Motor: berrikuspenen arteko aldeak

** [[Ur]] gainekoak edo korrontearen indarraz mugitzen direnak. [[Ur]] fluxuaren aurkako zentzuan ematen dute buelta (ontzietako errotetan nahiz zubikoetan[[zubi]]koetan bezala).

1826.urtean, Béniot Fourneyron izeneko ingeniari frantses gazteak (1802-1867) diseinu lehiaketa irabazi zuen lehenengo turbinarekin, eta 6.000 libera irabazi zituen. Ordutik hona izugarrizko garapena izan da eta [[energia]] lortzeko modu bikaina denez gero, gaur egun [[energia]] elektrikoa sortzeko erabiltzen da batez ere; zentral hidroelektrikoetan hain zuzen ere.

Nabigazioan haizea erabiltzea, agian, [[energia]] aprobetxatzeko lehenengo moduetakoa izango zen. Ondoren, errotak[[errota]]k mugitzeko VII. mendean hasi ziren haizea[[haize]]a erabiltzen. Europan[[Europa]]n, berriz, horri buruzko lehenengo aipamenak XII. mendekoak dira.

Gaur egun, haize-energiaren[[energia]]ren erabilera nagusia elektrizitatea sortzea da. Sorgailu eoliko edo haize-errotek[[errot]]ek, haizearen [[energia]] zinetikoa erabiliz, sorgailu elektriko baten ardatza birarazten dute palak[[pala]]k birarazita.

70eko hamarkadako [[petrolio]]-krisiaren eraginez hasi ziren haize-energiaren[[energia]]ren ustiapenaren inguruko ikerketa sakonak. Eta azken urteotan izugarrizko garapena izan du. Gaur egun, [[energia]] berriztagarrien % 33 [[energia]] eolikotik dator.

[[Energia]] mota hau ekoizteko dauden parke eolikoen kokapenaren arabera, bi motatakoak desberdindu ahal ditugu:

* Itsasoko [[energia eolikoa]]: haizeak[[haizea]]k gogor jotzen duen tokietan jartzen dituzte errotak[[errota]]k itsasoan, ur gainean.

* Lurreko [[energia eolikoa]]: haizeak[[haizea]]k gogor jotzen duen tokietan jartzen dituzte errotak[[errota]]k, [[mendi]] inguruetan edo goi-lautadetan gehienbat.