Euskal abeslari: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
6. lerroa:
{{aipu|Beno, garai hartako kronikak kontutan hartuta eta zintzo jokatuz, nik uste dut zera esan daitekeela: Iparragirre ez zela abeslari handi bat izan, ez zela konpositore eta berritzaile nabarmenik izan, ez eta poeta sakon bat ere. Hala ere, herriaren sentipenen itzultzaile izugarria da. Badago zerbait, ez dakit zehazki zer den, Iparragirre erakargarri eta betirako egiten duena. Horrek deitu izan digu beti atentzioa. Beraz, ikuspuntu kritiko batetik, ez zen bere aurrean txapela kentzeko moduko egilea izan, baina, hil zela 118 urte bete direnean, gaur egun balioa duten sentimenduak igortzen jakin izan zuen gizona izan zela esan daiteke.|Natxo de Felipe<ref>Igor Cubillok eginiko elkarrizketa: [http://www.elpais.com/articulo/pais/vasco/FELIPE/_NATXO_DE_/MUSICA/OSKORRI_/MUSICA/Iparragirre/ez/zen/abeslari/eta/konpositore/handia/izan/ez/eta/poeta/sakona/elpepuesppvs/19991022elpvas_22/Tes «Iparragirre ez zen abeslari eta konpositore handia izan, ez eta poeta sakona ere»,] ''El País'', 1999-10-22.</ref>}}
== XIX. mendearen bukaera - 1950eko hamarkada: kantagintza tradizionala ==
[[XIX. mende]]aren bukaeraz geroztiko kantagintza tradizionalean, abestaldeen kantu polifonikoa zen nagusi: abesbatzak, zortzikoteak, kantutegi tradizionaleko abestiak, musika klasikoaren ildoari jarraitzen zioten zenbait tenorino eta opera abeslari...<ref name="BelenOronozEuskonews">Belen Oronoz: [http://www.euskonews.com/0038zbk/gaia3802eu.html «BARTZELONA - DONOSTIA zubiaren bila: Euskal Kantagintza Berria ("Ez dok Amairu") eta La Nova Cançó Catalana-ren ("Els Setze Jutges") arteko azterketa konparatiboa»,] ''Euskonews & Media'', 38. zenbakia, 1999-06-18.</ref>
=== 1960ko eta 1970eko hamarkadak: Euskal Kantagintza Berria ===
[[Fitxategi:Lourdes Iriondo.jpg|thumb|150px|[[Lourdes Iriondo]]]]
{{nagusia|Euskal Kantagintza Berria}}
Kantagintza Berriak, ideologia berriak sartzeaz gain, [[kantautore]]aren irudia ekarriko du agertokira. Taldeetan abesteko ohituraren aurrean, kantautoreak «bakardadearen aroa» hasiko du, [[JosAnton Artze]]ren hitzetan; kantautorea bakarrik dago taulen gainean, munduari, bizi dituen arazoen aurrean, askatasun mezu bat kantatzen.<ref name="BelenOronozEuskonews"/>
[[Espainiako Gerra Zibila]]ren atzetik etorritako gerraondo luzean ezkutuan ibili ondoren, [[1960ko hamarkada]]n euskal abeslariak berriz loratzen hasi ziren [[Euskal Kantagintza Berria]]rekin. Klandestinitatean eta diskoak isilpeka banatuz hasitako mugimendu hark eredutzat hartu zituen [[Europa]]ko eta [[Amerika|Ameriketako]] hainbat [[egile abeslari]] ([[George Brassens]], [[Bob Dylan]], [[Joan Baez]], [[Violeta Parra]], [[Atahualpa Yupanqui]], [[Victor Jara]]...). Haiek bezala, gizarte protesta egiten zuten, baina, gainera, Euskal Herriaren eta euskal kulturaren galeraren aurkako erreakzioa zenez gero, helburu nagusitzat zuten kultura berreskuratzea. Hala, euskal kantu zaharrak ahanzturatik ateratzea izan zen Euskal Kantagintza Berrian ibili zirenek egindako lan garrantzitsuenetako bat.▼
▲[[Espainiako Gerra Zibila]]ren atzetik etorritako gerraondo luzean
Mugimenduaren aita izan zen [[Mixel Labegerie]], [[1961]]. eta [[1963]]. urteen artean argitaratutako bi diskoekin. Gero, dagoeneko abian zen mugimendu horren eztanda ekarri zuten [[Ez Dok Amairu]] kolektibokoek: abeslari gisa, [[Mikel Laboa]]k, [[Lourdes Iriondo]]k, [[Benito Lertxundi]]k, [[Xabier Lete]]k eta [[Oskarbi]] taldekoek; ideologo gisa, [[Jorge Oteiza]]k; eta, beste hainbat zereginetan, beste hainbat jendek. Euskal kantagintzaren eztanda horren lagungarri izan zen euskal kulturagintza osoa bizi zuen borborra ere.<ref name=Agote>Gontzal Agote: [http://www.badok.info/historia.php?id_edukia=3 «Kantagintza berriaren sorrera».]</ref>
| |||