Varanasi: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Gartxoak (eztabaida | ekarpenak)
Varanasi. Ingelesezko eta gaztelerazko bertsioetatik aterata
 
Gartxoak (eztabaida | ekarpenak)
Lotura batzuk ezarri ditut.
1. lerroa:
'''Varanasi''', [[sanskrito]]z वाराणसी (Varanasi), [[hindi]]z बनारस (Banārasa) eta [[urdu]]z بنارس (Banāras), [[India]]ko iparraldeko hiria da, aintzina ''Benares'' bezala ezagutua. [[Uttar Pradesh]] estatuaren hegoaldean dago eta 1.211.891 biztanle ditu.
 
[[Ganges]] ibaiaren ertzean kokatzen da. Famatua da batez ere bere erlijiotasunagatik, hinduista, budista eta jainistek erromesaldiak egiten baitituzte Varanasira. Erlijioen araberako hiru unibertsitate handi daude hirian, baita laugarren bat ere Sarnathen, tibetar ikasketei lotua. Industriari dagokionez [[zeta]]k du garrantzi handia.
13. lerroa:
Munduko hiri zaharrenetako bat da, Indiako zaharrena dudarik gabe. Mitologiak dio [[Shiva]] jainkoak sortu zuela k.a. 3100 urtean, hala ere arkeologoek 3000 urte inguru dituela diote. [[Buda]]ren garaian (k.a.IV mendean) Varanasi Kashi erreinuko hiriburua zen. K.o. VII mendeko Xuanzang monje bidaiari txinatarrak hiria deskribatu zuen, Ganges ibaiaren ertzean bost kilometrotan luzatzen zen hiri erlijioso, artistiko, komertzial eta industrial gisa.
 
Hiriak hainbat eraso eta errebolta jasan izan ditu historian zehar. [[1300]]. urtean [[Afganistan]]go leinuek hiria arpilatu zuten. [[XVII mendeanmendea]]n Aurangzeb enperadore mogolak gogor erasotu zuen hinduismoa suntsitu nahian. Azkenik aipatzekoa da 1857ko[[1857]]ko zipaioen erreboltan britaniar armadak Varanasin egindako sarraskia.
 
== Erlijioa ==
21. lerroa:
'''Hinduismoa Varanasin'''
 
Varanasik dituen 100 ghatetan egunero egunsentia iritsi ahala hinduek gorputz eta jantziak garbitzen dituzte. Ghat desberdinak daude; badaude Jainko konkretuei eskeinitakoak, Indiako eremu konkretuetako erromesak hartzen dituztenak, Ghatghat pribatuak eta badaude gorpuen errausketarako erabiltzen direnak ere. Ezagunena ''Dashashwamedh Ghat'' da, mitologiaren arabera [[Brahma]] jainkoak [[Shiva]] jainkoarentzako sortua. Tenplo handi ederrak ere badaude, hala nola ''Kashi Vishwanath Temple'' (urrezko tenploa) eta ''Durga Temple'' (tximuen tenploa), baina aipatu behar da hiriko bidegurutze bakoitzean tenplo txikiak ere badaudela.
 
'''Budismoa Varanasin'''