Operoi: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
Josu (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
8. lerroa:
*gene erregulatzailea (I): [[proteina]] errepresore baten sintesia kodetzen duena. [[Kromosoma]]n aldenduta dago beste geneetatik.
 
*gene eragileapromotorea (P): egiturazko geneetatik hurbil dagoena. Bertan [[ARN polimerasa]] entzimak [[transkripzio]]aren hasiera eragiten du.
 
*gene operatzaileaoperadorea (O): egiturazko geneetatik hurbilen dagoena, eta hauen jarduera baldintzatzen duena. Proteina errepresorea bertan finkatzen bada, egiturazko geneak ez dira transkribatzen.
 
*egiturazko geneak: proteinak kodetzen dituztenak. [[Gene]] hauen jarduera aurrekoen kontrolpean dago. [[Bakterio]]ek egiturazko gene batzuk dituzte, baina [[eukarioto]]ek bakarra ohi dute.
20. lerroa:
== Operoiaren funtzionamendua ==
 
Gene operatzaileakoperadoreak egiturazko geneen jarduera kontrolatzen du: hauekin lotuta dagoenean, egiturazko geneak transkribatzen dira (proteinak sortuko dituen [[ARN]]-m molekula ekoizten dute). Aitzitik, loturarik ez dagoenean ez da ARN-m sortzen eta proteinak ez dira eratzen. Lotura hori gene erregulatzaileak sintetizatzen duen proteina errepresorearen menpe dago.
 
Proteina errepresorearen jarduera, aldi berean, inguruneko metabolitoek kontrolatzen dute. Metabolito edo molekula induktore horiek proteina errepresorearekin konbinatzen direnean bi efektu gara dezakete: proteina errepresorearen indargabetzea (bide [[katabolismo|katabolikoetan]] jarduten duten operoiekin) ala proteina horren suspertzea (bide [[anabolismo|anabolikoetan]] jarduten dute operoiekin).