Ahaide nagusiak: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
No edit summary
2. lerroa:
'''Ahaide Nagusiak''' [[Erdi Aroa|Erdi Aroko]] handiki edo jauntxoak ziren, [[Euskal Herria|Euskal Herriko]] aitoren semeen maila goreneko leinuak.
 
[[XIII. mende]] amaieratik [[XV. mende|XV.]] erdira arte, leinu handien arteko gizarte-liskar bortitzak izan ziren, [[oinaztar]]ren eta [[ganbotar]]ren arteko borrokak eta [[agramondar]] eta [[beaumondar]]ren artekoak. Dorretxe eta jauregietako etxeko jaun edo etxekoandreen arteko borrokekborrokei '''Banderizo'''[[bando gerrak]] edo izenaalderdi hartzengerrak dutederitze. Bereziki, [[Gipuzkoa]], [[Nafarroa]] eta [[Araba]]n izan ziren banderizogerra gehienhoriek.
 
== Gerraren izaera ==
{{sakontzeko|BanderizoenBando gerragerrak}}
BanderizoetanAhaide nagusiak bi bando handihanditan banatuta zeuden: [[oinaztar]]rak etabatetik, [[ganboatar]]rak bestetik. OinaztarrakOinaztarrek [[Gaztelako Erresuma]]ren babesa zuten; ganboatarrak, ostera, [[Nafarroako Erresuma]]ren aldekoak ziren. HistorialariEspainiar espainiarrekhistorialariek eta Euskal Herriko batzuek ere bertsio desberdinak argitaratu dituzte bi bando horien sorrera azaltzeko. Hortaz, historialari batzuen arabera prozesio batean gertatutako liskarren ondorioz sortu ziren bi bandoak. Antza, alde batekoek kandelak lepoan (ganboan) eraman nahi zituzten, eta besteek behean (oinean). Lehenengoaren defendatzaileak [[Ulibarri-Ganboa|Ulibarrikoak]] ziren eta bigarrenak [[Murua]]koak.<ref name="bibando">http://www.banderizoak.net/bibando.html</ref>
 
Gaur egun egindako ikerketetan argi geratu da arestikoa kontakizun bat baino ez dela eta [[kultura]], [[ekonomia]] eta bestelako arrazoiak zeudela bi bandoen sorreraren atzean. Nafarra zen Gipuzkoako herrialdeari dagokionez, [[ganboatar]]rak normalean [[ekonomia]] berriarekin lotu izan dira, [[hiribildu]] eta merkataritzarekin. Oinaztarrak, berriz, nekazaritza eta abeltzaintzarekin, eta beraz [[Lur Edegia]]rekin. Era berean, gipuzkoar nekazariak ere oinaztarren bandora batu ziren,