Lluís Companys: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
No edit summary
4. lerroa:
[[Fitxategi:Summari lluis companys.jpg|thumb|250px|Companysen heriotza epaia]]
 
Josep Companys eta Maria Lluïsa de Jover nekazarien semea, [[Bartzelona]]ko Unibertsitatean Zuzenbidean Litzentizatua, Companysek gaztetikgaztetatik [[Katalunia]]ko bizitza politikanpolitikoan parte hartu zuen. [[1906]]an, militarrek ''Cu-Cut!'' eta ''La Veu de Catalunya''kataluniar abertzale aldizkarien erredakzioak erre zituenzituzten eta [[Ley de Jurisdicciones]] deritzona onartu zen eta, [[Solidaritat Catalana]] proiektu berrian hartu zuen parte . Gero, ''Unió Federal Nacionalista Republicana''ren kide egin zen, haren gazte taldeko presidentea izanik. Hori zela eta hamabost aldiz atxilotu zuten, [[1909]]ko Bartzelonako [[Aste Tragikoa]] eta gero poliziako txostenek "gizabanako arriskutsutzat" jo zuten .
 
[[Francesc Layret]]ekin batera, Companys ''[[Partit Republicà Català]]'' ezkertiar aldearen ordezkaria zen eta [[1917]]an [[Bartzelona]]ko zinegotzia hautatu zuten. [[1920]]ko urrian, Salvador Seguí, "El Noi del Sucre", Martí Barrera, Josep Viadiu eta beste hainbat sindikariensindikarirekin batera atxilotu zuten eta [[Maó]]ngo ''Castell de la Mola''ra erbesteratu zuten, Layret hil zutenean.
 
Nahiz eta erbesteratua izan, [[1920]]ko abenduaren hauteskundetanhauteskundeetan Companys, Layret hilaren ordez, [[Sabadell]]go diputatu hautatu zuten. Horrexegatik, immunitate diplomatikoa lortu zuen eta gartzelatik kaleratu zuten.
 
[[1922]]an ''[[Unió de Rabassaires i Altres Conreadors del Camp de Catalunya]]'' sortu zuen eta abokatu eta ''La Terra'' aldizkariaren zuzendari gisa lan egin zuen [[Miguel Primo de Rivera|Primo de Rivera]] diktadura garaian. Berriro atxilotuta zegoen eta, ezin zuen [[ERC|Esquerra Republicana de Catalunya]] sortu zuen [[1931]]ko 12 eta 19en arteko ezkertiar bileran parte hartu, baina ''Partit Republicà Català''ren izenez zuzendaritzaren kide hautatu zuten. Lana eta sindikalismoaren munduan bere loturen esker, Companysek Kataluniako ezkertiar jendearen artean Esquerrari ospea eman zion, artean behe-burges aurrerakoi partidu txikitzat jo zuten eta.
45. lerroa:
Francoren armada [[Katalunia]] okupatu ondoren, [[1939]]ko otsailaren 5ean [[Perpinya]]ra ([[Frantzia]]) erbesteratu zen, handik [[Paris]]era joan zen Generalitateko Erbesteko Ordeskaritzan ([[Consell Nacional de Catalunya]]) lan egitera. Handik [[Le Baule-les-Pins]]era ([[Pirinio Atlantikoak]]) aldatu zen. [[Frantzia]]n geratu zen, arriskutsua izan arren, bere semearekin, Lluís Companys i Micó (1911-1956), buru-gaixotasun larria pairatzen zuena, kontaktua ez galtzeko. Semeak, lehengo emaztea Mercè Micó, zuen ama. Companysek Mercè dibortziatu zuen Carme Ballester, bigarren eta azken emaztearekin ezkontzeko.
 
Hantxe, [[1940]] abuztuaren 13an, [[Gestapo]]ren alemaniar agenteek atxilotu zuten eta abuztuaren 29an estraditatu zuten [[Irun]]go mugan. Epai berezi batek auzi-ihesean Espainiako Politiko Erantzukizun Politikoaren Legepean epaitutaepaitu zuten eta, egunbeteko Guda Kontseilua nahikoa izan zuten zigorra ezartzeko. [[1940]]ko urriaren 15ean fusilatu zuten [[Montjuïceko gaztelua|Montjuïceko gazteluko]] Santa Eulàlia lubanarroan. Begietan loturarik nahi ez, eta ''Assassineu un home honrat. Per Catalunya!'' ("Gizon zintzo bat hiltzen ari zarete. Kataluniagatik!") oihukatzen hil zen.
 
== Geroaldia ==
[[Bartzelona]]n [[Montjuic]]eko Estadio Olinpikoa bere izena du. Estadio honetan [[1992]]ko [[Olinpiar Jokoak|Olinpiar Jokoetako]] atletismo frogakprobak egin ziren eta gaur egun [[Real Club Deportivo Espanyol de Barcelona]]k jolasten du bere partidu ofizialak bertan jokatzan ditu.
 
Bere hilaren 67. urteurrena zela eta, [[2007]]ko urriaren 15ean, [[Kataluniako Parlamentua]]k bere epaiketaren baliogabetzea eskatu du.