak izan dira lurralde hartan. 1709-1710 urteetan Punjab burujabea eratu zuen [[Banda Singh Bahadur]] izeneko ermitau batek, sikh borrokalariek lagunduta, baina 1716an menderatu zuten mongoliarrek Singh. Sikhek borrokari eutsi zioten eta 1764-1765 urteetan guztiz indartu zuten Punjabeko erresuma. 1849an sartu ziren indar britainiarrak Punjaben, sikhak menderatu ondoren, eta 1947an bitan banatu zen Punjab, Pakistango eta [[India]]ko estatuak sortu ondoren. Alde txikiena geratu zen Indiako estatuaren barnean. Urte hartatik aurrera etengabe borrokatu dira sikhak Punjab-eko estatu burujabearen alde. Pakistan aldeko Punjaben, berriz, guztiz bizkortu da urte horietan musulmanen asimilazio politika.
 
== Ekonomia ==
 
Nekazaritza (garia, garagarra, kotoia) eta industria (ehungintza, makineria, tresneria elektrikoa, altzairugintza, janari industria) dira ekonomia jarduera nagusiak. Burdinbide eta errepide sare zabal batek lotzen ditu Pakistango Punjab India, Txina eta [[Afganistan]]go eskualdeekin. Lahoren dago Punjabeko unibertsitatearen egoitza.
 
 
== Ikus, gainera ==
* [[Pakistanen banaketa administratiboa]]
 
== Kanpo loturak ==
 
{{commonskat|Punjab, Pakistan}}
 
{{Pakistango probintzia aurkibidea}}
83 ⟶ 102 lerroa:
[[war:Punjab, Pakistan]]
[[zh:旁遮普省]]
== Erreferentziak ==
{{ lur | data=2011/12/26}}