Wikipedia

Keynesianismo: berrikuspenen arteko aldeak

Nabigazio historia interaktiboa
← Aurreko ezberdintasunaHurrengo ezberdintasuna →
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
IkusizkoaWikitestua
EmausBot (eztabaida | ekarpenak)
422.880 edits
t r2.6.4) (robota Erantsia: ar, be-x-old, bg, ca, cs, de, en, es, et, fa, fi, he, hr, hu, id, it, ja, ka, ko, la, lt, lv, nl, nn, no, pl, pt, ro, ru, sh, simple, sv, ta, th, tr, uk, vi, zh, zh-min-nan
Joxemai (eztabaida | ekarpenak)
48.195 edits
sarreratxoa osatu eta beste edukia ezabatu
1. lerroa:
{{wikitu}}
{{ezabatzeko proposatu}}
'''Keynesianismoa''' pentsaera-eskola ekonomiko bat da, [[John Maynard Keynes]] britaniar ekonomialariak sortua.
 
'''Keynesianismoa''' [[John Maynard Keynes]] britaniar ekonomialariaren teorietan oinarritzen den ekonomia-eskola eta [[politika ekonomiko]]a da, funtsean [[merkatu]]an [[estatu]]aren esku-sartzea bultzatzen duena, merkatuak behar bezala funtzionatzen ez duenean. Besteak beste, keynesianismotik politika fiskal zabalkorra gomendatzen da, politika sozial eta industrial eskuzabal eta [[inbertsio]] publiko handiekin, [[laissez faire]] teorien aurka.
==Kritikak==
{{zuzendu}}
Austriarren esanetan 1930 ez bazen Depresio Handia gertatu ez zen iraultza Keynesiarra sortuko, gertatzen ari zen gelditze ekonomikoagaitik estatua krisi batean sartu zela.
 
{{ekonomia zirriborroa}}
Ekonomiaren paradigma garrantzitsuena Ingeles Neoklasikoa zen,arrazoia, egokiena zen epe luzeko hazkunde ekonomi arazoen analisirako. 1930ko hamarkadaren depresio teorikoak ez zuen krisi bat sortu,baizik eta auto tendentziagatik sortuko zen. Azken finean, Europako eta Estatu Batuetako ekonomiak ez zeuden erorita, baizik eta,ekonomistak esaten zuten orekan aurkitzen zirela. Oreka itxura horren bidez eta ortodoxoek sortutako pertzepzioagatik estatuen artean disonantzia gertatu zen,ekonomistek eta haien entzuleak azalpen eta erantzunak topatu gura zituzten.
 
Hurrengo bost hamarkadetan, Keynesiar ekonomistak miopia depresio inkontzientzia bat sortu zuten, horrek ekonomistengan gaitasunak ekarri zuen, lehena analisien funtzionamenduaren aurrean, eta bigarrena,politiken akatsen aurrean. Jakina, baieztatu dezakegu Depresio Handiagatik sortu zela ikuspegi keynesiarra eta keynesiar ekonomiaren hazkundea ez zen saihestezina.
XX mendeko hasieran makroekonomia garatu zen Scholl Austriaren eskutik, Ludwig von Mises eta Friedrich Hayekmas laguntzarekin. Azken lau hamarkadako gehiengo ekonomi Studentsof-oak ez ziran kontzienteak John Hicks esandakoarekin : 1930ko Havek-ren teori “berria” aurrekaria da Keynesen teoria berriarekin. Jakina, Austria zikloko teoria askoz berriago zen Britainiar ekonomistentzat Europako ekonomistentzat baino. 1920ko Mises eta Hayek-n teoria oinarritu zen Knut Wickesell eta Eugenvon Bohn- Bawerken teorian, gai ziren 1930ko kolapsoa iragartzeko. Keynesiarrek ere onartu zuten, teoria bikaina zela azaltzeko nola eroritako ekonomi batek ezin zela arineketan berreskuratu eta ezin zela azaldu bat-batean zergatik egin zen eskaintza agregatuaren beherakada. Ekonomistentzat askoz errazagoa da ulertzea etnozentrismoaren ekonomi anglosajonarra transmisio mekanismo Keynesiar bakunetik. Adibidez, Marshall teoria, aberatsena da eta Austriako ekonomi analisia egiteko aproposena, nahiz eta Austriako analisia askoz koherenteagoa izan ,arrazoia, printzipio mikroekonomiakoak dituelako eta ekonomi neoklasikoaren pre-keynesiar oinarria osatzen duelako.
 
Keynes eta gero keynes eskola garatu zen, beste izen bat: post-Keynesiarra. Bi teoriak bateragarriak dira. Eskola honi esker,marjinalismoa ebaki egin zen. Hicks-ek garatu zuen , IS-LM teoria. Keynesiar ortodoxoa karakterizatzen den IS-LM teoriagatik, inflazio komertzioa eta desenpleguaren erlazioa da, beste era baten Phillips kurba deitua.Ekonomiaren egitura onartzen eben, horrela politika monetari eta fiskala erabiltzean estabilizazioa aztertzen zutelarik. IS-LM teoria onartua izan zen Milton Friedmani esker.
 
Bereizketa bat egin behar da keynesiar ortodoxo eta keynesiar eskolarekin , Neo keynesiarra menperatzaileena izango ziren. Adibidez, Ingalaterran eta Europako zati batetan garrantzitsuena Post-keynesiar politika zela, aldiz Neo-keynesiarra Estatu Batuetan.
 
Austriarrek lau garai bereizten zuten:
Lehena, 1946-1956 hamarkada edo “ datu hamarkada eta desberdintasunaren soluzioa”.1949 James Duesenberry hipotesi erlatiboa, 1954 Franco Modigliani bizitzaren ziklo hipotesiarekin eta 1957 Milton Friedman errenta hipotesiarekin, hauek guztiak alternatibak izango ziren Keynesiar kontsumo funtziorako, nahiz eta Friedmanek lan bikainena egin, epe luzeko kontsumoa erlazionatzen zuen keynesiar funtzioarekin.
 
Bigarrena,1956-1966 da edo Dinamikaren Hamarkada, hemen Sinclair eta Robert Solow agertuko dira. Hazkunde neoklasikoa garrantzia hartuz,orduan prezio erlatiboak eta ordezkapen bat gertatuko zen kapital-lana eta sektore baterekin. Desberdintasun garrantzitsuena Austriar kapital teoriarekin zen, kapitala erabiltzen zen homogeneo bezala.
 
Hirugarren garaia, 1966-1976 hamarkada honi “ Desilusio hamarkada “ deitu zeutsan. Desilusioa etorri zen ezin zelako azaldu Keynesiar-ortodoxo eratuarekin zer gertatzen zen munduan, “itxaropen arrazionala” izan zen makroekonomiarentzat, 1972 Robert E.Lucas, 1975 Thomas Sargent eta Neil Wallace ,1976an Robert Barro … zuzenduta.Ortodoxo keynesiarren arrazonamenduarentzat espektatiba arrazionalaren kritika zen.
 
Azken garaian 1976tik gaur egunera datorrena, “ zor, deflazio eta zalantza hamarkada” . Zalantza zegoan makroekonomi analisian arazoak ez zirelako konpondu, gehien bat ekonomista neo keynestiarren artean ,klasiko eta berrietan.
Gaur egun keynesiar paradigma irudikatzen da bi eskolengatik, post-keynesiarra eta neo-keynesiarra, haien artean desberdinak dira. Baina biak defendatuko dute gobernuaren kontrola eta ekonomiaren manipulazioa, hau bai erlijioan oinarrituta eta ekonomi pribatu ezegonkor batetan oinarrituta eta lan autoritate zentralizatu ahalmena edukitzea. Orduan, eskola eta ekintzaileek azterketa hurbila behar dute.
 
 
Post-keynesiar eredu elementu kritiko desberdinak dituzte. Lehena, Leontiefen amaierako produkzioa, somaketa honetan kapital eta lana koefizienteak ezartzen dira, eta ezarpen honek edozein posibilitate baliozkoa kentzea egiten du. Orduan, kapitalaren prezio erlatiboa eta Labro ( post-keynesiar analisia) ez du paperik kasu honetan produkzioa determinatzeko. Beste alde batetik, produkzio, nahiz eta produkzioa handitu kostuak ez dira handituko,horrela kostu marjinal kurba malda positiboarekin post-keynestar kurba bezala ikusiko da.
 
Markatu egin behar da, Sraffak esandakoa, prezio eta soldaten produkzioa independenteak direla. Soldata eta prezioak diru sarrera finkatzen dute eta distribuzioa sindikatu eta kapitalen esku geratzen da eta inbertsio pribatuaren tasa ere bai. J.S.Mill-ek esan zuen distribuzioa independentea zela produkzioarengan. Orduan , prezioak ez dauka zerikusirik eskariarekin, baina bai oligopolio enpresekin, horrela mozkin balio batetara helduz. Lortu gura zen edozein ondarearekin nibela determinatzea baina beti ere enpresako inbertsio planetan behar zena, horiek determinatuta daude geroko eskaintzan,hau gertatzeko beharrezkoa da kapitalarekin batera joatea. Gero eta kostu gehiago egon,enpresek prezioa igoko dute. Prezio altuak kredituaren eskaria handituko dute, horrela banku sistemak gehiegiko eskaintza monetarioa zabaldu egingo dute amortizazio epea handituz.
 
Eskola Berria klasikoa eta neo keynesiarrak batera argudiatzen zuten, merkatuak ez zirela argiak ezta jarraituak eta desenpleguak ez zuela bakoitzak aukeratzen, orduan keynestiar ekonomiaren oinarria da:politika sartuz ez dela aldatzen. Kontratu inplizituak idei batzuk eskaintzen zituzten , lan merkatuen konplexutasuna mundu errealean bereizten da ziurtasun ezagatik. Baina ondorioa da,gobernuak esku sartzeko hori egiten zuela horrela errendimendu globala hobetuz.Austriaren azken ondorioa da, mundu konplexu batean bizi zirela eta ziurgabetasunaren ondorioz gobernuak koordinazio hobekuntzak ez gertatzea sortzen zuen eta hori merkatu seguritatearen azpian zegoan.
 
Keynesiarrak eta monetaristak euren oinarriak oso ondo azaltzen dute .Hala ere gaur egun ikusten dugu, oraindik geroko jarrera aplikatzen dela eta oinarriak bakarkakoak direla nahiz eta zuhurtasuna beharrezkoa izan.
Alde batetik, post-keynesiarrak David Ricardoren bidea alderantziz ipini dute, horrela mikroekonomiaren marginalista iraultzan ikasitakoa ezeztatzeko. Beste alde batetik neo-key- nesiarrak ditugu , honek hazkunde ezagutzak hartuko dute beste ekonomista batzuengatik, horrela ezagutza desberdinak biltzeko eta Keynesiar ondorio basikoak mantentzeko. Orduan neo-keynesiarrak arrakasta izan dute suposisizio zurrunen ordezkapenagatik, jarrera indibidualen suposiziotik datozela. IS-LM diagrama baztertua izan da ondorio politika bategatik. Ez dauka ardurarik keynesiarrak pentsatzen dutena, ez dute berrezarpetu ekonomiaren gestio zentralizatua, Ikuspegi hau oso sinplea da. Oraindik haurtikizun keynesiarra kendu behar dugu, non merkatua ez dira utzik geratzen. Ikusten denez klasiko berrien ekonomistak erakutsi dute gizatiar hezkuntza ez dela hain sinplea keynesiar ortodoxoak pentsatzen zuten bezala, aldiz neo keynesiarrak erakutsi dute mundua ez dela hain sinplea.
Neo keynesiarrarentzat ikuspegi horiek oso garrantzitsuak dira. Egia da Neo Keynesitarrak eskari gestioaren desenplegu gutxitzeak idei konstantea alde batera baztertu dutela. Bitartean gobernuaren esku hartze posiblea ekonomian eragina du, neo keynesiarrak gobernuaren esku hartzea gura dute, Adibidez Alan Blinder ekonomista.Ekonomista honek proposatzen du, merkatuaren inflazioa eta desenpleguaren harremana, baina ez konstantea.
 
Analisi guzti hauen ondorioa da neo-keynesiarrak gutxi ikasi dutela.
 
 
BIBLIOGRAFIA:
- The Crisis in Keynesian Economics with John Hicks (1974)
 
- Sraffa o la implosión de la economía neoclásica with Fiorito, Alejandro (2007) :
 
http://sites.google.com/site/revistacircus/Home/sraffa12.pdf?attredirects=0
 
-After Keynesian Macroeconomics with T.J. Sargent (1978)
 
- http://es.wikipedia.org/wiki/Eugen_von_B%C3%B6hm-Bawerk
 
- http://es.wikipedia.org/wiki/Escuela_Austr%C3%ADaca_de_Econom%C3%ADa
 
-“Prozesu metatzaile” teoria onartu egin zen ziklo ekonomikoak azaltzeko “enplegu orokor, interes eta diruaren” teoria agertu arte ,Keynes . Wicksellek teoriak eragin gogorra izango du Keynes ideietan, batez ere, hazkunde ekonomiko eta zikloen azalpenetan, Schumpeter.
 
- Ludwig von Mises: baieztatzen zuen Alemaniar inperialismoak eragina izan zuela Estatuen indarretan, Alemaniar eta Austriakoen kultur arazoak konpontzeko.
 
-Friedrich_Hayek: Misesen “Diru eta kredituaren” teoriaren oinarriak hartu zituen eta berak beste interpretazio bat eman zuen “ziklo ekonomikoen Austriar Teoria” ezagututakoa.
 
[[ar:اقتصاد كينزي]]
"https://eu.wikipedia.org/wiki/Keynesianismo"(e)tik eskuratuta