Karibeko plaka: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Karibear Plaka izenburuaren ordez, Karibeko plaka ezarri da
tNo edit summary
1. lerroa:
[[Fitxategi:Tectonic plates Caribbean.png|thumb|260px|KaribearKaribeko Plakarenplakaren mapa. Laranja zurbilez ikusageri daitekeda.]]
'''KaribearKaribeko Plakaplaka''', 3,2 milioi kilometro karratuko hedadura duen [[plaka tektoniko]] bat da. Bere barnean, karibeko uharteez gain, [[Ertamerika]]ren zati kontinentala ([[Guatemala]], [[Belize]], [[Honduras]], [[El Salvador]], [[Nikaragua]], [[Costa Rica]] eta [[Panama]]) ere sartzen da, eta [[Karibe Itsasoaitsasoa]]ren hondoa eratzen du [[Hego Amerika]]ren iparraldean. KaribearKaribeko Plakak,plakak muga egiten du [[Ipar AmerikarAmerikako Plakaplaka]]rekin, [[Hego AmerikarAmerikako Plakaplaka]]rekin eta [[CocosCocosko Plakaplaka]]rekin muga egiten du.
 
== Ertzak ==
Plaka tektonikoen ertz gehienetan bezala, KaribearKaribeko Plakarenplakaren mugetan, lurrikara aktibitate garrantzitsua dago, eta, tokiren batzuetan, [[sumendi]]ak ere daude
 
* KaribearKaribeko Plakarenplakaren Iparraldeko Muga, gehienbat, [[ibilbide fallafaila]] bat edo muga igarotzaile bat da, ([[Ameriketako Estatu Batuak|AEBetako]] [[Kalifornia]]ko [[San Andres fallafaila]] bezala. KaribearKaribeko Plakarenplakaren iparraldeko mugaren mendebaldeko zatia, [[Motaguako falla]]k eratzen du, ekialderantz, Swan uharteetako fallatik, [[Kaiman uharteetako fosa]]tik, Ekialdeko fallatik [[Kuba]]ren hegoaldean eta [[Hispaniola]] uhartea eta [[Puerto Ricoko fosa]]tik hedatzen dena.
 
* Ekialdeko muga, subdukzio gune bat da. Baina, [[Hego AmerikarAmerikako Plakaplaka]] eta [[Ipar Amerikar Plakaplaka]]ren arteko muga zein den ezagutzen ez denez, ez da ezagutzen bietako zein subduzitzen den KaribearKaribeko Plakarenplakaren azpian (beharbada biak). Subdukzioa, [[Antilla Txikiak|Antilla Txikietako]] arkuko uharte bolkanikoen arduraduna da, [[Birjina uharteak|Birjina uharteetatik]] [[Venezuela]]ko [[kostalde]]raino. Toki honetan, 70 sumendi aktibo daude, horien artean, [[Montserrat (uhartea)|Montserrateko]] [[Soufriere Hills]] delakoa, [[Martinika]]ko [[Peleé mendia]], [[Guadalupe]]ko [[La Grande Soufrière]], [[Soufrière Saint Vincent]] [[Saint Vincent eta Grenadinak|Saint Vincent eta Grenadinetan]] eta [[Kick-'em-Jenny]], [[Grenada]]tik 10 kilometro iparraldera dagoena.
 
== Jatorria ==
Bi iritzi daude KaribearKaribeko Plakarenplakaren jatorriari buruz, bere banaketa, [[Kretazeo]]aren amaieran edo [[Paleozeno]]aren hasieran (duela 70-60 milioi urte) datatzen dutenak, Costa Rica-Panamako arkua eta Antilletakoa aldi berean funtzionatzen hasten direnean. Zientzialari talde baten arabera, plaka hau, [[Galapagoak]] uharteetako [[puntu bero (geologia)|puntu beroan]] sortutako "plateau" bati dagokiola uste du. Beste batek, bere jatorria azaltzeko puntu beroaren beharrik ez dagoela, eta dortsal ozeaniko baten bidez edo subdukzio gune talde konplexu baten ondorioz azal daitekeela uste du.
 
[[Kategoria:Plaka tektonikoak]]