P2P: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
No edit summary
3. lerroa:
P2P arkitektura Napster fitxategi partekatze aplikazioek egin dute ezagun. Hainbesteko arrakasta lortu izanak informatikan zein beste hainbat arlotan antolaketa berriak sortzea eragin du.
 
== Arkitektura ==
Ohikoa izaten da P2P sistemek aplikazio geruzan sare geruza abstraktu bat sortzea. Honi sare gainjarri deitzen zaio eta indexatzeko zein beste erabiltzaileak aurkitzeko balio du. Geruza desberdinetan banatzearen abantaila nagusia P2P sistema sare topologia fisikoarekiko independente bihurtzen dela da.
17 ⟶ 18 lerroa:
P2P-ren sare gainjarrian erabiltzaile guztiak nodoak dira. Nodo bat beste edozein nodorekin lotuta dago eta elkar ezagutzen dira. Bata bestearekin nola loturik dagoen ikusita sarea egituratua edo desegituratua den esan dezakegu.
 
=== SISTEMA EGITURATUAK ===
 
 
Sistema hauen ezaugarririk esanguratsuena nodoen arteko bilaketa eraginkor bat egiteko protokoloen erabiltzea da. Fitxategi bat bilatu nahi denean, aplikazioak inplementatzen duen protokolo jakin bati esker eta erabiltzaile gutxik edukita ere, eraginkortasun handiz bilatzen dira. Sistema egituratuetatik gehien erabiltzen den modua Hash Taula Banatuen (DHT ingelesez. Distributed Hash Table) bidezkoa da. Hash taula bateak gako batekin datu bat lotuta duten bezala, DHT-ak fitxategi bakoitzari jabe bat esleitzen dio.
28 ⟶ 31 lerroa:
 
 
=== SISTEMA DESEGITURATUAK ===
 
SISTEMA DESEGITURATUAK
 
Nodoen arteko loturak arbitrarioki ezartzen direnean sistema desegituratua dela esaten da. Erabiltzaile batek fitxategi bat bilatu nahi izan ezkero, lotura duen lagunei galdetzen hasiko da. Hauek ez badute, beraien lagunei deituko die eta horrela jarraituko du prozesuak fitxategia bilatu arte. Bilaketa eredu honi flooding esaten zaio. Bere abantailarik nagusiena lagun askok duten fitxategi bat azkar aurkitzen duela da, baina bestalde, lagun gutxik badute baliteke ez aurkitzea. Flooding-aren ondorioz trafikoa asko handitzen da eta honek bilaketek eraginkortasun maila oso eskasa izatea dakar. Dena dela, P2P sare gehienak sistema desegituratuen alde apustu egiten dute.
37 ⟶ 40 lerroa:
Gaur egungo sareek kudeatze lanetara zuzenduriko zerbitzariak erabiltzen dituzte. Gehienbat Erabiltzaile potentzialak listatzeko (Tor), beraien ekintzak antolatzeko (Folding@home) eta bilaketetarako(Napster, Emule). Hasieran flooding-aren bidez bilaketak egiten ziren arren eraginkortasun handiagoa lortzearren bilaketak zehatzetara zuzendutako estrategiak erabiltzen dira orain, HTB eta supernodoak erabiliz, esate baterako.
 
== P2P sareen erabilerak ==
 
Informazioa parteko erabiltzen bada ere normalean, beste hainbat aplikazio ere badute P2P sareek.
69 ⟶ 73 lerroa:
 
 
== Erreferentziak ==
 
http://sustatu.com/gaia/p2p . P2P teknologiaren inguruko berriak
http://www.comodescargar.com/ (Gaztelaniaz). Orri interesgarri bezain erabilgarria.
Tecnologías peer-to-peer, derechos de autor y copyright. (Liburua. Gaztelaniaz)
Eduardo Secondo Varela Pezzano. Editorial Universidad de Rosario (Colombia). ISBN 978-958-8378-86-2
 
http://www.p2pna.com/glossary.html (Ingelesez.) Kontzeptuen definizioen zerrenda.
http://www.bittorrent.com/ (Ingelesez)
http://www.emule-project.net/ (Ingelesez)
 
 
[http://sustatu.com/gaia/p2p . P2P teknologiaren inguruko berriak] .
'''P2P''' edo '''peer to peer''' (euskaraz ''puntutik puntura'') sare informatiko mota da. Sare honen nodo guztiak bezero eta zerbitzari dira aldi berean, honela lan karga nodoen artean banatzen delarik.
[http://www.comodescargar.com/ (Gaztelaniaz). Orri interesgarri bezain erabilgarria.]
[http://especiales.universia.net.co/libro-abierto/ciencias-sociales-y-humanas/tecnologias-peer-to-peer-derechos-de-autor-y-copyright.html Tecnologías peer-to-peer, derechos de autor y copyright. Eduardo Secondo Varela Pezzano. Editorial Universidad de Rosario (Colombia). ISBN 978-958-8378-86-2. Liburua. Gaztelaniaz.]
 
Sare hauek funtzionalitate desberdinak izan ditzakete:
# Fitxategiak elkarbanatzea ([[eDonkey sarea]] adibidez), konputazio sareak.
# Konputazio karga banatzeko sareak.
 
[http://www.p2pna.com/glossary.html (Ingelesez.) Kontzeptuen definizioen zerrenda.]
{{informatika zirriborroa}}
[http://www.bittorrent.com/ (Ingelesez)]
[http://www.emule-project.net/ (Ingelesez)]
 
[[Kategoria:Sare informatikoak]]