Zibilizazio: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Testu aldaketa automatikoa (-XVII. mendea +XVII. mendea) |
t Robota: Testu aldaketa automatikoa (-[[XVIII. mende| +[[XVIII. mendea|) |
||
15. lerroa:
Orain dela 6.000 urte inguru lehenengo proto[[estatu]]ak sortu ziren [[Mesopotamia]]n, [[Antzinako Egipto]]n eta [[Indus haraneko Zibilizazioa|Indus haranean]]. Hauek defendatzeko [[militar]]rak sortu ziren eta horrekin batera [[gobernu]] [[burokrazia|burokratikoak]] eta administrazioa. Estatuen artean kooperazioa eta konpetentzia sortu zen [[gerra]]k sortuz. Orain dela 2000 eta 3000 urte artean [[Persia]]rrek, [[Txina]]tarrek eta [[Antzinako Erroma|Erromatarrek]] konkistaren bitartez inperio erraldoiak sortu zituzten, lehenengo [[inperio]]ak sortuz. [[Erlijio]] garrantzitsuak sortu ziren [[Ekialde Hurbila|Ekialde Hurbilean]], [[Judaismo]]a kasu eta [[Hinduismo]]a Hego [[Asia]]n.
[[Erdi Aroa]]ren erdialdean ideia berri eta iraultzaileak sortu ziren. [[Txina]]n [[inprenta]] eta [[iparrorratz]]a asmatu zituzten eta [[Islamaren Urrezko Aroa]] izan zen zientzialari ugarirekin. Europan [[klasizismo|klasikoen]] berraurkikuntzak eta [[inprenta]]k [[Pizkundea]] sortu zituen [[XIV. mendea]]n. [[Amerika]]n [[inka]], [[maia]] eta [[azteka|aztekek]] zibilizazio handiak sortu zituzten. Hurrengo 500 urtetan [[inperialismo]]aren garapenak [[Amerika]], [[Asia]] eta [[Afrika]]ko leku ugari Europarren kontrolpean utzi zituzten, [[independentzia]]ren aldeko mugimenduak sortzen. [[Zientzia Iraultza]] [[XVII. mendea]]n eta [[Industria Iraultza]] [[XVIII.
Aldaketa horiek direla eta gizakiak geroz eta elkarlotuagoa eta [[globalizazioa|globalizatuagoa]] den mundu batean bizi dira. Gertakari honek zientzia, artea eta teknologiaren garapena baimentzen duen bitartean kulturen desgerpena, [[arma]] oso suntsikorrak eta [[kutsadura]] ere errazten du.
| |||