Thomas Sankara: berrikuspenen arteko aldeak

[[Afrika]]ko [[deskolonizazio]]aren buruzagi erreferentzialenetakoa, xarma pertsonal handia [[demokrazia partehartzailea]]ren ikutua zuen politikarekin konbinatu zuen; bere ekimen iraultzaileak [[ustelkeria]]ren kontrako borroka, hezkuntza eta nekazaritzaren garapena eta emakumeen egoeraren hobekuntza bultzatu zituen eta hori dela etazenbaitek "Afrikako [[Che Guevara]]" ezizena irabazijarri zuenzioten<ref>[http://static.rnw.nl/migratie/www.radionetherlands.nl/currentaffairs/071015-Burkina-Faso-Sankara-redirected Thomas Sankara, "Afrikako Che Guevara"] ''[[Radio Netherlands Worldwide]]'' irratian, [[2007]]ko [[urriaren 15]]a.</ref><ref>[http://www.socialistunity.com/?p=893 ''Africa's Che Guevara''], Andy Newman, ''Socialist Unity'', 2007ko [[urriaren 23]]a.</ref><ref>[http://sarahgoyens.blogspot.com/2009/01/africas-che-guevara.html ''Africa's Che Guevara''], ''Sarah in Burkina Faso''.</ref>. [[Frantzia]] botere kolonial ohiaren eta herrialdeko zenbait sektore tradizionalen oposizioak [[1987]]ko [[urriaren 15]]eko bere kontrako [[estatu-kolpe]]a eragin zuten. '''Sankara''' egun horretan hil zuten.

[[Frantzia]]k menpean hartutako [[Volta Garaia]]n jaio zen [[1949]]an. Marguerite ([[2000]]n hila) eta polizia zen Sambo Josephen ([[1919]] – [[2006]]) semea zen<ref>[http://www.ouaga-ca-bouge.net/Deces-de-Joseph-sambo-pere-du.html Familiari buruzko datuak]</ref>. Familia [[katoliko]] batean hazia, '''"Thom'Sank"''' [[Silmi-Mossi]] izeneko gizataldekoa zen; talde hori gizon [[mossi]] eta andrazko [[fulani]]en seme-alabek osatzen dute eta mossi herriaren [[kasta]] sisteman mailarik baxuena da. [[Lehen Hezkuntza]] [[Gaoua]]n eta Bigarrena herrialdeko bigarren hiririk handiena den [[Bobo-Dioulasso]]n egin zituen.

[[1966]]an [[Bigarren Hezkuntza]]n oinarrizko prestakuntza [[militar]]ra jaso eta gero 19 urterekin karrera militarra hasi zuen. Urtebete geroago [[Madagaskar]]rera bidali zuten [[Antsirabe]] hirian ofizial izateko ikasketak egiteko; han [[1971]] eta [[1972]]ko herri-[[matxinada]]k ikusi zituen. Azken urte honetan Volta Garaira itzulita [[1974]]an [[Mali]]rekiko mugan Burkina Fasok estatu honekin izan zuen gerran; bi estatu hauek Frantziarekiko independentzia formala [[1960]]an eskuratu zuten.

[[1976]]an [[Pô]]n kokatuta zegoen militarran trebatzeko zentroaren [[komandante]]a bilakatu zen. Urte berean [[Maroko]]n [[Blaise Compaoré]] ezagutu zuen. [[Saye Zerbo]] [[koronel]]aren presidentizanpresidentzian ofizial gazte talde batek "Ofizial komunisten taldea" (''Regroupement des officiers communistes'', [[ROC]]) erakunde sekretua eratu zuen; '''Sankara''' eta Compaorérekin batera kiderik ezagunenak [[Henri Zongo]] eta [[Jean-Baptiste Boukary Lingani]] ziren. Taldearen arabera independentzia formalak ez zien herritarrei garapen edota aldaketarik ekarri eta funtsean egoera [[Neokolonialismo|neokolonialean]] murgilduta zeuden.

[[1985]]eko [[errolda]] egiten ari zenean Frantziak lagundutako [[Mali]]ren aldekoen ekimenak suertatu ei ziren eta tentsio horiengatik ehun bat lagun hil ziren bost eguneko gerra hasi zen; hildako gehienak [[Mali]]ko hegazkin batek [[Ouahigouya]]ko [[azoka]]ren kontra jaurtitako bonbak eragin zituen. Gerrari "[[Gabonetako gudua]]" izena eman zitzaion, gertatu zen egunengatik.

[[2006]]an [[NBE]]ren Giza eskubideetako komiteak berekolpearen ostean osatutako gobernuak inolako ikerketa abiatu ez izanak kondenatu zuen. Beste aldetik, orduko [[Frantzia]]ko gobernuak ([[Jacques Chirac]] eta [[François Mitterrand]]en arteko "[[kohabitazio]]ak") eta frantses gobernuaren interesekin bat egiten zuten beste gobernu afrikar batzuek hilketa honetan zerikusi zuzena izan zutelako, hau da ''[[Françafrique]]'' kontzeptuaren barruko ekimena izan zelako susmoa dago. [[Inpunitate]]aren kontrako borrokan ikerketarik egon ez zelako, kondena hori nazioartean aitzindaria bada ere, ez zen nahikoa izan pertsona zehatzen ardurak epaiketetara eramateko<ref>[http://www.thomassankara.net/spip.php?article803&lang=fr ''Thomas Sankara, un homme assassiné pour ses idées, par ceux (du nord comme au sud) qui voulaient profiter d’une Afrique en retard''], Farougou Mo Hadja Bintou.</ref>.

[[Baiona Ttipia|Baiona Ttipiko]] [[Agosti Xaho]] kaian "[[Sankara ostatuaOstatua]]" izeneko taberna-biltokia dago; urte batzuetako iraupena izan duen kolektiboaren proiektu ekologiko eta sozialaren barruan dago eta [[Euskal Herri]] mailan zein munduarekiko elkartasun lanerako egitasmoak bultzatzeko pentsatua da. Hori dela eta burkinafasoarraren izena aukeratu zuten eta '''Sankararen''' ideia nagusiekin (emakumeen eskubideak, [[kanpo zor]]ra, arlo sozialak...) bat egiten dute. Azken denboretan tokiko [[Bizi!]] bezalako kolektiboak eta objektu erabiliak konpartitzeko [[kooperatiba]] baten modukoa suspertzen ari da<ref>[http://www.sudouest.fr/2010/10/07/un-cafe-une-perceuse-et-l-addition-s-il-vous-plait-205777-4018.php ''Sankara : Un café, une perceuse et l'addition s'il vous plaît'' artikulua] [[Sud Ouest]]en, [[2010]]eko [[urriaren 10]]a.</ref><ref>[http://www.thomassankara.net/spip.php?article274&lang=fr ''Le bar Sankara à Bayonne (France)''] ''Thomassankara.net'' webgunean.</ref>.

* {{fr}} [http://sankaraostatua.comlu.com/ Baionako Sankara Ostatuaren webgunea.]</ref>