16:46, 3 ekaina 2010ko berrikusketa aldatu Adrar (eztabaida \| ekarpenak) 15.616 edits No edit summary ← Aurreko ezberdintasuna		18:58, 3 ekaina 2010ko berrikusketa aldatu desegin Adrar (eztabaida \| ekarpenak) 15.616 edits No edit summary Hurrengo ezberdintasuna →
22. lerroa: == Izena == [[Espainiera]]z ''Cordovilla'' idazteko joera egon bada ere, euskararako proposatzen den '''Cordobilla''' gehiago hurbiltzen da leku-izenaren jatorrira: "Kordoba txikia, besterik gabe; [[Erdi Aroa]]n hiri ezagunetako izenekin herriska batzuk bataiatzeko modaren barruan koka liteke. Hala ere, oraindik [[XVII. mendea]]n euskaldunek herri honi ''Kordoba'', aurrizki txikigarririk gabe deitzen zioten eta [[1602]]ko [[Mutiloabeiti]]ko dokumentazioan ''Cordoba bidea'' toponimoa jasotzen da.<ref>[[Mikel Belasko]], ''Diccionario etimológico de los nombres de los pueblos, villas y ciudades de Navarra'', [[Pamiela]], [[Iruñea]], [[1999]].</ref>. Batzuetan euskaraz ''Kordobilla''<ref>[http://www.4crests.com/basplacnamli.html Leku.izen zerrenda bat].</ref> edo ''Kordobila''<ref>[http://www.euskomedia.org/PDFAnlt/riev/19077087.pdf ''Listas alfabéticas de voces toponomásticas vascas''], ik. 28.or.</ref> aldaerak ere erabili izan dira. == Geografia == (orokorra) === Mugakideak === * Mendebaldetik [[Galar]]reko beste herri bat du auzokide, [[Eskirotz]]. * Iparraldetik [[Iruñe]]ko zenbait auzo eta eremurekin egiten du topo edo hurbil ditu: mendebaldetik hasita [[Nafarroako Unibertsitatea]]ren aldiriak, '''Cordobillarekin''' partekatutako [[Donapea]] izeneko parajea barne; herri honetako iparraldeko muturretik ekialderantz lehen [[Azpilagaña]] eta [[Arrosadia]]rekin ia jotzen du eta gero [[Sario]] aldea zein [[Sadar]] auzo, ibai eta futbol zelaiak ditu auzokide, [[Nafarroako Unibertsitate Publikoa\|NUPetik]] ere hurbil. Iruñeko hego-ekialdeko bazterrean, ''Garitón de Ripalda'' izeneko eremuan [[IKTen Hiria]] eraikitzeko egitasmoa dago, [[NUP]]ekin lotuta eta Morearaino helduko litzatekeena<ref>[http://www.navarra.es/home_eu/Actualidad/Sala+de+prensa/Noticias/2009/04/29/Ciudad+TIC+UPNA.htm Euskaraz horrela deitua] Foru Gobernuaren webgunean.</ref><ref>[http://www.navactiva.com/web/es/act/noticias/2009/04/30/50225.php Berria navactiva.comen].</ref>. * Ekialdetik Iruñeko udalerria amaitzen denean [[Aranguren]]ekin mugatzen du, lehen [[Mutiloabeiti]]rekin eta hegoaldean [[Taxoare]]rekin. * Hegoaldean zirrikitu batetik [[Noain]]ekin du muga, [[Noain-Eskirotz industrialdea]]ren inguruan. === Eremuak === ==== Herri zaharra mendebaldean ==== * Mendebaldean: Herriska zaharra [[Elortz (ibaia)\|Elortz]] eta [[Sadar (ibaia)\|Sadar]] ibaien arroen artean dagoen muino batean dago. Historian zehar beti oso biztanle eta etxe gutxi izan ditu eta [[1910]]ean 60 biztanle eskas zituen. Done Kosme eta Damian eliza da eraikin zaharren artean geratzen den bakanetakoa; Herriska honetan dorre bat nabaritzen bada, ''Erreleku'' jatetxearena da; la Rosa konteen jauregiko aztarnen gainean eraikitako tamaina handiko jatetxea da. Denbora luzez etxe oso gutxi izan dituen herriko gune zaharraren inguruan azken urteetan urbanizazio berriak eraikitzeari ekin zaio eta elizatxoa egun etxe berriz inguratuta dago. Donapea egitasmoa Herriaren hegoaldetik [[PA-30]] (Iruñeko saihesbidea) pasatzen da. * Ekialdean [[N-121]] errepidearen inguruan.▼ ** Iruñeko auzo batzuekin (Sadar, Arrosadia) erabat uztartuta "Cordobillako Bentak" deitu izan den zonaldean [[Cordobillako industrialdea]] eratuz joan zen: lehen fasea [[1970eko hamarkada]]n garatu zen batez ere<ref>Iturria: ''Iruñerriko metropolizazio prozesuari buruzko txostena'', [[Iruñerri]]ko [[AHT]]ren Aurkako Asanblada, [[2006]].</ref>.▼ * [[Donapea]] egitasmoa: '''Cordobilla''' eta [[Iruñe]]ko lurretan eta [[Eskirotz]]en ondoan [[1990. hamarkada]]tik milaka etxebizitza eraikitzeko proiektu eztabaidatuak egon dira eta daude<ref>[http://www.nuevosvecinos.com/promociones_navarra/galar/pau_psisdonapea Promozio bat.]</ref><ref>[http://www.nabarreria.com/articles/conflicto-en-el-plan-urbanistico-de-donapea Ika-mika] [[Nabarreria.com]]en.</ref>. ** Ardatz berean hegoalderantz eta [[Zaragoza]]rako errepide nagusiaren ekialdean [[Morea (merkataritza-gunea)\|Morea]] merkataritza-gunea dago; [[1990eko hamarkada]]tik aurrera eraikia.▼ ▲* Ekialdean==== [[N-121]] errepidearen inguruan. ==== ▲ Iruñeko auzo batzuekin (Sadar, Arrosadia) erabat uztartuta "Cordobillako Bentak" deitu izan den zonaldean [[Cordobillako industrialdea]] eratuz joan zen: lehen fasea [[1970eko hamarkada]]n garatu zen batez ere<ref>Iturria: ''Iruñerriko metropolizazio prozesuari buruzko txostena'', [[Iruñerri]]ko [[AHT]]ren Aurkako Asanblada, [[2006]].</ref> eta egun errepidearen bi aldeetara zabalduta dago. Aipatzeko moduko lekuak: Bihotz Sakratua parrokia, [[1970]]ean sortua<ref>[http://www.euskomedia.org/cultura/14129 Inaugurazioaren berri.].</ref>. Herri zaharrean zegoen elizaren funtzioak ordezkatzen zituena eta Iruñeko Sadar alderako ere ezarri zutena. [[Diario de Navarra]] egunkariaren egoitza; horregatik sarritan "Cordobillako kazeta" deitua<ref>[http://diariodunnavarra.blogspot.com/2009/03/primavera-en-el-corte-inges.html Esapidearen aipamen bat] blog honetan.</ref>. ''Centro Infanta Elena'' nagusientzako egoitza<ref>[http://www.navarra.es/home_es/Temas/Asuntos+sociales/Dependencia/Centros/ResidenciasCentrosDia/Para+personas+dependientes+con+discapacidad/InfantaElena.htm Egoitzaren fitxa] Foru Gobernuaren webgunean.</ref>. * [[Iruñerri]]rako [[Suhiltzaile]] Parke Zentrala [[2009]]ko apirilean inauguratu zen<ref>[http://www.soitu.es/soitu/2009/04/30/info/1241095753_173162.html Inaugurazioa] soitun.</ref>. ▲** Ardatz berean hegoalderantz eta [[Zaragoza]]rako errepide nagusiaren ekialdean [[Morea (merkataritza-gunea)\|Morea]] merkataritza-gunea dago; [[1990eko hamarkada]]tik aurrera eraikia. == Historia == Aztarna arkeologiko [[Holozeno\|holozenikoak]] aurkitu ziren [[Sadar (ibaia)\|Sadar]] iabairen ondoan<ref>[http://hedatuz.euskomedia.org/1288/1/04061096.pdf ''El poblamiento holocénico y su medio en las cuencas prepirenaicas de Pamplona y Aoiz-Lumbier'']; ikus 12.or. eta beste.</ref>. [[Iberiar Penintsulako Gerra]] izenekoaren barruan, [[1812]]ko [[abenduaren 9]]an frantses tropek 34 lagun fusilatu zituzten bertan; Zaragozarako errepideko 3. kilometroan [[Nafarroako Foru Aldundia]]k oroitarria jarri zuen<ref>Iturria: ''La Cendea de Galar'', Udalaren liburuska.</ref>. == Demografia eta biztanleria == Egun suertatzen ari den hazkuntza baino lehen biztanleria oso eskasa izan du: 46 [[1858]]an, 107 [[1920]]an, 27 [[1950]]ean<ref>''Recorridos por Navarra'', [[Nafarroako Kutxa]] eta [[Diario de Navarra]], [[1992]].</ref>. {\| align="center" rules="all" cellspacing="0" cellpadding="4" style="border: 1px solid #999; border-right: 2px solid #999; border-bottom:2px solid #999" \|+ style="font-weight: bold; font-size: 1.1em; margin-bottom: 0.5em"\| Cordobillako biztanleria 46 ⟶ 65 lerroa: == Azpiegiturak eta garraioa == [[Iruñerriko Eskualdeko Hiri Garraioa]]ren honako lineek (denak errepide nagusitik pasatzen dira) eskaintzen dute zerbitzua Cordobillan: {\| class="taulapolita" !Línea!! Ibilbidea !! Ordutegia !! Maiztasuna !! Oharrak 64 ⟶ 83 lerroa: == Erreferentziak == {{erreferentzia zerrenda\|2}} == Ikus, gainera == 71 ⟶ 90 lerroa: == Kanpo loturak == * {{es}} [http://www.euskomedia.org/aunamendi/32148/15410 Cordobilla] [[Euskomedia]]n. Kontsultatu bereziki "Arte" atala. * {{es}} [http://www.navarra.es/home_es/Navarra/272+Municipios/entidad.htm?IdEnt=277 Cordobillari buruzko informazioa Nafarroako gobernuaren webgunean.] {{Galarko Zendea aurkibidea}} ~~{{geografia zirriborroa\|EH-NA}}~~ {{commonskat\|Cordobilla (Galar)}} {{Atari\|Euskal Wikiatlasa\|Euskal Herriko Wikiatlasa}}

Kordobila: berrikuspenen arteko aldeak