Urolaldeko gipuzkera: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
20. lerroa:
=== Beste azpieuskalkiekiko lotura egiten duten udalerriak ===
* [[Goierriko gipuzkera]]rekiko lotura egiten duten udalerriak: [[Urretxu]] eta [[Zumarraga]].
* [[Mendebaleko euskara]]ko sortaldeko azpieuskalkiarekiko lotura egiten duten udalerriak: [[Deba]], [[Mutriku]], [[Mendaro]] eta [[Elgoibar]].
* [[Mendebaleko euskara]]ko sortaldeko azpieuskalkiarekiko lotura egiten duten udalerriak: [[Deba]], [[Mutriku]], [[Mendaro]] eta [[Elgoibar]]. [[Louis Lucien Bonaparte]]k, [[1864]]an burututako sailkapenean, udalerri horiek Urolaldeko gipuzkeran sartu zituen. [[Koldo Zuazo]]ren [[2008]]ko mapan, aldiz, udalerriok bi azpieuskalkion arteko lotura eremutzat ageri dira —Deba, ez osorik: udalerriaren iparraldea, kostaldeko zerrenda (hirigunea barne), gipuzkeratzat markatzen du; eta gainerakoa, lotura eremutzat—,<ref>Koldo Zuazo: ''Euskalkiak: euskararen dialektoak'', Elkar, 2008.</ref> [[1999]]an Deba ibarreko euskararen gaineko azterketan esandakoa berretsiz.<ref>«Saio honetan ikusittakuak erakusten dabenez, Debabarreneko berbetak egitten dabe mendebaleko euskalkixaren eta erdialdekuaren arteko loturia, eta baitta, beste negurri baten, Antzuola eta Bergara aldekuak be.» (Koldo Zuazo [1999]: ''Deba ibarreko euskeria''. Antzuolako, Aramaioko, Aretxabaletako, Arrasateko, Bergarako, Eibarko, Elgoibarko, Eskoriatzako, Leintz-Gatzagako, Oñatiko eta Soraluzeko udalak, 1999.)</ref>
 
=== Mendebaleko euskararen eta erdialdekoaren arteko muga, historian ===
Azken mendeotan badirudi Gipuzkoa hegoaldean nahiko egonkorra izan dela muga hori, baina iparraldean aldatuz joan dela.
 
* [[Manuel Larramendi|Larramendik]] [[Elgoibar]] hartzen du bi euskalkien arteko lotura eremutzat, [[mendebaleko euskara]] [[Eibar]]ren hasita:
{{aipua|En Elgoibar y más en Eibar empieza el dialecto de Vizcaya en mucha parte: ''eman eustan, egin eben, buruagaz,'' etc., y corre por Placencia, más o menos por Vergara, Mondragón, Arechavaleta, Escoriaza, Salinas, Oñate y todas aquellas aldeas. En la
marina de Motrico hasta Fuenterrabía apenas hay distinción del dialecto común de Guipúzcoa.|Manuel Larramendi (1969): ''Corografía de Guipúzcoa'', 301. orrialdea}}
* [[Luis Luziano Bonaparte]]k, [[1864]]an taxututako sailkapenean, mendebaleko euskalkitzat du Elgoibar, eta erdialdekokotzat, berriz, [[Deba]], [[Mutriku]] eta [[Mendaro]].
* [[Pedro Irizar]]rek, [[1970]]. urteko datuekin, Bonaparteren sailkapenari aldaketa bakarra egin zion, Elgoibarreko euskara gipuzkeratzat sailkatuta (''Príncipe'' = [[Luis Luziano Bonaparte]], ''variedad de Azpeitia'' = Urolaldeko gipuzkera):
{{aipua|Respecto a los límites [del dialecto vizcaíno] establecidos por el Príncipe para el dialecto, hemos modificado el oriental, con la exclusión de la población de Elgóibar, que del dialecto vizcaíno (variedad de Vergara) pasa a formar parte del guipuzcoano (variedad de Azpeitia).|Pedro Irizar: ''Morfología del verbo auxiliar vasco'', Euskaltzaindia, 2008. 5. orrialdea}}
* [[MendebalekoKoldo euskaraZuazo]]ren [[2008]]ko sortaldekomapan, azpieuskalkiarekiko lotura egiten duten udalerriak:aldiz, [[Deba]], [[Mutriku]], [[Mendaro]] eta [[Elgoibar]]. [[Louis Lucien Bonaparte]]k, [[1864]]an burututako sailkapenean, udalerri horiek Urolaldeko gipuzkeran sartu zituen. [[Koldo Zuazo]]ren [[2008]]ko mapan, aldiz, udalerriok bi azpieuskalkion arteko lotura eremutzat ageri dira —Deba, ez osorik: udalerriaren iparraldea, kostaldeko zerrenda (hirigunea barne), gipuzkeratzat markatzen du; eta gainerakoa, lotura eremutzat—,<ref>Koldo Zuazo: ''Euskalkiak: euskararen dialektoak'', Elkar, 2008.</ref> [[1999]]an Deba ibarreko euskararen gaineko azterketan esandakoa berretsiz.<ref>«Saio honetan ikusittakuak erakusten dabenez, Debabarreneko berbetak egitten dabe mendebaleko euskalkixaren eta erdialdekuaren arteko loturia, eta baitta, beste negurri baten, Antzuola eta Bergara aldekuak be.» (Koldo Zuazo [1999]: ''Deba ibarreko euskeria''. Antzuolako, Aramaioko, Aretxabaletako, Arrasateko, Bergarako, Eibarko, Elgoibarko, Eskoriatzako, Leintz-Gatzagako, Oñatiko eta Soraluzeko udalak, 1999.)</ref>
 
== Erreferentzia ==