Pareto banaketa: berrikuspenen arteko aldeak

[[Estatistika]]n eta [[probabilitate teoria]]n, '''Pareto banakuntza''' gehienetan tamaina bat adierazten duten aldagaien eredu gisa erabiltzen den [[probabilitate banakuntza]] jarrai bat da. [[Vilfredo Pareto]] ekonomialaria izan zen [[XIX. mendemendea]]ann banakuntza hau proposatu, garatu eta aztertu zuen lehena, aberastasunaren banaketari buruz egin zituen ikerketetan. Banakuntza "askok gutxi eta gutxik asko" erregelari jarraitu edo eskuinera nabarmen alboratuta dauden aldagaiei aplikatzen zaie: besteak beste, hirien tamaina (herri txiki asko eta hiri handi gutxi), lurrikaren magnitudea (magnitude txikiko lurrikara asko eta lurrikara indartsu gutxi), abizenen maiztasuna (gutxi agertzen diren abizen asko eta asko agertzen diren abizen gutxi) eta pertsona eta familien errenta-mailan (errenta txikiko familia asko, errenta handiko pertsona gutxi, Paretok berak bere garaian aztertu zuenez). Matematikoki, Pareto banakuntzak tamaina baten eta tamaina horri dagokion probabilitatearen arteko erlazioa [[logaritmo|logaritmikoa]] dela ezartzen du: tamainaren logaritmoa eta tamaina horren probabilitatearen logaritmoa linealki loturik daude, zehatzago. Erlazio logaritmiko honetatik, Pareto banakuntza matematikoki definitu eta bere propietate guztiak eratortzen dira.