Henry Cavendish: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Koro (eztabaida | ekarpenak)
Orrialde berria: {{Biografia infotaula oinarria | izena = Henry Cavendish | irudia = Henry cavendish.JPG | oina = Henry Cavendish | izen osoa = Henry Cavendish | ezizena = | jaiotza data = 1731k...
 
tNo edit summary
8. lerroa:
| jaiotza hiria = [[Niza]]
| jaiotza herrialdea = [[Frantzia]]
| heriotza data = [[1810]]eko [[otsailaren 24]]a {{adina|1731|10|10|1810|02|24}}
| heriotza hiria = [[Londres]]
| heriotza herrialdea = [[Erresuma Batua]]
21. lerroa:
Henry Cavendish [[Niza]]n ([[Frantzia]]) jaio zen [[1731]]ko [[urriaren 10]]ean, baina jatorri britainiarrekoa zen. Bere gurasoak Lord Charles Cavendish, Devonshireko dukea, eta Lady Ann Gray, Kenteko dukearen alaba, izan ziren, familia britainiar noble eta dirudunetik zetozenak. Ama Henryk 2 urte zituenean hil zen eta aitarekin geratu zen. Lord Charles Cavendish esperimentatzailea zen, jada, eta Henry bere laguntzaile izango zen.
 
11 urte besterik ez zituen Newcomeko eskolan (Hackney) ikasten hasi zenean eta, [[1749]]an, 18rekin, [[Cambridgeko Unibertsitatea|Cambridgeko unibertsitate]]ra joan zen. Ikasle langilea, ixilaisila eta lotsatia omen zen eta irakasleek ilargian egoten zen iritzikoak ziren. [[Asperger sindromea]] ote zuen ere esan da, baina, ziurrenik, gai zientifikoen inguruan arrazonatzeari eta pentsatzeari dedikatzen zion arreta. Lord Broughamen hitzetan:
::::* {{aipu|''Cavendish probably uttered fewer words in the course of his life than any man who lived to fourscore years''.}}
 
40 urte bete arte, aitak ematen zion diruarekin bizi izan zen, baina, orduan, diru mordoa etorri zitzaion eskura. Jean-Baptiste Biot zientzialaria frantsesak esaten zuenez, ''jakintsuen artean aberatsena zen eta, ziurrenik, aberatsen artean jakintsuena''.
36. lerroa:
Garaikoentzat misogino eta arraroa izan zen, bakartia eta uzkurra. Ez zuen apenas inorrekin hitz egiten eta 30 urtez txapela bera eraman omen zuen buruan. Gizartearekiko zuen harreman bakarra Birminghameko Lunar Societyko kide egitea izan zen, Ilargi betea zegoen gauetan biltzen ziren zientzilaria lagunak -etxeratzeko orduan, bidean argia izateko egiten zuten ilargi beteko gauetan-. Tartean zeuden bere lagun mina zen Joseph Priestley, [[James Watt]] ([[lurrun makina]]ren asmatzailea), William Herschel astronomoa edo Erasmus Darwin, beste batzuen artean. Gutxitan galduko zuen Cavendishek bilera hura.
 
[[Oliver Sacks]]ek ''Cavendish'' izeneko artikuluan 1851n biografia bat argitaratu zuen George Wilson doktorearen zita egiten du: {{aipu|''... ez zuen maite; ezta gorroto ere; ez zuen itxaropenik; ez beldurrik ... Zerebro intelektual bat pentsatzen, begi parea behatzen, esku trebeak esperimentatzen eta erregistroak egiten. Hori da bere idatzietan ikus daitekeena...''.}}
 
== Ikerketak ==
60. lerroa:
Aberats jaio eta aberats hil zen, [[Ingalaterra]]ko bankuen akzioen jabe handienetakoa izan baitzen. Ez zion zientziari ezer utzi, baina, [[1871]]n, bere ondorengoa izango zen William Cavendishek [[Cambridgeko Unibertsitatea|Cambridgeko unibertsitate]]ko [[Cavendish Laboratory]] delakoa egin zuten. [[1874]]an sortu zen eta hantxe garatuko zen gaur egungo fisika modernoaren zati handi bat.
 
{{DEFAULTSORT:Cavendish, Henry}}
{{Commonskat| }}
[[Kategoria:1731ko jaiotzak|Cavendish, Henry]]
[[Kategoria:1810eko heriotzak|Cavendish, Henry]]
[[Kategoria:Zientzialariak|Cavendish, HenryNizarrak]]
[[Kategoria:fisikariak|Cavendish,Erresuma HenryBatuko zientzialariak]]
[[Kategoria:kimikariak|Cavendish,Erresuma HenryBatuko fisikariak]]
[[Kategoria:Kimikariak]]
 
[[ar:هنري كافيندش]]