John Hume: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary |
No edit summary |
||
1. lerroa:
[[Fitxategi:John_Hume_2008.jpg|250px|thumb|right|John Hume]]
'''John Hume''' ([[Derry]], [[Ipar Irlanda]], [[1937]]ko [[urtarrilaren 18]]an jaioa) Ipar Irlandako politikaria, [[SDLP]] alderdiaren sortzailea eta [[1998]]ko [[Bakearen Nobel Saria]]ren irabazlea da Ipar Irlandako gatazkari irtenbide baketsu bat lortzeagatik. Parlamentuko kide eta Ipar Irlandako Biltzarraren kide izan da Foyle-ko hauteskunde barrutiagatik. Ipar Irlandako historia politika berriaren figura da, baita bakearen prozesuko
== Lehen urteak ==
'''Hume''' gehiengo nazionalista irlandarra duen [[Derry]]
▲Hume [[Derry]]ko hiri abertzalean jai zen, eta unibertsitate katolikoetan ikasi zuen, apaiz izateko bidea hartu zuen ere bai. Apaiz ikasketak bukatu ez zituen arren, Saint Patrick ikastetxean graduatu zen eta Derryra itzuli zen irakasle.1960ko hamarkadan Eskubide Zibilen aldeko mugimenduan sartu zen. Bereziki Derryko arazoen aurrean jarrera aktiboa hartu zuen, unibertsitate propioaren alde eta bakezko martxak antolatu zituzten
== Ekintza politikoak ==
Bere eskubide zibilen aldeko kanpainari esker, [[1969]]an Ipar Irlandako Asanbladako kide independente hautatu zuten. [[1971]]
''Social Democratic and Labour Party
▲Bere eskubide zibilen aldeko kanpainari esker, [[1969]]an Ipar Irlandako Asanbladako kide independente hautatu zuten. [[1971]]ko urrian epaiketa gabeko errepublikarren atxiloketen kontrako 48 orduko gose greban parte hartu zuen. [[1974]]ko gobernu laburrean Merkataritza ministroa izan zen. Geroago Westmisnterreko Legebiltzarrean parlamentari hautatu zuten [[1983]]an.
▲Social Democratic and Labour Party-ren [[(SDPL)]], Alderdi Sozialdemokratako eta Laborista, bultzatzaile eta koeratzailea; Gerry Fitten ordez alderdiaren aitzindari izendatu zuten. Gobernua eta Sinn Féinen (ezker muturreko alderdia abertzale eta errepublikanoa) arteko isileko negoziazioetan inplikatua izan zen eta Irlandako alderdi nagusietako bat negoziatzeko batu zuen. Humek “1985ko akordio Anglo-Irlandarra lortu zuen, baina bi aldeak ukatu zuten, bai abertzale errepublikanoak bai unionistak ere. Alabaina, Sinn Féinegaz negoziatzen jarraitu zuen, eta azkenean Hume-Adams prozesuari esker IRAren indarkeriari aldi baterako geldiunea lortu zuen [[1994]]an, [[1998]]ko Ostiral Santuko amaierako akordioei heltzea baimendua zuena.
== Nobel Saria ==
“Anglo-Irlandar akordioa”, “Hume-Adams prozesuan eta [[Ostiral Santuko Hitzarmena]]ren bitartez Irlandako gatazkari irtenbide baketsu bat lortzeko saiakeretan aritzeagatik, [[Norvegia]]ko Parlamentukaren Nobel kontseiluak [[Bakearen Noble Saria]] eman zion [[1998]]an '''Humeri''', [[David Trimble]] [[Ulster Unionist Party]] alderdi unionistako buruarekin batera.
==
[[2004]]an kargu politiko guztiak utzi zituen eta ordutik aurrera, bere emaztearen laguntzaz, Europako integrazioaren alde eta munduko pobreziaren aurka ari da lanean.
[[Euskal Herria]]n bizi den gatazka konpontzen lagundu nahian idatzitako [[Bruselako Adierazpena]]ren sinatzaileen artean ere dago.
== Kanpo loturak ==
* {{en}}[http://www.achievement.org/autodoc/page/hum0bio-1 John Humen biografia jasotzen duen orrialdea]
* {{en}}[http://nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/1998/hume-lecture.html Bakearen Nobel Saria jasotzean emandako hitzaldia]
30 ⟶ 27 lerroa:
[[Kategoria:Derrytarrak|H]]
[[Kategoria:1937ko jaiotzak|Hume, John]]
[[Kategoria:Bruselako Adierazpenaren sinatzaileak|Hume, John]]
[[ar:جون هيوم]]
| |||