Municheko Putscha: berrikuspenen arteko aldeak

[[1923]]ko [[azaroaren 8]]ko arratsaldean, Hitler [[SA]]etako kontingente batez lagunduta Bürgerbräukellerrera iritsi zen, Bavariako [[Gustav von Kahr]] gobernadoreak 3.000 pertsonen aurrean hitzaldi bat ematen zuen lekura. SAetako 600 gizon inguruk irteerak blokeatu zituzten. [[Hitler]], bere alderdikide ziren [[Hermann Göring]], [[Alfred Rosenberg]] eta [[Rudolf Hess]] alderdi-kideezez inguraturik, aurreko atetik sartu zen 20:30etanarratsaldeko zortzi t'erdietan, sabaira tiro egin eta aulki baten gainera salto egin zuen 'iraultza nazionala hasi da!' oihukatuz.

Berehala behin-behineko gobernu bat deklaratu zen bertan. [[Reichwehr]]raren eta poliziaren kuartelak eskuineko kideek okupatu zituzten. Hitler eta beste hainbat alderdi-kidek [[Gustav von Kahr]] Bavariako Komisarioa eta bere bi gizon garrantzitsuenak bahitu zituzten ere.

[[Azaroaren 9]]ko egunsentian, [[Ernst Röhm]]en indar armatuek —horien artean [[Heinrich Himmler]] gazte bat aurkitzen zelarik—gazteak— Hitlerren aginduei jarraiki, DefentsakoDefentsa Ministerio bavariarra okupatu eta gobernuaren indarrei aurre egin zieten, bi hildako gertatu1jasan zirelarikzituztelarik. Bitartean, [[Erich Ludendorff]] sineskorrakinozoak Bürgerbräukellerren atxikitako hiru gizonak askatu zituen hauek 'iraultzarekin' bat egingo zutelako akordioa hitzeman ondoren. Askatuak izan eta berehala, hiru gobernatzaileakagintariek poliziari matxinada geldiarazteko aginduakagindua eman zioten eta irmo eutsi ziotenzieten euren karguei. Egoera hau ikusita, Hitler etaHitlerrek Ludendorff mariskala buru zirelaharturik, Municheko kaleetan zehar martxa bat egitea erabaki zuen lehenak, dirudienez, eta kontserbatu diren testigantzen arabera, helburu argirik gabe. Hitlerrek uste zuen poliziak ez ziela [[Lehen Mundu Gerra]]ko beteranoei tirorik egingo eta putschean1 lagun izango zuela. 2.500 gizon inguru Marienplatzera abiatu ziren, bertan baitagodago Municheko udaletxea, eta bertan istiluaren berri izanik kalera irten zen jende-mordoarekin topatu ziren. Jendetza hark eragindako nahasmen hartan minutu batzuk igaro ondoren, Ludendorffek DefentsakoDefentsa Ministeriora jarraitzeko erabakia hartu zuen bertan, [[Odeonplatz]]a (Odeoiaren Plaza) zeharkatu ostean, Röhmen gizonekin topatzeko asmoz. Bidean zehar geroz eta jende gehiagok egin zuen bat martxarekin, [[Hitler]] eta putscha babestuzputscharekin. Hala eta guztiz ere, ibilaldia Odeonplatzeko sarrerara heltzean, tokikoaberriaren gerrateetako jeneral alemaniarren ohorez egindako monumentua den Feldherrnhallaren parean zeudela, igarobidea blokeatzen zienzieten polizia-indarrekin egin zuten topo. Gizon armatuen talde biak aurrez aurre gelditu ziren segundo batzuez, bat-batean tiro baten hotsa entzun eta tiroketa larri2larri bat hasi zen arte. Hitler eta Göring zaurituak izan ziren, azkenengoak ihes egiteegitea lortu zuen. Inoiz ez zen agitu nor izan zen su egiten aurrena.

Hitlerrek [[Putzi Hanfstaengl]] bere lagunaren etxera egin zuen ihes eta bertan bere buruaz beste egiteaz hitz egin zionzuen. Poliziak tiro egingo ziolako ustea zuen. Bi gau igaro zituen Hanfstaenglen teilatupean ezkutaturik eta hirugarren gauean polizia agertu zen eta bertan atxilotu zuten. Landsbergeko kartzelara bidali zuten eta bertan jakinarazi zitzaion goi-mailako traizioa leporatzen zitzaiola eta honen arabera epaituko zutela.