Paolo Ruffini: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Koro (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
Assar (eztabaida | ekarpenak)
tNo edit summary
8. lerroa:
Filosofia eta literaturaz gain, medikuntza ere ikasi zuen eta, ikasketa hauek amaitzean, matematika ikasteari ekin zion. [[1788]]an, graduatu zen unibertsitatean eta Modenako Unibertsitaterako irakasle izateko postu bat eskuratu zuen (Cassiani irakaslearen lanpostu hutsa beteaz).
 
Hiriko eskola militarreko Analisiaren katedra ere lortu zuen, baina bizitza publikoari eta ikerketei uko egin beharrean izan zen [[Napoleon Bonaparte]]ren CisalpiarErrepublika ErrepublikariZisalpetarrari ([[Lonbardia]], Emilia, [[Modena]] eta [[Bolonia]]z osatua dagoenari) ez ziolako fideltasuna zin egin. Hala ere, [[1814]]an, austriar tropek lanpostua itzuliko zioten eta, ez hori bakarrik, unibertsitateko errektore eta medikuntza kliniko, medikuntza praktiko eta matematika aplikatuen katedradun ere izendatu baitzuten.
 
Legebiltzarrerako hautatua izan zen.
16. lerroa:
[[1822]]ko [[maiatzaren 9]]an hil zen [[Modena]]n.
 
== Matematikari egindako aportazioakekarpenak ==
[[1809]]an, [[Ruffiniren erregela]] asmatu zuen. [[Matematika]]n, [[Ruffiniren erregela]] polinomio bat ''x-r'' erako binomio batez zatitzea egiten duen [[algoritmo]] bat da. [[Polinomio]] baten erroak kalkulatzeko erabil daiteke.
 
[[Lagrange]] eta beste garaiko matematikari batzuekin liskar ugari izan zituen eta Niels Henrik Abel matematikari norbegiarraknorvegiarrak zuzendu zuen berak hasitako lan hura, baina gaurko matematikak ezin du bere izena ahaztu: Permutazio-finituaren sistematika ikertu zuen, gero Galoisek garaturako taldeen teoriari aurre hartu zion, elementu baten ordenaren, konjokazioarenkonjugazioaren, taldeen permutazioaren deskonposizio ziklikoaren eta primitiboen ideakideiak barneratu zituen; pentagono baten ertzen mugaketa, 234 zirkunferentziaren bitartez ([[1823]]), ekuazioen oinarriaren kalkulu hurbilduaren erregela aurkitu eta formulatu zuen ([[1814]]), Abel-Ruffiniren Teorema, Caín-Ruffiniren Teorema...
 
== Lanak ==