Equidae: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
MerlIwBot (eztabaida | ekarpenak)
t robota Erantsia: hi:अश्ववंश
t Robota: Aldaketa kosmetikoak
22. lerroa:
Familiaren [[espezie fosil]] asko ezagutzen dira, genero eta [[azpifamilia]] ezberdinetan sailkaturik. '''Ekido''' terminoa erabiltzen denean familia honi dagokio, nahiz eta bizirik dagoen [[Equinae]] azpifamiliako animalien inguruan hitz egiteko erabiltzen den.
 
== Sorrera ==
[[Fitxategi:Hyracotherium Eohippus hharder.jpg|thumb|px 340|Hyracotherium Eohippus hharder †]]
Zaldiaren sorrera duela 50 milioi urte kokatzen da. [[Eozeno]]an bazegoen zaldiaren [[arbaso]]a izan zen [[erbi]]aren tamainiko animalia, Hyracotherium izenekoa. [[Baso]]etan bizi omen zen, [[hosto]]ak janez. Lau [[behatz]] zituen aurreko hanketan eta hiru atzekoetan. [[Hagin]] eta [[haginaurreko]] tuberkulatuak zituen, zementurik gabeak.
31. lerroa:
Bitartean beraien kide amerikarra, [[Eohippus]]-a (Ameriketako [[Hyracotherium]]-a), [[Eozeno]]aren bigarren erdialde osoan zehar bizirik irauteko gai izan zen beste kontinentean. Horretarako basotik Ameriketako larre handietara irteteko gai izan zen.
 
Oligozenoan Eohippus-a [[Mesohippus]]-a bilakatu zen. Mesohippusa [[txakur]] baten tamainakoa zen, hiru behatz zeuzkan eta [[belardi]]etako bizimodura egokitu zen. Abere hori [[Merychippus]]-a bilakatu zen [[Miozeno]]an. Merychippus hau 120 zentimetro garaiera zuen [[soingurutze]]ra ([[poni]] bat bezalakoa), eta zementodun haginak zituen; haren ondorioz ziurtatu daiteke abere hori bereziki belarrez elikatzen zela.
 
Miozeno ertainean Merychippusak [[Anchiterium]]-a eboluzionatu zuen. Azken honek [[Eurasia]]ra migratu zuen. Animali hark soilik hirugarren hirugarren behatzaren gainean zebilen, eta beste biak nahiko atrofiaturik zeuzkan.
39. lerroa:
Bere aldetik, Pliohippusak, Ameriketan zein Eurasian iraun egin zuen eta espezie hau izan zen eboluzioaren bidez [[Equus fosilis]]-a bilakatu zen. Abere hauek benetako zaldiak ziren jada. Zaldi hark behatz bakarra zuen jada, eta bere garaiera 160 zentimetrokoa zen. Belaze handietan trostan ibiltzeko moldaturik zegoen. Espeziea, hala ere, [[Laugarren aro]]aren hasieran desagertu zen Ameriketatik.
 
Equus generoko lehendabiziko espezie haren bilakaeraren bidez beste espezie guztiak sortuz joan ziren [[Pleistozeno]]an zehar: Zebra ezberdinak [[Afrika]]n, astoak [[Ekialde Hurbila|Ekiade Hurbilean]], zein Europan eta [[hemion]]ak Asian. Bere aldetik aurreneko zaldiak Eurasiako erdialdeko [[ordeka]] zabaletan kokatu zen.
 
[[Fitxategi:Paleotherium.jpg|thumb|px 300|left|Paleotherium-ak †. Europan Hyracotheriumengandik sortutako animalia. Egungo zaldien arbasoenetariko bat]]
47. lerroa:
* [[Equus caballus]] edo etxeko zaldia. Bere banaketa mundu guztian barrena da.
* [[Equus przewaskii]], egun bakarrik [[Mongolia]]ko lautadetan bizi dena.
* [[Equus asinus]], [[Ekialde Hurbila|Ekialde HurbilHurbileko]]eko etxeko asto zein basa astoak.
* [[Equus hemionus]], [[Asia]]ko basa astoa.
* [[Equus zebra]], [[Afrika]]ko mendiko zebra.
111. lerroa:
 
[[Kategoria:Perissodactyla]]
 
 
[[an:Equidae]]
118 ⟶ 117 lerroa:
[[cs:Koňovití]]
[[da:Hestefamilien]]
[[nv:Łį́į́ʼ Ndahalinígíí]]
[[et:Hobuslased]]
[[el:Ιππίδες]]
[[en:Equidae]]
[[es:Equidae]]
[[eo:Ekvedoj]]
[[es:Equidae]]
[[et:Hobuslased]]
[[fa:اسبیان]]
[[fi:Hevoseläimet]]
[[fr:Equidae]]
[[gl:Équidos]]
[[kohe:말속סוסיים]]
[[hi:अश्ववंश]]
[[hr:Konji]]
[[hu:Lófélék]]
[[id:Equidae]]
[[heja:סוסייםウマ科]]
[[ko:말속]]
[[la:Equidae]]
[[lv:Zirgi]]
[[lb:Päerd]]
[[lt:Arkliai]]
[[lij:Equidae]]
[[ln:Mpúnda]]
[[hult:LófélékArkliai]]
[[lv:Zirgi]]
[[nl:Paardachtigen]]
[[ja:ウマ科]]
[[no:Hester]]
[[nv:Łį́į́ʼ Ndahalinígíí]]
[[oc:Equidae]]
[[pl:Koniowate]]
149. lerroa:
[[simple:Equidae]]
[[sr:Коњи]]
[[fi:Hevoseläimet]]
[[sv:Hästdjur]]
[[ta:குதிரைக் குடும்பம்]]
156 ⟶ 155 lerroa:
[[uk:Коневі]]
[[vi:Họ Ngựa]]
[[zh-yue:馬科]]
[[zh:马科]]
[[zh-yue:馬科]]