Mekanika klasiko: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t robota Erantsia: sh:Klasična mehanika
Xqbot (eztabaida | ekarpenak)
t robota Erantsia: pnb:کلاسیکل مکینکس; cosmetic changes
6. lerroa:
''Mekanika Klasiko'' terminoa 20. mendeko hasieran asmatu zen [[Isaac Newton]]ek eta 17. mendeko [[filosofia natural|filosofo natural]] garaikide ugarik hasitako sistema fisika matematikoa deskribatzeko. haien lana aurreko [[Johannes Kepler]]ren teoria astronomikoetan eraikita zeuden, eta aldi batera, hauek [[Tycho Brahe]]k egindako behaketa zehatzetan eta [[Galileo]]ren [[lurreko proiektila]]ren mugimenduari buruzko ikasketetan eraikita zeuden. Terminoa mekanika kuantikoa eta erlatibitatea garatu baino lehenago mekanika izendatzeko erabiltzen da. Horregatik, autore batzuk baztertzen dute "[[Erlatibitatearen teoria|fisika erlatibista]]" deritzakoa kategoria horretatik. Hala ere, gaur egungo iturri batzuk [[Erlatibitatearen teoria|Einsteinen mekanika]] barneratzen dute, haien ustez ''mekanika klasikoa'' era zehatzeagoa eta garatuagoa adierazten baitu.
 
Mekanika klasikoaren garapenaren hasierako etapa askotan [[Mekanika Newtonarra]] bezala aipatzen da; eta [[Isaac Newton|Newton]] berak, [[Gottfried Wilhelm Leibniz|LeibnizLeibnizen]]en eta beste batzuen parean, sortutako kontzeptu fisikoekin eta metodo matematikoekin lotzen da. Hau hurrengo ataletan deskribatuko da. [[Mekanika Lagrangiarra]] eta [[Mekanika Hamiltoniarra]] metodo abstraktuago eta orokorragoak dakartza. Mekanika klasikoako edukiaren zati handia 18. eta 19. mendean sortu zen eta nabariki zabaltzen du [[Isaac Newton|NewtonNewtonen]]en lana (bereziki matematika analitikoaren erabileran).
 
== Teoriaren deskribapena ==
13. lerroa:
Teorema honek, esan bezala, [[puntu partikula]]k erabiltzen ditu errealitateko gorputzak irudikatzeko. Hiru parametroz deskribatzen da partikularen mugimendua, posizioa, masa eta aplikatutako indarrak.
 
=== Posizioa eta bere deribatuak ===
{{sakontzeko|posizioa}}
[[Higidura]] egoteko, partikulari [[koordenada sistema]] bat atxiki behar zaio, eta honetan oinarrituta, partikularen posizioa [[espazio]]an definitu daiteke. Normalean koordenatu-sistemaren puntu bat , ''O'' da, jatorria. Jatorritik partikularen posiziora doan ''r'' [[bektore]]ak partikularen posizioa zehazten du. Partikularen posizio hau mugitu daiteke eta beraz bektorea denbora funtzio bezala ere ulertu dezakegu:
292. lerroa:
[[no:Klassisk mekanikk]]
[[pl:Mechanika klasyczna]]
[[pnb:کلاسیکل مکینکس]]
[[pt:Mecânica clássica]]
[[ro:Mecanică clasică]]