Sen: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Xqbot (eztabaida | ekarpenak)
t robota Erantsia: arz, bg, ca, cs, da, de, el, eo, es, et, fa, fi, fr, he, hr, ht, id, io, is, it, ja, ko, lt, mr, nl, no, pl, pt, ro, ru, simple, sk, sv, tg, tl, uk, vi, yi, zh; cosmetic changes
No edit summary
1. lerroa:
[[Fitxategi:Macaca fuscata Iwatayama.jpg|thumb|200px|Zorriak eta arkakusoak elkarri kentzen dizkiote primateek, senezko portaera bati jarraituz]]
 
 
[[Etologia]]n eta [[Biologia]]n, '''sena''' animalia gehienek berez erakusten duten portaeren multzoa da, jatorrizkoa dena eta ikasi gabekoa. Sena heredatu egiten da eta [[espezie]] bereko animalia guztiek konpartitzen dute.
 
7 ⟶ 5 lerroa:
 
Senezko jokabidearen ezaugarri nagusiak honako hauek dira:
 
 
* jatorrizkoa eta heredagarria da, beraz ez da ikasten
 
* antzekoa da espezie bereko animalia guztiengan
 
* kanpoko estimuluengatik baino neurri handiagoan barneko estimuluengatik sortzen da
 
* estereotipo bati jarraituz gertatzen da, hots, eredu finko baten arabera gauzatzen da espezie bereko animaliengan
 
* [[erreflexu]]en aldean askoz korapilatsuago eta garatuagoa da
 
* helburu jakin baterako moldatua izan ohi da eta, askotan, premiazko behar baten asetzearekin lotua dago (jana, sexu edo biziraupenarekin lotua, adibidez)
 
 
Senak eragindako portaerak dira, besteak beste, borroka, ihesa, sexu-jolasak, janaren bilketa, ondorengoen zaintza, habien eraikuntza ([[hegazti]]engan), etab.
 
 
Esan ohi da animaliengan sena jokabidearen oinarria dela, oinarri hori gero ikaskuntzaren bidez garatzen delarik. Hots, bizitako esperientzien eta animaliak duen ikasteko gaitasunaren arabera (hein handi batean bere [[nerbio-sistema]]ren garapenari lotua dagoena) animaliak bere senezko portaera moldatuko du.
 
 
== Sena gizakiarengan ==