Filipo II.a Mazedoniakoa: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Xabitxu (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
No edit summary
1. lerroa:
'''Filipo II.a Mazedoniakoa''' ([[greziera]]z Φίλιππος Β' eta [[mazedoniera]]z Филип II-ри, [[antzinako greziera]]zko Filos/Φἰλος (laguna, zalea) eta Ippos/ἵππος (zaldia) hitzetatik datorrena ([[K. a. 382]]-[[K. a. 336]]) [[Mazedoniako Erresuma]]ko erregea izan zen [[K. a. 355]]etik hil zen arte. [[Alexandro Handia]]ren aita izan zen eta bere balentriek bere semeak jarraitjarraiut zuen bide loriatsua erraztu zuten. Litekeena da baita ere [[Egipto]]ko [[Ptolomeotar dinastia]]ko sortzailea eta lehen erregea izan zen [[Ptolomeo I.a Soter]]ren aita ere izatea.
 
== Bizitza ==
22. lerroa:
*6 metro eta erdiko luzerako [[lantza]], [[sarissa]] ospetsua, Antzinaro guztiko lantzarik luze eta astunena.
 
Filipok Mazedoniako armada berrantolatu zuen, ordurarteordu arte zaldierian oinarritzen zena, hau, era berean nobleziak osatzen zuelarik. Infante kopurua handitu zuen, hauen ekipamenduaz arduratu zen eta arma berri batekin hornitu zituen, sarissa. Falangea sortu zuen, 16 soldadu hilarakilarak osatutako infanteria gorputz kontzentratua, lehen sei hilarekilarek sarissa jeistenjaisten zuten borrokan hasteko. Alboak zaldieriak babesten zituen.
 
[[Fitxategi:Battleofissus333BC-mosaic.jpg|thumb|330px|[[Mosaiko]] erromatar baten irudia, non mazedoniar falangea [[Issosko gudua]]n borrokan agertzen den.]]
Honakoekin osatua zegoen:
 
*[[ZaldieriaZalditeria]] astuna ([[noblezia]]k osatua). Errege mazedoniarrek euren zaintza osatzen zuten zaldun nobleen tropa bat zuten, [[hetairoi]] deituak (erregearen kideak). Filipok bere erara antolatu zuen zaldieria hori eta guztiei arma berberak eman zizkien: metalezko koraza, xabalina eta ezpata. Orotara 800 soldadu ziren eta euren espezialitatea aurrealdeko karga zen.
*ZaldieriaZalditeria arina. Borroka hasteaz eta falangeari etsaiaren alboak erasoz laguntzeaz arduratzen zen.
*[[Infanteria]] (herritarrek eta [[hipaspista|hipaspistek]], infanteria arina, osatua).
*[[Mazedoniar falangea|Falangea]] (soldadurik indartsuenak zeudena). Lantzekin armatutako gerrariz osatua zegoen, borrokan aurrealdetik eta lerroak banandu gabe sartzen zirenak. Filiporekin hain garrantzi handia hartu zuten [[pezhetairoi]] deitu zituela (erregearen oinezko kideak).