15:41, 20 ekaina 2011ko berrikusketa aldatu Xabitxu (eztabaida \| ekarpenak) 15.106 edits No edit summary ← Aurreko ezberdintasuna		15:41, 20 ekaina 2011ko berrikusketa aldatu desegin Xabitxu (eztabaida \| ekarpenak) 15.106 edits No edit summary Hurrengo ezberdintasuna →
1. lerroa: '''Europa ekialdeko kratoia''' proto [[plaka tektoniko\|plaka]] [[Baltika\|Baltiko]]aren erdigunea da eta hiru segmentu/eskualde krustalez osatua dago: [[~~Fenokandia~~Fenoskandia]] iparmendebaldean, [[Volgo-Uralia]] ekialdean eta [[sarmatar kratoia\|sarmata]] hegoaldean. Fenoskandiak [[Baltiar ezkutua]] hartzen du (Fenoskandiar ezkutu ere deitua) eta azal [[eoi proterozoiko\|proterozoiko]] goiztiar bat eta [[eoi arkaiko\|arkaiko]] [[akrezio]]dun dibertsifikatu bat du, [[Sarmata\|Sarmazia]]k azal arkaiko antzinakoago bat duen bitartean. Volgo-Uraliar eskualdeak estalki sedimentario sendo bat du, alabaina, zulaketa sakonek gehienbat azal arkaikoa dela adierazi dute. Bi ezkutu daude [[Europa]] ekialdeko kratoian: baltiar/fenoskandiarra eta ukrainarra. [[Ukrainar ezkutua]] eta [[Voronezh mendigunea]] duela 3,2 eta 3,8 mila miliou urte arteko azal arkaikoaren zati dira hegomendebaldean eta ekialdean, eta [[orogenesi\|gerriko orogeniko]] proterozoiko goiztiarrak duela 2,3 eta 2,1 mila milioi urte artekoak. Errusia Erdialdeko [[Ural mendiak]] europa ekialdeko kratoiaren ekialdeko muturrean daude eta [[Paleozoiko]] amaierako europa ekialdeko kratoia eta [[Siberia (kontinentea)\|siberiar kratoien]] arteko talka orogenikoa adierazten dute. Kratoiaren hegoaldeko muturrean Sarmazia [[eoi fanerozoiko\|fanerozoiko]]ko sedimentu eta orogenia alpetar sendoen artean lurperatzen da. [[Donbass]] paleozoiko berantiarraren toleste gerrikoak parte hartu zuen, [[Pripyat]]-[[Dnieper]], [[Donets]] [[aulakogeno]]aren zati bezala ere ezaguna, Sarmazia zeharkatzen du, ukrainar ezkututik eta Voronezh mendigunetik bananduz. Hegomendebaldeko muturra [[transeuropar lotze eremu]] bezala ezagutzen da, eta europa ekialdeko kratoia [[Europa mendebaldea\|Europa mendebaldeko]] orogenia fanerozoikotik banatzen du. Kratoiaren iparmendenbaleko muturra Paleozoikoaren hasierako orogenia kaledoniarrak estaltzen du.

Europa ekialdeko kratoia: berrikuspenen arteko aldeak