Inperio Karolingioa: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t robota Erantsia: es:Imperio carolingio |
No edit summary |
||
1. lerroa:
{{Antzinako herrialde infotaula
[[Fitxategi:Franks expansion.gif|Right|300px|thumb|Frankoen inperioaren zabalkundea.]]▼
| izena=Karolingiar Inperioa
| izena bertako hizkuntzan=
| hasiera urtea=[[768]]/[[800]]
| amaiera urtea=[[843]]/[[924]]
| gobernua=[[Monarkia absolutu]]a
| bandera=
| armarria=
| nongo=
| mapa testua=Inperioaren mapa
| gert1=Inperioaren aldarrikapena
| gert2=[[Verdungo Hitzarmena]]
| gert1 data=[[800]]
| gert2 data=[[843]]
| a2=[[Lonbardiako erresuma]]
| a3=Besteak
| o1=[[Mendebaldeko Frantzia]]
| o2=[[Ekialdeko Frantzia]]
| o3=[[Lotaringia]]
| hiriburua=[[Akisgran]]
| hiriburu mota=Hiriburua
| hizkuntza=[[Latin]]a
| erlijioa=[[Eliza Katoliko Erromatarra|Katoliko Erromatarra]]
| eremua=
| biztanleria=
}}
'''Karolingiar Inperioa''' [[Karlos Handia]] errege [[frankoak]] [[800]]ean sortutako [[inperio]]a da, [[Aita Santua]]k hala izendatutakoan. Egungo [[Frantzia]], mendebaldeko [[Alemania]] eta [[Italia]] mendean edukita, [[Antzinako Erroma]]n galdutako maila politikoa, erlijiosoa eta kulturala berreskuratzeko saioa izan zen, [[Erromatar-Germaniar Inperio Saindu]]aren aurrekari.
== Konkistak ==
▲[[Fitxategi:Frankish Empire 481 to 814-fr.svg|left|300px|thumb|]]
Frankoen erregetza [[merovingiar leinua]]ren esku zegoela, [[pipindarrak]], [[Austrasia]]ko familia bat, gero eta boteretsuago bilakatu ziren. [[Meuse]] ibaiaren ertzeetan 90 soro handi baino gehiago edukita, parerik gabeko aberastasuna eskuratu zuten pipindarrek. Honela, [[Herstalgo Pipin]] Austrasiako jauregiko jauna bihurtu zen [[679]]an, eta [[687]]an [[Neustria]] ere kontrolpean izan zuen, Frankoen Printzearen titulua hartuz. Familia honek kanpoko kanpainak burutu zituzten sehaskan zegoen inperio hau ez desegitearren. [[Charles Martel]] semeak neustriarren matxinadei eutsi zien eta [[frisia]]rrak, [[alamanak]], [[burgundiarrak]] eta [[proventza]]rrak garaitu zituen.<ref>Michel Balard, Jean-Philippe Genet et Michel Rouche, Le Moyen Âge en Occident, Hachette 2003, p. 44-45</ref>
11 ⟶ 38 lerroa:
== Aita Santuekiko aliantza ==
Frankoen jauregiko jaunen familia boteretsua zen, eta [[Eliza]]k leinu indartsu hau babestu nahi izan zuen zituen hiru mehatxuei ([[islam]]darrak, [[Bizantziar Inperioa|bizantziarrak]] eta [[lonbardarrak]]) aurre egiteko. Izan ere, Aita Santua bizantziar enperadorearen zaintzapean zegoen paperaren gainean, baina errealitatean une horretan [[Konstantinopla]]ren kezka nagusia musulmanen hedapena geldiaraztea zen. Hortaz, babesa hori gainetik kentzeko aukera probestu nahi zuen Elizak. <ref>Jean-Claude Cheynet L'exarchat de Ravenne et l'Italie byzantine</ref>
39 ⟶ 67 lerroa:
* [[Karolingiar leinua]]
▲[[Kategoria:Frankoak]]
[[Kategoria:Frantziako historia]]
[[Kategoria:Alemaniako historia]]
[[Kategoria:Italiako historia]]
[[Kategoria:Inperioak]]
[[Kategoria:IX. mendean desagertutako herrialdeak]]
[[Kategoria:Erdi Aroko Europako estatuak]]
[[ar:إمبراطورية كارولنجية]]
| |||