Wikipedia

Burgosko prozesua: berrikuspenen arteko aldeak

Nabigazio historia interaktiboa
← Aurreko ezberdintasunaHurrengo ezberdintasuna →
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
IkusizkoaWikitestua
t Burgosko Prozesua izenburuaren ordez, Burgosko prozesua ezarri da, birzuzenketaren gainetik
No edit summary
1. lerroa:
'''Burgosko prozesua''' edo '''Burgosko auzia''' [[1970]]eko [[abenduaren 3]]an [[Burgos]]en auzitegi militar batek [[ETA]]ko hamasei kideri egindako epaiketa bateratuaguztiz sumarioa izan zen. [[ETA]]koHiru kidepertsona izateazerail salatuizanaz akusatu zituzten, eta 3epaiketaren pertsonen erailketa egotzi.bukaeran [[Heriotzaheriotza zigor]]ra eskatuezarri zen.zieten akusatuetako seiri; hala ere, heriotza zigor horiek ez ziren bete, Frankoren Ministro Kontseiluak kartzela zigorretara aldatu baitzituen.
 
[[Euskal Herria]]n izugarrizkosekulako oihartzuna izan zuen auzi honekhorrek: etengabeak izan ziren protesta ekintzak eta greba orokorra ere egin zen, eta mundu guztian barrena mobilizazioak eta elkartasun ekitaldiak egin zituzten.
 
[[Eusko Abertzale Laguntza]]k ordaindu zituen prozesuak epaituei eragin zizkien gastu guztien %&nbsp;90.<ref>Ainhoa Arozamena Ayala: [http://www.euskomedia.org/aunamendi/43226 ''Eusko Abertzale Laguntza'',], Auñamendi Eusko Entziklopedia.</ref>
 
== Gertakariak ==
Epaitutako gertakariak hauek ziren:
Auziaren arrazoia [[1968]]ko [[abuztuaren 2]]an gertatutakoa zen. [[Donostia]]ko polizia sekretuaren buru zen [[Meliton Manzanas]] erail zuten eta [[ekainaren 7]]an [[Jose Pardines Azcay]] guardia zibila hil zuten, bidean jarritako kontrol batean. [[1960]]an ume bat hil zen bonba baten ondorioz, baina bi hauek ETAk berariaz eragindako lehenengo heriotzak izan ziren.
# [[1968]]ko [[ekainaren 7]]an, bidean jarritako kontrol batean [[Jose Pardines Azcay]] guardia zibila hil izana.
 
# [[1968]]ko [[abuztuaren 2]]an, [[Donostia]]ko polizia etxeko Gizarte Ikerketako Brigadako (polizia politikoa) buru zen [[Meliton Manzanas]] hil izana.
Tribunal militar batek epaituko zituen 16 militanteak. Aurrekoak ez ziren salaketa bakarrak: [[1969]]ko [[apirilaren 9]]an, polizia eta terroristen arteko tiroketa batean, bala galdu batek [[Fermin Monasterio Perez]] taxi gidaria hil zuen; lapurretak eta beste atentatu batzuk ere baziren tartean eta salatuta zeudenak burutu zituzten denak edo lagundu egin zuten, behintzat.
# [[1969]]ko [[apirilaren 9]]an, Fermín Monasterio Pérez hil izana. Aurreko biak ez bezala, ez dago garbi ea ETAk hil zuen, etakideen eta polizien arteko tiroketa batean bala galdu batek hil baitzuen.
# Beste delitu batzuk —hala nola atentatuak eta lapurretak, guztira 30 milioi pezetatik gora biltzeko bidea eman zietenak— egin izana, bai eta delitu horietan guztietan lagundu izana edo estali izana.
== Auziaren garrantzia ==
31 ⟶ 33 lerroa:
 
Burgosko epaiketan auziperatutako [[Mario Onaindia]] eta [[Eduardo Uriarte]] [[Euskadiko Ezkerra]]ko buru izango ziren ondorenean eta [[PSE-EE]] geroago. [[Jokin Gorostidi]] eta [[Itziar Aizpurua]], berriz, [[Herri Batasuna]]ko kide izango ziren eta [[Antton Karrera]] [[Ezker Batua Berdeak]] alderdian sartuko zen.
 
Epaiketaren emaitza Euskal Herriaren garaipentzat hartu zuen euskal gizarteak, eta luzaroan ospe handia izan zuen [[Telesforo Montzón]]ek idatzitako ''Irabazi dugu'' abestiak:<ref name=40 urte>[http://www.berria.info/hara/376/burgosko_prozesuak_gaur_40_urte.htm «Burgosko prozesuak, gaur 40 urte»], ''Berria'', 2010-12-02.</ref>
 
{{aipu|Irabazi, irabazi dugu,<br />
odolez ta malkoz irabazi dugu.<br />
Irabazi, irabazi dugu,<br />
burdinen atzetik irabazi dugu.<br />
 
Hi, gudari, herriko zaindari,<br />
Gernikako sua begietan argi...<br />
hau loria, Burgosko auzia,<br />
ezpatari nausitu zaio herria.<br />}}
 
Abesti horretan, ezpata eta herria jarri zituen aurrez aurre Monzonek, epaiketako uneetako bat nabarmenduz. Izan ere, epaiketako une batean, [[Mario Onaindia]]k «Gora Euskadi Askatatuta!» oihu egin zuelarik, gainerako akusatuak ''[[Eusko gudariak]]'' abesten hasi ziren, eta aretoan zeuden militarrek beren ezpatak atera zituzten.
 
== Epaituak ==
# [[Eduardo Uriarte|Teo Uriarte]], bi heriotzheriotza zigorra jaso zituen. Gero [[Euskadiko Ezkerra]]ren sortzaileetakoa izan zen, eta egun [[PSE-EE]]n dago.
# [[Jokin Gorostidi]], heriotz zigorra jaso zuen. Egun [[Batasuna]]ren kidea da.
# [[Xabier Izko de la Iglesia]], heriotz zigorra jaso zuen. Geroago [[Euskadiko Ezkerra]]ren kidea.
44 ⟶ 60 lerroa:
# [[Ione Dorronsoro]] 50 urteko espetxe zigorra. Geroago [[Euskadiko Mugimendu Komunista|EMKren]] kidea izan zen.
# [[Enrique Gesalaga]] 50 urteko espetxe zigorra. Gero oinarrizko sindikalista izan zen.
# [[Jon Etxabe]] 50 urteko espetxe zigora. Gero [[Liga Komunista Iraultzailea|LKI]] [[STEE-EILAS]]-eneko kidea.
# [[Gregorio López Irasuegi]] 40 urteko espetxe zigorra. [[1988]]an hil zen.
# [[Itziar Aizpurua]] 15 urteko espetxe zigorra. [[Batasuna]]ren kidea.
"https://eu.wikipedia.org/wiki/Burgosko_prozesua"(e)tik eskuratuta