Rafael Ruiz Balerdi: berrikuspenen arteko aldeak

'''1934'''Rafael Ruiz Maurette eta Victoria Balerdi Tolosa ziren bere gurasoak.<br />'''1936'''ko [[Espainiako Gerra Zibila|gerrari]] ihes egin nahian hasieran [[Mutriku]]n aurkitzen du babesa bere familiak eta ondoren [[Ordizia]]n, bere amaren baserrian, Aizpuru Etxeberrin.<br />'''1950-55'''. Nerecan inprentan lan egiten du eta, aldi berean, Cobreros margolariaren eskoletara doa Arte eta Ofizioetako Eskolan.<br /> '''1953'''. [[Gipuzkoako AldundiakForu Aldundia]]k, Artista Berriak sustatzeko antolatutako lehiaketa batean parte hartzen du. [[Miguel Angel Álvarez]] margolariaren [[adiskide]] egiten da eta haren estudiora joaten hasten da.<br />'''1955'''. Miguel Angel Álvarez Muroren bidez ([[Tolosa]], 1927) [[Eduardo ChillidaTxillida]] ezagutzen du eta haren estudiora joaten hasten da. Beka bati esker, Madrilera joan eta San Fernandoren Arte Ederretako Goi-mailako Eskolan eskolak hartzen ditu.Garai hartako olioetan Goiaren eragina nabaria da<ref>Viar, Javier. ''Balerdi: la experiencia infinita''. 1993. ISBN 84-7907-112-5</ref>.<br />'''1956'''. [[Elena Azpitarte]] ezagutu du eta baita, ChillidariTxillidari esker, Juan Huarte ere. Honek hiru margolan erosten dizkio. Harrezkero bere adiskide eta mezenas izango da 15 urtez. Arte abstraktuan murgilduko da eta Parisera[[Paris]]era lehen bidaia egingo du.<br />'''1957'''. XVIII. Artista Berrien Lehiaketan lehen saria lortu zuen. [[Jose Maria Ortiz]], [[Amable Arias]] eta [[Elias Elorza]] margolarien adiskide egiten da. Kulturaren inguruan egiten ziren solasaldietan parte hartzen du [[Elias Kerejeta]], [[Antxon Ezeiza]], [[Enrique Mujika]] eta [[Luis Martin Santosekin-Santos]]ekin.<br />'''1958'''. Aldundiaren VIII. Eguberri Lehiaketako Saria irabazi du. [[Venezia]]ko XXIX. Bienalean parte hartzen du. Berriro [[Paris]]en denboraldi bat egiten du eta [[Carnegie InstitutekInstitute]]k antolatutako ''Pittsburgh Internacional Exibition-''en parte hartzen du.<br />'''1959'''. [[Bertha Schaffer-ek]]rek margolan eta marrazki batzuk erosten dizkio.Errealismo sozialean oinarritutako lanak dira.<br />'''1960'''. [[José María OrtizekinOrtiz]]ekin Parisen dago.Han Sistiaga, [[Jose Luis Zumeta|Zumeta]], Bonifacio eta Duquerekin elkartzen da. [[Agustin Ibarrola]], [[Giacometti]] eta Luis Fernandez ezagutzen ditu. [[Jackson Pollock-en|Pollocken]] eragina nabarinabaria da.<br />

'''1961'''. Bakarkako lehen erakusketa Darron, [[Madril]]en. Baita [[New York]]-eko Schaffer Galerian ere. Beste egonaldi bat Parisen. Monet-en eragina.<br />'''1962'''. Donostiako Ateneo Kultur Elkarteak emandako Saria irabazten du. [[Mallorca]]ko Formentor Hotelean erakusketa bat egiten du. Madrilera doa bizitzera. Nebli Aretoan akuarela erakusketa bat.<br />'''1963'''. Madrilen lehen margolan abstraktuak egiten ditu.<br />'''1963-72'''. Chumi[[Chumy ChumezenChúmez]]en adiskide egin zen eta Hamburg[[Hamburgo]], [[Suedia]] eta New York-eraYorkera joango dira beste lagun batzuekin. [[Terele PavezPávez]] aktorea ezagutzen du eta hainbat urtetan berarekin harreman sentimentala edukiko du.<br />[[VelazquezDiego Velázquez]]en eraginarekin hasitako lana abstrakzioaren eta surrealismoaren tarteko lan egituratu eta formala bilakatuko da.

[[Aurobindo]] pentsalari hinduaren lanen irakurle bihurtzen da eta [[yoga]] praktikatzen hasten da. Jakin-minak eraginda, [[Pondicherry-]]ra ([[India]]) bidaiatzen du, Aurobindoren eskola ezagutzera. Itzulerakoan [[Erroma]]n egonaldi bat egin zuen.<br />'''1966'''. "Gaur" taldearen sortzaileetakoa izan zen eta [[Donostia]]ko Barandiaran Galerian taldeak egin zuen aurkezpenean parte hartu zuen. Gero, [[Bilboko Arte Ederretako MuseoanMuseoa]]n egin zuen erakusketa bat, Bizkaiko "Emen" taldekoekin batera. Ondoren beste erakusketa bat egin zuen Arabako Probintziaren Museoan, [[Gasteiz]]en, Orain taldearekin. Grabatua ikasten jardun zuen [[Dimitri Papageorgiu-]]rekin.<br />'''1968'''ko urrian, Bilboko Grises Galerian erakusketa bat egin zuen. Donostiako Huts Galerian erraldoien erakusketa egin zuen.<br />'''1970'''eko urrian eta azaroan Mexikoko Arte Ederretako Jauregian egin zen euskal artearen erakusketan parte hartu zuen.<br />'''1972'''. Iruñeko Topaketen programazioaren barruan egin zen Euskal Arte Garaikidearen Erakustaldian parte hartu zuen. [[Leopoldo ZugazaZugatza]] argitaratzaile, enpresari eta kultur sustatzailearen adiskide egin zen eta ondoko urteetan huraxe arduratuko zen erakusketak antolatzeaz eta lanei zabalkundea. Zazpi urtez lantzen jardun ondoren, VeneciaVenezia koadroa amaitu zuen.<br />'''1973'''. Donostiara itzultzen da. [[Durangoko UdalarenUdala]]ren Aretoetan jartzen du erakusketa. Andoaingo[[Andoain]]go ikastetxeetako haurrei irakasten hasten da eta geroxeago baita [[Herrera (Donostia)|Herrera]] eta Lasartekoei[[Lasarte]]koei ere, 1978 arte. Juan Arteaga adiskidearekin batera, batez ere musika garaikidean oinarritutako kultur sustapenean, herri ekintzetan eta politikan jardungo du hamarkadaren amaiera arte.<br />'''1974'''. Lau erakusketa garrantzitsu egiten ditu Donostian ([[San Telmo museoanmuseoa]]n), Iruñean ([[Iruñeko zitadela|Gotorlekuan]]), Bilbon (Arte Ederretako Museoan) eta Madrilen (Kultur Ministerioko Erakusketa Aretoetan eta Liburutegi Nazionalean). ''Gran Jardí'' bukatutzat jotzen du. Abenduan bere ama hil da.<br />'''1975'''. Apirilaren 20an, zenbait idazle eta artistak eta adiskideek omenaldi bat eskaini zioten Berastegin[[Berastegi]]n. Olioaren[[Olio]]aren teknika alde batera uzten du eta baita zenbait lan bukatzeke ere. Herri ekintzetan dabil buru-belarri sartuta.<br />'''1977'''. Garibai kaleko Kutxako zenbait beiratetarako zirriborro batzuk egiten ditu.<br />'''1978'''. [[Juan ArteagarekinArteaga]]rekin Txinara[[Txina]]ra doa [[Mao TséTse Tung-]]en idazlanen lilurak eta herri hartako asaldaketa politikoek erakarrita. Klera erabiltzen hasten da eta bere garai emankortsuenetako bat izango da.<br />'''1979'''. Aita hiltzen da. Udazkenean, [[Maya AguirianoAgiriano]] idazlearekin eta adiskide gehiagorekin [[Düsseldorf]], [[Berlin]], Cracovia[[Krakovia]], [[Varsovia]], [[Praga]] eta Budapestera[[Budapest]]era joaten da. Izugarrizko nahigabea sentitzen du hiri haietako egoera sozial eta politikoa ezagutzen duenean.<br />'''1980'''. New York-eraYorkera doa Maya AguirianoAgiriano, [[Mari Puri Herrero]], [[Alfonso Pérez Agote]] eta [[Andrés Nagel-]]ekin, ChillidakTxillidak Guggenhein[[Solomon R. Guggenheim Museum-en|Guggenhein Museumen]] daukan erakusketaren inauguraziora. Kleraz eginiko lanen erakusketa honako leku hauetan: [[Zarautz]], Bilbo, Durango, [[Stuttgart]], Donostia, [[Biberach]], Bartzelona eta Madrilen.<br />'''1981-85'''. [[Jacqueline Sánchez]] eta [[María Jesús Ruiz BalerdirekinBalerdi]]rekin elkartuta Bixen-80 (''La Colchonería'') taberna irekitzen du San Bizente kalean, [[Parte Zaharra (Donostia)|Donostiako Alderdi Zaharrean]]. Han lau erakusketa egingo ditu eta baita adiskide eta bisitariei erretratuak ere. Bidaiak egiten ditu [[Frankfurt]], [[Italia]], [[Mexiko]], [[Kanariak]], [[Menorca]], [[Brusela]], [[Londres]] eta Hagara[[Haga]]ra. Erakusketa bat Stuttgart-ekoStuttgarteko ''Inter-Art Galerie-''n eta beste bat Donostiako Getaria kalean [[Gipuzkoa Donostia Kutxa|Kutxak]] duen aretoan. Kutxak Aieten zuen San Migel Patronatoan lekua uzten dio eta bertan olio handi batzuk egiten ditu. Lanari gogor ekiten dio eta 583 olio eta milaka marrazki egiten ditu 7 urtez. Fauvismoaren[[Fauvismo]]aren eta inpresionismoaren[[inpresionismo]]aren kutsu apur bat darie bere lanei, baina, batez ere, koloreak hartuko du nagusitasuna. Aldez aurretik pentsatu gabeko ametsetako paisaien eta abstrazioabstrakzio espresionistaren artean kokatzen da bere obra.<br />'''1986-92'''. 1986ko negutik aurrera, Jacquelinerekin, Donostiatik irten eta [[Almeria]], Kanariak, [[Grezia]] eta Turkian[[Turkia]]n ibili ondoren, 1989an, Altean (Alacant) geratzen dira<ref> C.A.M.P. ''Ruiz Balerdi, Rafael (1934-1992)''. 1998. ISBN 84-95030-03-9 </ref>.<br />'''1988'''. Donostiako Altxerri Aretoan, Frankfurt-eko Galerie Grüner Panther-en eta Zarauzko Zazpi Arte-n erakusketak egiten ditu.<br />'''1989'''. [[Euskadiko Orkestra SinfonikoarenSinfonikoa]]ren Auditoriuma apaintzeko lau mihise handi margotzen ditu.<br />'''1990'''. Madrileko Gamarra eta Garrigues Galerian, Iruñeko [[Maisonnave HoteleanHotel]]ean eta Donostiako Altxerri Galerian erakusketak egiten ditu.<br />'''1992'''. Otsailaren 26an Alteako etxeko sukaldean [[istripu]] bat izan du eta gorputzean dituen erreduren ondorioz hil da martxoaren 11n. Donostiako [[Polloe hilerria|Polloen]] lurperatu dute.

== Bere lanak InternetenErreferentziak ==

[[Kategoria{{DEFAULTSORT:Euskal Herriko margolariak|Ruiz Balerdi]], Rafael}}

[[Kategoria:1934koEuskal jaiotzak|RuizHerriko Balerdimargolariak]]

[[Kategoria:1992ko heriotzak|Ruiz BalerdiDonostiarrak]]