Jesus Larrañaga Txurruka: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
No edit summary
5. lerroa:
Joakin aita kontratista zuen, [[Azkoitia|Azkoiti]]ko ''Goierri'' baserrian jaioa. Bere lanbidea zela eta, familia osoak sarritan aldatzen zuen bizilekua, lana zegoen tokietara joateko. Margarita Txurruka ama ere azkoitiarra zuen, lisatzailea ogibidez. Lau anai-arreben artean hirugarrena, zen. Familia elizkoia izaki, Jesusen bi anaiak apaiz [[jesuita]] egin ziren. [[Beasain]]go (Gipuzkoa) Jose Martin Arana kalean bizi ziren.
 
[[1912]]an, ''Colegio Apostólico de Javier'' ikastetxera bidali zuten gurasoek, [[Zangoza]]n ([[Nafarroa]]). Zentru hartan, apaiztegian sartu aurreko prestakuntza ematen zieten ikasleei. Ikastetxeko agirien arabera ikasle ona izan zen, izan ere, han egon zen hiru ikasturteetan "bikain" atera zuen ebaluazio guztietan (1912-1915). Eskola jesuitakJesuitek historikoki sakon landutako [[oratoria]]n trebatu zen garai hartan, geroagoko bizitza politikoan baliagarri izango zitzaiona. Ikasketak utzi baino lehen, Comillasko Unibertsitate Pontifizioan ([[Kantabria]]) izena eman zuen 1916-1917 ikasturtean. [[1917]] edo 18an [[Beasain]]era itzuli eta [[CAF|Construciones Auxiliares de Ferrocarril]]en hasi zen lanean.
 
Lagun baten bitartez [[abertzale]]tu zen. [[EGI]]n izena eman zuen [[Ordizia|Ordizi]]ko batzokian eta [[ELA|SOV]] sindikatu abertzale eta katolikoko kide egin zen. [[Irlanda]]ko mugimendu intependentistak, [[Eli Gallastegi]]k [[Aberri (aldizkaria)|Aberri]]ko bere artikuluetan hainbeste goretsitakoak, izugarri erakarri zuen Larrañaga, garai hartako gazte abertzaleetan normala zen bezala, eta berak ere erreferentzia egiten dio kausa horri zenbait artikulutan. SOVek deitutako greba batean parte hartzeagatik CAFetik kanporatu zuten.
13. lerroa:
Diktaduraren aurkako ekintzetan parte hartzeagatik [[Frantzia]]ra ihes egin behar izan zuen. [[Lapurdi]]ko [[Bokale]]ko eta [[Landak|Landetako]] [[Tarnos]]eko burdinolan hasi zen lanean, Hegoaldetik langile asko [[Frantzia]]ra lan bila joaten ziren garaian, Lehen Mundu Gerrak eragindako langile urritasuna zela eta. Bokalek [[Frantziako Alderdi Komunista]]ko auzapeza izan du [[1920]]. urteaz geroztik. Bokaleko giroari esker bihurtu omen zen, azkenik, Larrañaga [[komunista]]. Larrañaga Komunismora hurbilarazi zuten gauzetako bat izan zen komunismoak, eta [[Lenin]]ek bereziki, aldeztutako [[autodeterminazio eskubidea]].
 
Urte eta erdi ondoren, [[1927]]an, erbestetik itzuli zenean, [[Donostia]]n ama eta arrebarekin bizitzera joan zen Artzain Onaren plazan. Garai hartan bi seme apaizak hilak ziren, eta aita familia abandonatuta etxetik alde egina zen. Karmen Agarrista Lauzirikarekin, ahizparekin San Martingo azokan arraindegi bat zeukana, bikote-bizitza egiten hasi zen. Elkarrekin seme-alabak edukiko zituzten.
 
[[UGT]]ko metal-alorreko sindikatuan izena eman zuen, [[PCE|Espainiako Alderdi Komunista]]ko Euskal Federazioaren militante egin eta alderdiko zuzendaritzara iritsi zen. 1931ko apirilaren 12ko Donostiako udal hauteskundeetarako hautagai aurkeztu zen [[Kontxa]]ko barrutian, baina botu gutxi eskuratzeko, izan ere, oso alderdi txikia eta ahula ziren. Gainera, garai hartan gainerako alderdi ezkertzaleekin batzearen aurkako diskurtso ofiziala zuen Alderdi Komunistak, modu horretan Errepublika helburu estrategiko gisa ukatuz, nahiz eta geroago norabidea aldatu;. horrenHorren ondorioa zen Alderdi Komunistak bere burua inguru politikotik bakartzea.
 
[[1934]]ko [[Asturiasko matxinada]]ren ondoko errepresio garaian, Larrañagak muga pasatzen lagundu zien [[Asturias]]tik ihesi ateratako iraultzaileei, xede horrekin sortutako militante-sare batean parte hartuz.
Alderdi Komunistan zegoela, [[Euskadiko Partidu Komunista]]ren sorreran parte hartu zuen, besteak beste, [[Dolores Ibarruri]] eta [[Juan Astigarrabia]]rekin batera, [[1935]]ean.
 
[[1935]]ean [[Euskadiko Partidu Komunista]]ren sorreran parte hartu zuen, besteak beste, [[Dolores Ibarruri]] eta [[Juan Astigarrabia]]rekin batera. Urte hartako uztail eta abuztu bitartean egindako kongresuan, [[Komintern]]ak jarrera aldatu zuen gainerako ezkerreko organizazioekin egin beharreko aliantzei zegokionez, eta [[sozialista]], [[anarkista]] eta [[kristau]]ekin elkalanean aritzera eta haiekin herri-fornteak osatzera deitu zituen Europako komunistak, modu horretan [[faxismo]]ari aurre egiteko.
[[1936]]ko [[otsailaren 16]]ko Espainiako hauteskunde orokorretan diputatu hautatu zuten Gipuzkoako [[Fronte Popularra]]ren zerrenda barruan. [[Espainiako Gerra Zibila|Gerra]] piztu zenean, [[1936]]ko [[uztail]]ean, Gipuzkoako Defentsa Batzordean Gerra-Komisario izendatu zuten, eta geroztik [[Gipuzko]]an, [[Bizkaia]]n, [[Kantabria]]n eta [[Asturias]]en borrokatu zen, harik eta errepublikazaleen Iparraldeko Frontea garaitua gelditu zen arte. Bilbo ebakuatu eta hiria frankisten eskuetan utz zedin Jose Antonio Agierre lehendakariak hartutako erabakiari aurre egin omen zion.
 
Donostian 1935ean egindako mitin komunista batean, Jose Calvo-Sotelok garai beretsuan esandakoari erantzunez, honek esan baitzuen nahiago zuela "Espainia gorri bat Espainia apurtu bat baino", horrela erantzun zion Larrañagak,: (itzulpena)) ''"Calvo Sotelok badaki, eta hor duzue SESBko (Sobietar Batasuneko) adibidea, Espainia gorri bat, hain zuzen ere, berak gaitzesten duena izango dela: hautsitako Espainia. Hau da: Federazioa, Sobietar Errepublika
Sozialisten Batasun Iberiarra. Errusia gorria alegia, Sobietar Errusia, gaur Errepublika
Sozialisten Batasuna dena, SESB, «antzinako» Tsarren Errusia Batuaren ordez. Espainia
langilea, irabazlea, gorria, apurtutako Espainia inperialista baino ez da. Eta Euskadi
librea eta Katalunia librea eta Galizia librea... Espainia gorria helduko balitz, Calvo Sotelo
eta beretarrak, langilez osatutako fusilatze-pelotoiaren eskuetan utziko genituzke"''
 
Horrela bada, [[1936]]ko [[otsailaren 16]]ko Espainiako hauteskunde orokorretarako Gipuzkoako [[Fronte Popularra]]ren zerrendan hautagi aurkeztu zen. Ez zen hautetsia izan. Boz haietan Gipuzkoan EAJak 4 diputatu eskuratu zituen, eta Fronte Popularrak 2. Hauteskundeen ondoren, gazteria sozialistak eta komunistak erakunde bakarrean elkartzeko prozesuan parte hartu zuen, [[Juventudes Socialistas Unificadas]] (Gazteria Sozialista Batua) erakundea sortzen.
 
[[Espainiako Gerra Zibila|Gerra]] piztu zenean [[1936]]ko [[uztail]]ean, altxatuei aurre egiteko asmoz [[Donostia]]tik [[Gasteiz]]a abiatutako zutabearen buruetako bat izan zen Larrañaga, Perez Garmendia komandantearekin batera, altxamenduak Donostian oporretan arrapatu zuena. Loiolako militar altxatuak Donostia bereganatzen ari zirela ikusita, zutabeak itzultzea erabaki zuen hiriaren kontrola berreskuratzeko. Gero, Errepublikako gobernuaren indarra ia ezdeusa zelarik Donostian milizien bitartez ordena publikoa mantentzeko lanak zuzentzen nabarmendu zen.
 
[[1936]]koGipuzkoako [[otsailarenDefentsa 16]]koBatzordean EspainiakoGerra-Komisario hauteskunde orokorretan diputatu hautatuizendatu zuten Gipuzkoako [[Fronte Popularra]]ren zerrenda barruan. [[Espainiako Gerra Zibila|Gerra]] piztu zeneanNonbait, [[1936]]kogerra-presoak [[uztail]]ean,epaiketarik Gipuzkoakogabe Defentsafusilatzeko Batzordeanaginduak Gerra-Komisarioeman izendatu zuten, etazituen. geroztikGeroztik [[Gipuzko]]an, [[Bizkaia]]n, [[Kantabria]]n eta [[Asturias]]en borrokatuegin zuen zenlan, harik eta errepublikazaleen Iparraldeko Frontea garaitua gelditu zen arte. Bilbo ebakuatu eta hiria frankisten eskuetan utz zedin Jose Antonio Agierre lehendakariak hartutako erabakiari aurre egin omen zion.
 
Erresistentziaren azken unean, [[Xixon]]go portuan itsasontzi bat hartu ahal izan zuen, [[Yeuko]] uhartera (Frantzia) zihoana. Geroxeago, [[Espainia]] erdialdera itzuli zen gerrara, PCEren antolakuntza-lanetan aritzera. Valentzian, [[Segismundo Casado]] koronel errepublikarrak komunisten aurka gidatutako golpeari aurre egin zion, eta hainbat militante komunistari ihes egiten lagundu zien. Gerra bukatu ondoren, [[Frantzia]]n, [[New York]]en eta [[Kuba]]n bizi izan zen.