Montxo Armendariz: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
tNo edit summary |
info gehitu dut eta informazio iturria aipatu dut |
||
1. lerroa:
'''Montxo Armendariz''',<ref>Abizena horrela idaztea, euskal herritar horren aukera pertsonala da. Izan ere, Euskaltzaindiak, euskara baturako, ''Armendaritz'' onartu du deitura horren grafiatzat. Ikus [http://www.euskaltzaindia.net/eoda Euskal Onomastikaren Datutegia].</ref> jaiotzez '''Ramon Armendaritz Barrios''' ([[Olleta]], [[Leotz]], [[Orbaibar]], [[1949]]), [[nafar]] zinemagilea da.
Elektronika ikasi zuen. Hirurogeita hamarreko hamarkadan, irakaskuntza, elektronika zereginekin, frankismoaren aurkako borrokarekin (Euskadiko Mugimendu Komunistako kide izan zen) eta bere zinema zaletasunarekin txandakatu zuen .
[[2010]]eko [[apirilaren 23]]an, [[Nafarroako Unibertsitate Publikoa]]k "Doctor Honoris Causa" izendatu zuen.▼
[[1979]]an ''Barregarriaren dantza'' bere lehen laburra egin zuen, euskal keinu nabarmendun giza-manipulazioaren salaketa garbia zena, Zilarrezko Mikeldia eta [[Bilbo]]ko Film Labur eta Zine Dokumentalaren Nazioarteko Ekitaldian Euskal Zinearen Lehen Saria lortu zituen. Bertan ezagutu zituen bere geroagoko arte-jardueran funtsezkoak izango ziren Fernando Larruquert edo Javier Agirresarobe zinemagileak.
[[1980]]an askatasunik eza berriz salatzen zuen ikuspegian oinarritutako estilodun ariketa izan zen ''Ikusmena'' filma egin zuen.
[[1981]]ean nafar Erriberari buruzko Ikuska serieko film laburra eta ''Nafarrako ikazkinak /Carboneros de Navarra'' dokumental etnografikoa egin zituen. Lan horrekin, Bilboko Jaialdian euskal zinearen Sari Nagusia irabazteaz gain, ''Tasio'' bere lehen film luzea inspiratu zuen Anastasio Otxoa ikazkina ezagutu zuen.
[[1982]] urtean [[Elias Kerejeta]]rekin harremanetan jarri eta lehen film luzea egin zuen: ''Tasio'', bertan Nafarroako [[ikazkin]]en bizimodua kontatzen zuen. Naturari gogor heltzen dion eta bere askatasuna maite zuen ikazkinari buruzko kontakizuna zen. ''Eremuz kanpoa'' eta ''elipsia'' bezalako zinemagintzako baliabideei ohiz kanpoko etekina atera zien. Hainbat sari eta kritikaren eta publikoaren laguntza guztia lortu zituen. [[La muerte de Mikel]] filmarekin laurogeiko hamarkadako euskal zinearen funtsezko lana izan zen.
[[1986]] urtean ''27 Ordu'' filma egin zuen, euskal gaztediaren zati baten ikuspegirik ezari buruzkoa. 1986ko Donostiako Zinemaldian Zilarrezko Kontxa Saria edo Montpellierreko Zinemaldian Filmik Hoberenari Sariak bezalakoak jaso zituen.
[[1990]] urtean ''Las cartas de Alou'' filma egin zuen, gizarte garatuetara iristean etorkinek pairatu behar duten eguneroko arrazakeriaren kronika. 1990eko Donostiako Zinemaldian [[Urrezko Maskorra]] jaso zuen.
[[1994]]an ''Historias del Kronen'' egin zuen. Gizakiaren askatasunaren aldeko nahia adierazi zuen berriz, baina erregistro aldaketa bat ekarri zuen, umilak ez ziren jarreretara hurbildu baitzen.
[[1997]]an ''Secretos del Corazón'' egin zuen. Askatasun egarria eta gizakien manipulazioagatiko mespretxua bezalako gaiak landu zituen. Berlingo Zinemaldian Europar Filmik Hoberenari Angel Azul Saria, lau Goya eta Atzerriko Filmik Hoberenari Oscarretarako izendapena lortu zituen.
[[2001]]ean ''Silencio roto'', Francoren erregimena erortzeko makiek izan zuten kixote-borrokari buruzkoa. Berriz ere askatasunari aipamenak egin zizkion filmean. Armendarizek zuzendaritzaren, gidoiaren eta baita ekoizpenaren ardura bereganatu zuen. Nantesko Espainiar Zinemaldiaren aipamenik gorena den Jules Verne Sari garrantzitsua eta Euskal Zinearen "El Mundo" lau Sari jaso zituen.
[[2005]]ean ''Obaba'' [[Bernardo Atxaga]]ren eleberrian oinarritutako filma egin zuen. Espainiako Akademiak Obaba hizkuntza ez ingelesdun filmen Oscarrerako hautetsi zuen eta Euskal Zineari "El Mundo" hiru Sari eta Nueva Yorkeko Association of Entertainment Critics izenekoaren Filmik Hoberenari Saria lortu zituen.
▲[[2010]]eko [[apirilaren 23]]an, [[Nafarroako Unibertsitate Publikoa]]k "Doctor Honoris Causa" izendatu zuen[http://www.euskomedia.org/aunamendi/ee8496].
== Filmografia ==
38 ⟶ 57 lerroa:
== Kanpo loturak ==
* {{en}} [http://www.imdb.com/name/nm0035404/ Montxo Armendariz IMDbn]
* [http://www.euskomedia.org/aunamendi/ee8496 Euskomedia.org]
[[Kategoria:Euskal Herriko zinema zuzendariak|Armendariz, Montxo]]
| |||